draagt: n.I. gestoorden bloedsomloop. Het gevolg is ischaemisohe paralyse of parese der spieren en banden en daarmede is de eerste grondslag gelegd voor het ontstaan van allerlei liggingsafwijkingen der bekken- en buikorganen. „In zulke gevallen is een duur van één uur misschien reeds te lang.” Dat verder een dreigende drnknecrose zich ook volstrekt niet altijd verraadt door oedeem van cervix of vagina, bewijst wel o. a. het geval in het 3e verslag der Utrechtsche Kliniek, pag. 237 vermeld, waar een ontstane vesico-vaginale fistel geen enkel symptoom gegeven had. Inderdaad, leest men, met het oog op al deze bezwaren aan langdurige partus verbonden, vele verslagen aandachtig na, dan valt het niet moeilijk vele gevallen aan te wijzen, waar met grond vermoed kan worden, dat een vroeger forcipaal ingrijpen beter resultaten zou opgeleverd hebben. Yoor de heeren, die dit interesseert, wil ik wel een lijstje geven van gevallen, die ik hier en daar vond. En in aansluiting aan deze besprekingen zou ik dan toch in gemoede ook wel eens willen vragen: mogen we dan ten opzichte van de parturiens geen enkel ander argument laten gelden dan gevaar of dreigend gevaar, hetzij plaatselijk of algemeen? Heeft zij zelve dan heelemaal geen stem in het kapittel; ligt zij daar dan heelemaal voor haar pleizier; en als die nu zelve aandringt op termineeren, kunnen wij ons daar dan maar van afmaken, zonder eenige andere oontraindicatie, alleen door te zeggen: de zooveel en zooveel uren van Prof. Treub of Prof. Konwer zijn nog niet om; „die Stunde ist noch nicht voll?” Geldt in deze gevallen dan niet meer, dat het verkorten en verzachten van lijden mede een dankbare taak van den medicus is ? In dit opzicht zal er natuurlijk groot verschil zijn tusschen elke twee praktijken, maar mijne ervaring der laatste jaren is, dat de vrees voor de forceps van vroeger (en toen misschien niet ten onrechte) geheel verdwenen is en plaats gemaakt heeft voor een gevoel van verlichting en verluchting bij de kraamvrouw, als zij weet dat dat instrument inde kraamkamer aanwezig is. Als gevolg van dezelfde oorzaak is dan ook het effekt van het met zoo veel mogelijk geraas laten vallen van de forceps, vroeger nogal een krachtdadig middel om weeën op te wekken, tegenwoordig gelijk nul. Ja, als gevolg van ontwikkeling en ervaring bij onze parturientes, keeren zich de rollen wel eens om en worden wij meermalen bij het binnenkomen reeds begroet met de vraag: „u hebt toch de instru-

227