ko w te hebben geput, en den daarin afgebeelden craniopaag niet noemt. Yeit ') verdeelt de dubbelmonstra in drie groepen: 1. Die unvollstandige Doppelbildung am oberen (Diprosopus, Kephalothoracopagus) oder am unteren Rumpfende (Dipygus). 2. Zwillinge, die mit demoberen (Kraniopagus) oder dem unteren Rumpfende (Ischiopagus, Pygopagus) unter einander zusammenhangen. 3. Die am Rumpf mit einander zusammenhangenden Doppelmissgeburten. (Thoracopagus und Dicephalus.) Ook Yeit geeft het afsnijden van het eerste hoofd bij dicephali op als een herhaalde malen voorkomende noodzakelijkheid tot het beëindigen van dergelijke verlossingen. Tot de eerste groep brengt hij ook de kephalothoracopagen. De haring levert bij deze monstra meestal niet de groote moeilijkheden op, die men zou verwachten. Hübner geeft een serie van 11 verlossingen, waarvan er 8 spontaan afliepen; slechts één vrouw had het einde der zwangerschap bereikt, al de anderen kwamen inde 7de of Bste maand. Een klassiek voorbeeld is het geval van Klinkosch, in 1767 beschreven. 2) Ook hier begon de bevalling reeds op het einde van de zevende maand. De vroedvrouw voorspelde gemelli, daar zij vier voeten door het ostium voelde. Zij beproefde ,er twee terug te brengen, wat niet gelukte. Er waren krachtige weeën en zonder verdere hulp werd het monstrum geboren, dat, hoewel het tijdens de verlossing nog teekenen van leven gaf, dood ter wereld kwam. Inde drie door Hübner aangehaalde gevallen, waarin de haring niet spontaan afliep, kon eenmaal dooreen gemakkelijke forcipale extractie, een ander maal door tractie aan de voeten de partus beëindigd worden, terwijl slechts eenmaal, in het geval van Zuniewski3) embryotomie noodig bleek. * A. Charpentier is de eerste geweest, die een verzamelwerk over verloskunde en gynaecologie in het licht heeft gegeven, waarin rekening gehouden is met al wat tot dien tijd in deze wetenschappen gepubliceerd was. Zijn werk verscheen te Parijs in 1882 en werd door Egbert H. Grandin in 1887 te STew-York in 12 deelen in het Engelsch uitgegeven. In het hoofdstuk over de: „Dys*) Gr. Yeit, Samml. klin. Yort. Nr. 164 165, Leipzig, 1879. 2) J. Tli. Klinkosch, Anatomica monstri bioorporei monocepliali deeoriptio, Vetero-Pragae, 1767. 3) Duroh Embryotomie entfernte aohtinonatige Fruobt: Kepbalothorakopagus disymmetros (Janus) Gynakol. Sekt. der Warsch. arztl. Ges. 28 April 1908.

25