kennis alsmede een bestuursvoorstel tot aanvulling van art. 11 (nieuw art. 15).

Daarna wordt de nota alsmede het ontwerp van den begeleidenden brief zonder nadere wijzigingen met algemeene stemmen goedgekeurd.

4. Bestiiursmedcdeclingen. a. rensioenvraagstuk.

De voorzitter doet voorlezing van een schrijven te dezer zake ontvangen van het Rijkstoezicht o]) de vS])oorwegdiensten. Na een beraadslaging waaraan door verschillende aanwezigen wordt deelgenomen, wordt besloten dat den leden verzocht zal worden alle noodige gegevens in te zenden opdat de vereeniging zelhstandig een technisch rapport zal kunnen opstellen.

b. Algemeene vergadering.

Op voorstel van den voorzitter wordt besloten een algemeene vergadering te houden oj) 28 December a.s., waarbij 2 voordrachten zullen worden gehouden en waaraan wellicht het diner, te geven door een aantal Indische Tramwegen, zal kunnen worden gecombineerd.

ö. Rondvraag.

De heer Deggeler maakt van de gelegenheid gebruik om zijn dank nit te sjireken voor de hartelijke woorden, die de voorzitter bij den aanvang van de vergadering tot hem gericht heeft, hij acht het een eer lid te zijn van deze vereeniging en is tot toetreding overgegaan, waar meer en meer de Indische Tramwegen en de Nederlandsche Tramwegen belangen van gelijken aard krijgen. Hij beveelt zich ten slotte in de welwillendheid van de leden aan.

Niets meer aan de orde zijnde, sluit de voorzitter de vergadering.

De eerste Wintervergadering op 28 December 1925 in Den Haag.

Simis onheugelijke tijden wordt oj) min of meer feestelijke wijze in den zomer een jaarvergadering gehouden op het gebied van een of twee der tramwegondernemingen, die daarbij officieel als gastvrouw oi>treden.

Voor het eerst heeft dezen winter een bijeenkomst plaats gehad, die, hoewel kleiner in formaat, toch in zóó ver overeenkomst vertoont met de bekende jaarvergaderingen, dat er alle reden is, om de bijeenkom.st óók een bijzonderen naani te geven, waarvoor die van Wintervergadering aangewezen schijnt. Mede in de stille hoop, dat deze soort van bijeenkomsten ook wat de ononderbroken lange reeks betreft, een onmiskenbare gelijkenis met de jaarvergaderingen mogen toonen.

Het ontstaan van deze wintervergaderingen is te danken aan het initiatief van enkele Indische leden onzer vereeniging. Eigenlijk ligt de oorzaak dieper en is het toeneming der wederzij dsche belangstelling in allerlei gelijksoortige vraagstukken die de beide groepen meer en meer naar elkaar toe brengen.

Un zoo werd dan de 28ste I3eceniber aangewezen als de dag voor de eerste wintervergadering en dat deze datiun zoo kort na de Kerstdagen nog niet zoo slecht gekozen was, bleek wel heel duidelijk uit de buitengewoon groote opkomst van gewone en buitengewone leden.

Uit den aard der zaak wordt het huishoudelijk deel van een dergelijke bijeenkomst steeds zoo klein mogelijk gehouden en daarom werd naar iets uitgezien dat de

plaats van de bij de jaarvergaderingen gebruikelijke excursie zon kunnen innemen. Het honden van een of meer voordrachten leek het aangegeven vervangingsmiddel en te rekenen naar de ervaringen van de eerste proefneming is het niet te gewaagd te voorspellen, dat het recejh voor de winterbijeenkomsten : korte'vergadering-lezing-diner daarmede gevonden is.

In het Zuid-Hollandsch Koffiehuis had men een zaal gevonden, die zich voor het doel goed leende: het honden van voordrachten opgelnisterd door levende lichtbeelden. Het vuur werd geo2)end door Dr. A. W. \hsser met een causerie over verven en verfwerk. Oj) een bijzonder rustige en duidelijke wijze begon de inleider met een gecondenseerd-wetenscha]ipelijke uiteenzetting van het jiroces, zooals zich dat na verlooj) van dagen, weken, maanden en jaren voltrekt bij verf- en laklagen, die oji (lijn-)oliehoudende grondverf zijn aangebracht. Rlijkens de scheikundige en natnnrknndige iirocessen, die zich dan blijven voltrekken, is het onmogelijk dat oji den duur de deklaag onaangetast blijft en op dien grond verklaarde spreker gezocht te hebben naar een olievrije grondverf, die aan dergelijke doorloopende processen niet onderworpen is. Maar het is beter den lezer verder de uiteenzettingen maar nit de eerste hand te laten volgen en daarom zij hier vermeld,dat de voordracht van den heer Visser weldra volledig in ons blad zal verschijnen. Wel zal men daarbij de reeks proefnemingen, die de spreker met hulp van zijn as.sistent al voordragende uitvoerde, moeten missen, doch dat kan ieder in zijn eigen werkplaats met hnlj) van Dr. Visser zelf desgewenscht inhalen.

Het i)leit zeker voor den s])reker, dat hij een onderwer]), dat —toch zoo opj)ervlakkig bezien zeker niet overloojrt van aantrekkelijkheid, dermate wist te behandelen, dat de aar.dacht der hoorders voortdurend gespannen bleef en dat het debat, hetwelk o]) de voordracht volgde, tot een levendige gedachtenwisseling met wederzij dsche informatie aanleiding gaf. De wederzijdsche dankbetuigingen waren dan ook wel verdiend.

Met deze voordracht was de middag nog niet ten eind. Na een korte ])anze werd de heer ir. I. Tacobson in de gelegenheid gesteld een uiteenzetting te geven van het nnt van het gebruik van kogellagers en de fabricage daarvan in Zweden. Ook deze was zijn onderwerp geheel meester. Hij begon een poi>nlaire, wellicht iets te i)opnlaire wijze het onderwerjr in te leiden met een hoofdstnkje over de wrijving, doch kwam al spoedig tot meer interessante vraagstukken, die bij de fabricage van dit ook voor de tramwegen belangrijke onderdeel tot oplossing gebracht moesten worden. Heel interessant was de toelichting daarvan door een duidelijke film. Niet minder aandachtig werd de uiteenzetting van de fabricage van het rnwijzer nit de grondstoffen, zooals die in Zweden worden aangetroffen, door de aanwezigen gevolgd en ook dit filmgedeelte was het aanzien ten volle waard.

Nadat ook deze spreker den dank der vergadering in ontvangst genomen had, werd de bijeenkonist te G uur gesloten en verzamelden de gasten zich te 7 uur in het hotel ~Witte Brug” waar de vSamarang-Joana vStoonitrani !Mij en de Semarang-Cheribon Stoomtram Mij bij monde van den heer ir. Caspersz hun een eerste welkom toerie]u Hij herinnerde daarbij aan de ])rettige afwisseling, die de Gooische Stoomtram dezen zomer aan de leden der Vereeniging had geschonken door de opvoering van oude dansen in oorsi:)ronkelijke kleederdracht en dit had hem als Indischen ondernemer oj) de gedachte gebracht zijn Nederlandsche gasten eens iets van de Javaansche danskunst te laten zien.