echtgenoot neer. Dit heet rindi lambe „lange wand", die hem van een gewelddaad moest afhouden. Was deze rindi lambe gegeven, dan mocht de overspeler niet meer gedood worden. Daarna gaf hij dan nog een buffel, die perampa „voor het rooven (van de vrouw)"'heet.

Gewoonlijk volgt scheiding van den beleedigden echtgenoot van zijn overspelige vrouw, die hem dan als de schuldige boete (peholi) moet geven.

Ook in Seko wordt een varken in het dorp geslacht om de misdaad uit te wisschen. In Wono doet men dit een eind buiten het dorp • het vleesch van dit dier wordt niet tot een maaltijd bereid, maar men'laat het onaangeroerd liggen. Men gelooft dat het bedrijven van overspel dezelfde funeste gevolgen heeft als het plegen van bloedschande: o.m. zullen hierdoor scharen van muizen en ander ongedierte over het gewas worden gebracht. Wanneer de gemoederen tot rust zijn gekomen en geen echtscheiding is gevolgd, wordt zoowel in het gezin van den overspeler als in dat van de overspelige een varken geslacht, met welks bloed de leden van het gezin in de hartskuil en'op het voorhoofd worden aangestreken. Van deze plechtigheid, die moet dienen om de betrokkenen te vrijwaren voor de uitwerking van het bedreven kwaad zegt men: boererei rapoe'na, hata ngkalena „zijn haard en ziin lichaam reinigen".

43. Erfrecht

Van het erfrecht is niet veel te zeggen. Van het erfgoed, overal mana genoemd, krijgen in het Galoempangsche en in Seko de dochters een grooter deel dan de zoons, en dit wordt gerechtvaardigd met de opmerking: Jongens kunnen voor zichzelf het noodige' zoeken; dat kunnen meisjes niet. Wanneer het erfgoed onverdeeld blijft, is het vaak, maar niet altijd, een der zoons die het beheert.

VI. ZWANGERSCHAP EN GEBOORTE

44- Het verlangen naar kinderen

De bewoners van het stroomgebied van de Karama zijn zeer gesteld op het bezit van kinderen, zoodat de kinderloosheid (tamanang) van de vrouw vaak aanleiding is dat de man van haar scheidt, of er een tweede vrouw bijneemt. Ieder middel waarvan beweerd wordt dat het zwangerschap bewerkt, wordt door onvruchtbare vrouwen aangewend om haar wensch vervuld te krijgen. Te Beroppa (Lemo) bindt zulk een vrouw kruisgewijs garen over de borst, onder de oksels door, en daarna wordt het lichaam met geurige sa'koe-wortzl (Kaempferia rotunda) ingewreven. Wanneer ze daarna een kind krijgt, wordt een klein offerfeest aangericht.

Een sterke voorkeur voor zoons of voor dochters heb ik niet kunnen ontdekken. Men wendt wel middelen aan om een zoon te krijgen als

m-eLt?t n j t0e alIeen dochters heeft ter wereld gebracht. Een van de middelen daartoe is, dat de vrouw steeds sarao- en sirih-vruchen in haar saroeng geknoopt op den buik draagt (de sarao is een boom,