— 740 —

Voerman Henschel.

Tooneelspel in vijf bedrijven van Gerhart Hauptmann. Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel. Hoofdpersonen:

Henschel Louis Bouwmeester.

Hanne .... Mevrouw Theo Mann-Bouwmeester.

Over het stuk van Hauptmann behoeft wel niets meer gezegd te worden.

Het stuk is knap en werkelik „du théatre". Maar welk een ontoereikendheid, welke een leemte in de karakterteekening. Na zovele jaren van naturalisme en verisme en realisme is dit stuk eigenlik een getuigenis van armoed, die in al die verschillende isme's opgesloten ligt. Neen, ook dit stuk is gedoemd mettertijd te verdwijnen. Dat het hier nog zoveel succes heeft, ligt niet aan het stuk, maar aan de geniale personen, die de hoofdrollen er van in handen hebben. Het is meer dan merkwaardig, wat Louis Bouwmeester en zijn zuster in dit realisties stuk, waar het romanties getint slot zo slecht bij past, presteren. Al dadelijk bij zijn optreden zet Louis Bouwmeester de figuur van Henschel overeind. Zo en niet anders moet die man uitgebeeld worden. Zijn zorg voor de zieke vrouw, zijn gekscheren met Hanne, dan de belofte, Hanne niet te zullen trouwen, dat alles werd zo waar, zo innig uitgebeeld, dat men van den beginne af reeds onder den indruk kwam van die gestalte, die door een gevoelloos vrouwmensch langzaam maar zeker ten onder wordt gebracht. Dan het schenden der belofte, het huwelik met Hanne, de kroegscène, het romantiese in de wolken turen in het laatste bedrijf, — in alles was Bouwmeester geniaal. En daarnaast stond Hanne in een soberheid, die bewondering afdwong.

Den geheelen avond voelde men, dat daar op de planken werkelijk grote kunst werd gegeven. Beide wondermenschen, jong en lenig, met geen spoor van vermoeidheid, geven hun beste krachten. De bijna geheel bezette zaal luisterde in ademloze aandacht, en na de verschillende scènes weerklonk donderend applaus.

Het bleek, dat de Bouwmeesters nog de ouden waren, of beter: de wonderbaar jonge mensen, die zij altijd geweest zijn. Wat al kan men nog van deze twee begenadigde kunstenaars verwachten! Bij elke nieuwe opvoering zal weer blijken, wat het Koninklijk Tooneel vooruitgegaan is, nu Louis Bouwmeester weer op het Leidscheplein terug is en mevrouw MannBouwmeester weer een tegenspeler in haar broer bezit, die haar tot groter spel opzweept als géén ander zou kunnen. Het is dan ook roerend te zien, met welk een geestdrift het publiek op alle rangen Louis en zijn zuster toejubelt, als zij hand in hand, na herhaalde Tialen teruggeroepen te zijn, voor het voetlicht treden.

De onbegrijpelijke kracht die van deze werkelijke rasartiesten uitgaat, werkt ook op de andere medespelers, werkt op het publiek, werkt op alles, — zodat de gehele schouwburg op het Leidscheplein zowel vóór als achter het voetlicht veranderd lijkt. Het ietwat doodse, dat vroeger wel over de voorstellingen en over de zaal zo verlammend lag uitgebreid, is geheel weggevaagd. Het publiek waardeert dit. Dat bewijst de opkomst in grote getale op de avonden derBouwmeeste r's.

Wenzel Frankemolle.

Komité voor Ontspanning.

Het onlangs uit kunstenaarskringen te Amsterdam gevormde Komité voor Ontspanning heeft, na degelijke voorbereiding, zijn taak aanvaard. Een 50-tal kunstenaars op vokaal en instrumentaal gebied, waaronder van gevestigde reputatie, een drietal groote koorvereenigingen, een paar orkesten, voordrachtkunstenaars en variété-artiesten, hebben zich welwillend ter beschikking van het komité gesteld, om, waar hun medewerking ook wordt gevraagd, hetzij te Amsterdam of elders, tot ontspanning van het volk en de militairen mede te werken. Daar er aanbiedingen ook van elders gevestigde kunstenaars zijn, kan het komité dus ook gemakkelijk voor ontspanning in andere plaatsen dan Amsterdam zorg dragen.

Het eerste, door het komité georganiseerde, concert zal a.s. Zondagmiddag van 1 tot 3 uur worden gegeven, in den tuin van het Paleis voor Volksvlijt en toegankelijk zijn voor alle te Amsterdam aanwezige militairen. Medewerking verleenen: de mannenzangvereeniging „Excelsior" (80 zangers), onder leiding van den heer A. Heiloo; mevr. Nanny WolfKaufmann, altzangeres; mej. Hermine Eekhardt, sopraanzangeres; de heeren E. van der Ploeg, bariton-zanger, en Henk van den Berg, begeleiding. De firma Goldschmeding heeft welwillend een vleugel ter beschikking gesteld, en de firma L. Fles & Co. heeft op haar Roneo's weer eenige duizendtallen liederenteksten doen drukken.

Voor volgende concerten hebben B. en W. het Oosterpark ter beschikking gesteld. Ook in het Vondelpark, in Bellevue en elders zullen concerten enz. worden gegeven. Reeds zijn bij het komité verschillende aanvragen ingekomen.

Garnizoens- en fort-kommandanten, alsmede kommissies, die over kunstenaars, koorvereenigingen enz., wenschen te beschikken, gelieven hunne aanvragen te richten tot het sekretariaat: N. Z. Voorburgwal 161, kamer 5, Amsterdam. (Bureau Weekblad De Kunst.)