HEDENDAAGSCHE SPAANSCHE ROMANSCHRIJVERS.

461

zoo levendig voor oogen gesteld, alsof ieder karakter voor zichzelf had gesproken. De laatste hoofdstukken, die de biechtvader vertelt, nadat de catastrofe, als dit zoo genoemd mag worden, heeft plaats gehad, maken na Luis' autobiographie in de brieven aan zijn oom, weinig indruk.

Dona Luz, Valera's tweede roman, behandelt ongelukkigerwijze hetzelfde onderwerp, namelijk de liefde van een priester voor eene vrouw, die in haar vast geloof aan de heiligheid hunner vriendschap onbewust diepere gevoelens bij hem opwekt. Doch in dit geval heeft de priester de gelofte van het celibaat afgelegd en ofschoon hij krachtig en met gunstig gevolg tegen de verzoeking strijdt, sterft hij aan de langdurige inspanning die hem dit kost en aan de wreedheden, die hij zich als boete oplegt. Het slottooneel, waar Dona Luz een kus drukt op de lippen van den stervenden man en zegt, dat zij haar zoon naar hem noemen zal, maakt een beslist onaangenamen indruk.

El Cornendador Mendoza kan op ééne lijn, ja misschien nog hooger gesteld worden dan Pepita Jimenez, al ware het slechts om de karakterteekeningen van den Comandador zelf — lang geen heilige inderdaad, maar zeer sympathiek — en dat van zijne vroegere geliefde, Dona Blanca, die, nadat zij haren zwakken maar beminnelijken echtgenoot in hare jeugd bedrogen heeft, op hooger leeftijd eene zure heilige wordt, wie het bijna gelukt het leven van hare dochter Clarita, de vrucht van hare jeugdige zonde, te verwoesten, door haar te dwingen in een klooster te gaan. Zij sterft echter nadat de Cornendador haar gedwongen heeft tot een onderhoud waarin hij Clarita's zaak bepleit, die daarna met den man tróuwt dien zij liefheeft; terwijl de Comandador zelf, volgens Spaansche gewoonte, met zijn nichtje, Clarita's hartsvriendin, in het huwelijksbootje stapt.

Las Illusions del Dr. Fauslus staat lang niet zoo hoog als de zooeven genoemde romans. Het leerend element bederft het als kunstwerk en ofschoon de lezer ook in dit werk veel goeds vinden kan, mist het overtuigingskracht en is het dikwijls vervelend.

Het is misschien ook hier de plaats om op het werk van Luis Valera's zoon, door zijne vrouw Markies de