HOE GROOT-BRITANNIË WEDER OPLEEFDE

Hier was eene inmenging in het kapitalistische stelsel, die de Britten als natie zoo sterk in anderen hadden gelaakt en welke zij hadden gehouden voor de hoofdzonde tegen het algemeen welzijn. Wanneer het reeds een zonde was kleinere markten te sluiten, moest het de grootste zonde zijn de rijkste markt van de wereld te sluiten. Toch werden beschermende rechten geheven zonder een gevoel van schuld en zonder eenige verdediging tegenover de gemeenschappen overal op de wereld, die geleefd hadden van hun werk voor Britsche klanten.

De Britsche opleving moet ten deele worden toegeschreven aan de beschermende rechten. Zij verschaften aan de binnenlandsche fabrikanten het leeuwendeel van de binnenlandsche markt, waarin tot dusver door het buitenland voorzien was. Het voordeel was niet onverdeeld, want het voordeel van de vermindering van den invoer werd tot op zekere hoogte ongedaan gemaakt door den invloed daarvan op de uitvoeren. Vreemde landen, die niet aan de Britten konden verkoopen, konden ook niet van Groot-Britannië koopen. Doch de uitvoer genoot den steun van een gedeprecieerde munt in een deel van de wereld, en in dien tijd trad een kleine verbetering in den wereldhandel op, zoodat de nadeelen van beschermende rechten minder merkbaar waren. De binnenlandsche fabrikanten begonnen meer werklieden in dienst te nemen. Een opleving, die de aandacht trok, had in het bij zonder plaats bij de kwijnende staalindustrie. Na een tiental jaren verdrongen te zijn door haar beter georganiseerde concurrenten op het Vasteland, stelde zij spoedig een geheel up to date installatie in werking op negentig percent capaciteit.

De beschermende rechten alleen kunnen echter de opleving niet verklaren. Zij vormen hoogstens een matigen stimulans. De Britsche export-industrieën, die nu op de meeste markten niet langer den steun van een gedeprecieerde munt genieten, zullen meer en meer achteruit gaan. Beschermende rechten zijn een voortdurend voordeel alleen voor die landen, die bereid zijn voor goed afstand te doen van hun export in dezelfde mate als zij van den import afstand doen. De tegenwoordige opvatting in Engeland is, dat de beschermende rechten een massa goed gedaan hebben en behouden moesten worden.