DE OCTOBER-REVOLUTIE IN SPANJE

evolutionisme. Anders dan men tot nu toe geloofd had, beteekendehet Fascisme heel wat meer dan zoo maar een Italiaansche buitenissigheid. Nu zag men voor het eerst het universeele erin. Het Fascisme komt, zooals de Fransche schrijver Rosenstock-Frank daarna zeide, neer op de socialisatie van het kapitaalverlies. Om de economische crisis te verlichten, moesten de loonen omlaag gebracht en stakingen verboden worden. Dus was het de eenvoudigste en meest radicale manier, arbeidersorganisaties, die op den klassenstrijd gegrond waren, den kop in te drukken.

Zelfs reeds in 1933 begrepen de Spaansche socialisten, dat het Fascisme zou trachten in alle landen, ook in Spanje, vasten voet te krijgen. De propaganda, door de partijen der rechterzijde bij de Novemberverkiezingen gevoerd, bevestigde dit voorgevoel. Zij verklaarden zeer openlijk, dat het hun plan was, wanneer zij zegevierend uit de stembus mochten komen, niet toe te staan, dat leden der Socialistische partij in het parlement zitting zouden nemen, maar hun politieke macht en die hunner vakvereenigingen in het geheele land te fnuiken en hun organisaties met kracht van geweld weg te vagen. Dit dreigement is men op het oogenblik aan het uitvoeren. De kabinetten der minderheid, waarbij volgens den wil der partijen van de rechterzijde aan de touwtjes getrokken werd, zijn bezig geweest, alle gemeentebesturen, waarbij de meerderheid socialistisch was, uit hun ambt te ontzetten. Zij hebben de socialistische pers vervolgd op een wijze, die zelfs in de tijden der monarchie niet is overtroffen, haar met enorme bedragen beboet en haar edities bijna dagelijks verboden. Kort geleden werd, onder voorwendsel van contrabande van wapenen, een door de politie gedane ontdekking van eenige revolvers en bommen in de Casa del Pueblo te Madrid — daar aanwezig als verdedigingsmiddel tegen waarschijnlijke aanvallen door Fascisten — de ontbinding van een groot aantal arbeidersorganisaties bevolen; terwijl de rechterlijke macht later met dit besluit instemde. Men was bezig, het programma der Acción Popular en andere daarmede verbonden partijen uit te voeren.

Met deze feiten voor oogen en ziende, hoe de gematigde wetgeving der Republiek gesaboteerd of ongedaan gemaakt