DE TOEKOMST, BESCHOUWD IN

vorderlij k om den incompetenten mededinger de behulpzame hand te bieden en hem er toe te brengen bij gelegenheid een nog ruimere toepassing van dergelijk soort hulp te vragen. Hoe meer de regeeringsvorm echt republikeinsch is, des te meer staat het wel vast, dat de militaire macht van de regeering in de oogen van den met verlies werkenden mededinger de steeds bereidvaardige hulp in tijd van moeilijkheden zal zijn. Men mag veilig aannemen dat de koopman, die geen voordeelige zaken kan doen, geen terrein gunstig noemt, waar hij zijn goederen niet met winst kan verkoopen.

Wat is er nu, na vijfendertig jaar, over van Mahan's stelling met betrekking tot Azië? Zijn uitgangspunt was onjuist en hetgeen hij voor feiten aanzag waren dat evenmin. Europa was niet statisch wat zijn grenzen, zijn economische omstandigheden of politieke instellingen betreft. Azië was innerlijk niet statisch, noch van politiek, noch van economisch standpunt beschouwd. Japan heeft Rusland als aanvaller in Azië vervangen. Duitschland is daar in het geheel geen factor meer. Japan en Engeland, niet langer bondgenooten met een gemeenschap van belangen tegen Rusland, zijn overal ter wereld concurrenten op handelsgebied. Het is in de laatste vijfendertig jaar telkenmale gebleken, dat Engeland onwillig is om geweld te gebruiken om zijn positie in China te behouden. Het schommelt tusschen samenwerking met Japan, als in de Anglo-Japansche alliantie, en samenwerking met de Vereenigde Staten, als in de loopendé maritieme onderhandelingen. De Britten hebben geen jarenlang standvastig gevolgde politiek, die genoegzaam vertrouwen verdient om een grondslag voor Anglo-Amerikaansche samenwerking te vormen. Zoowel Engeland als de Vereenigde Staten wenschen vrede, maar het zijn mededingers op handelsgebied. Wat de Vereenigde Staten betreft, zijn de aanzienlijke handelsvoordeelen in Azië, die Mahan verwachtte, niet verwezenlijkt. Het Amerikaansche volk volgde Mahan's advies en bouwde een vloot, zelfs verder gaande dan de in 1900 door hem aangegeven limiet, maar die vloot is nog niet sterk genoeg om veiligheid voor de Amerikaansche belangen in Azië te verschaffen. De uitgaven daarvoor zijn tot dusver