IKTS UIT UN VOOR DB PRACTIJK.

om het brood aan de aarde te ontwoekeren. De veeteelt eischt minder krachten verteerenden arbeid, dan de landbouw in den Achterhoek. Daardoor heeft de geest reeds van zelf meer de gelegenheid, zijn kring verder uit te breiden en andere, sluimerende krachten tot ontwikkeling te doen komen. Daarentegen in den Achterhoek is het slaven van vroeg tot laat, niet slechts voor de mannen, maar ook voor de vrouwen en kinderen, en het stuk brood, op die wijze verkregen, is menigmaal nog zeer sober. De behoeften der menschen in deze streek zijn intusschen over het geheel in evenredigheid met de opbrengst van den bodem, wat een groot geluk is te achten , bizonder in onzen tijd. Maar omdat de arbeid aldus de volle aandacht vergt, bestaat de gelegenheid uiterst zeldzaam, om zich met iets anders bezig te houden. Zoo krijgt alleen datgene, wat onmiddellijk practische waarde heeft, in het leven den boventoon. Een goede vrouw te hebben, b.v. is een zegen, en wel voornamelijk, omdat zij een tastbaar kapitaal aan arbeid vertegenwoordigt. Kinderen te bezitten is een zegen, want over eenigen tijd helpen zij het huisgezin voorwaarts. Oude lieden in huis zijn voordeelig, want zij verrichten het huiswerk en de jongen kunnen zich dus onverdeeld aan den veldarbeid wijden. Ja, het wekt menigmaal een eigenaardig gevoel, die trouwe oudjes, wanneer ze ook tot huiswerk niet meer in staat zijn, te hooren zuchten: „haalde de Heer mij maar weg; want allen hebben het even druk en ik moet daar nu zitten en het aanzien en voor niets mijn brood eten." Inderdaad, de karakteristiek, die Paulus van de Cretenzen geeft, past in geen enkel opzicht op onze Achterhoekers, zoomin wat aangaat het „luie buiken" als voor wat hij er nog bijvoegt „altijd leugenachtig'' want zoover mijne ervaring reikt, kan men bij hen op een eens gegeven belofte staat maken; en niemand zal