DE INGENIEUR.

Orgaan

7e Jaargang.

559

1892. - Jfe 53,

VEREENIGING VAN BURGERLIJKE INGENIEURS.

MHill prijl hu li tiEtM i ie fficonomiB tb Owto Werden ei NiiverhBiQ

Prijs per Jaargang:

Franco per post.

Voor Nederland / 8-~~

Voor het Buitenland met vooruitbetaling ... - 10.50 Voor leden der Vereeniging van Burgerlijke Ingenieurs

worden bovenstaande prijzen met ƒ 2.— verminderd. Men abonneert zich voor een jaargang. Over het bedrag der abonnementen in Nederland

■wordt halfjaarlijks door de Administratie beschikt. Afzonderlijke nummers 20 cents. — Bewijsnummers

10 cents.

Verschijnt eiken Zaterdag.

Abonnementen, stukken en mededeelingen, boeken brochures, enz. te richten aan de Redactie: Sundastraat No. 6, te 's-Gravenhage.

Advertentién uiterlijk Vrijdags 12 ure des voormiddags intezenden aan de Administratie van dit Blad, Paveljoensgracht No. 19, te 's-Gravenhage.

's-Gravenhage, 31 December.

Prijs der Advertentién:

/ 0.25

Per regel ■ •

Groote letters naar plaatsruimte.

Abonnementen volgens afzonderlijke overeenkomst.

Bij eene eerste plaatsing van annonces voor Aanbestedingen is de prijs per regel ƒ0.15; bij eene tweede en meerdere plaatsing van dezelfde annonce ƒ 0.10.

Bij abonnement op Advertentién wordt het blad gratis toegezonden

Verantwoordelijk Redacteur: J. van Heübn, Civ.-Ing., 's-Gravenhage.

INHOUD.

Iets over vuurvast materiaal. - Aanbesteding van ijzerwerken. - Fabriek van Gruson. — Technische Tijdschriften. Opgaaf vau de belangrijkste artikelen. — Lust der boekwerken vanwege de Vereeniging van Burgerlijke Ingenieurs uitgegeven en voor het publiek beschikbaar gesteld. - Weerkundige waarnemingen. — Bivierberichten. — Binnen- en Buitenlandsche Berichten. — Benoemingen, verplaatsingen enz. — Open Betrekkingen. — Vragenbus.

Bij dit nummer behoort een buitengewoon bijvoegsel ter gelegenheid van het 50-jarig jubileum van de Kon. Akademie en Polytechnische School te Delft.

Vereeniging van Burgerlijke Ingenieurs.

Aan H.H. leden wordt bekend gemaakt dat het Bestuur zich heeft geconstitueerd als volgt :

J. VAN DER VEGT, Voorzitter. L. E. ASSER, Secretaris. J. A. ROIJER, Penningmeester. J. M. TELDERS. D. E. C. KNUTTEL. Jhr. 0. J. A. REPELAER VAN DRIEL. A. KEURENAER. Tot leden van de Redactie-Commissie voor het orgaan van de Vereeniging, het Weekblad «De Ingenieur», werden herbenoemd de heeren J. M. Telders en L. E. Asser, terwijl de nieuw benoemde Penningmeester, de heer J. A. Roijer, als zoodanig in de Redactie-Commissie plaats nam.

Namens het Bestuur der Vereeniging voornoemd, J. van der Vegt, Voorzitter. L. E. Asser, Secretaris. 's-Gravenhage, December 1892.

Vereeniging van Burgerlijke Ingenieurs.

Aan H.H. obligatiehouders der geldleening ten laste van de Vereeniging van Burgerlijke Ingenieurs wordt bekend gemaakt, dat is uitgeloot ééne obligatie no. 5 (vijf), die met de verschenen rente na 31 December 1892 zal worden uitbetaald ten kantore van den Heer A. Vollgraff, kassier te 's-Gravenhage Noordeinde 94a. De coupon no. 7 der niet uitgeloote obligatièn wordt eveneens bij genoemden kassier betaalbaar gesteld.

's-Gravenhage, 20 December 1892.

Be Penningmeester, Rotjer.

Iets over vuurvast materiaal.

I. Materialen.

>an vuurvast materiaal worden soms zeer hooge eischen

gesteld.

Het begrip vuurvastheid is natuurlijk maar be♦ ™btoint on hnnct hehnlvfi van de temDeratuur, nog

zeer van andere omstandigheden af, n.1, of het materiaal in

onmiddellijke aanraking komt mei armere siuiieii.

Zoo bijv. is kalk voor zich onsmeltbaar in de hoogste temperaturen, doch smelt betrekkelijk gemakkelijk wanneer het in aanraking is met ijzeroxyduloxyd.

Wij kunnen de vuurvaste materialen in drie groepen verdeelen, pl.:

Die met kiezelzuur als hoofdbestanddeel

» s aluminium-oxyd » » » » kalk of magnesia » 3> dat is uit een chemisch oogpunt beschouwd in de zure, de neutrale en de basische.

Onder de neutrale kunnen ook gerangschikt worden: de chroomijzersteen en kool, welke laatste als grafiet of retortenkool, ook wel cokes of houtskool.

1. Si 02 als grondbestanddeel.

Kiezelzuur is hoogst vuurbestendig, mits het niet in aanraking is met basisch materiaal, bijv. ijzeroxydrijke slakken, asch van brandstof enz. Het wordt aangewend, niet alleen in zuiveren toestand, doch ook in minder zuiveren.

Het zuiverste is de kwarts dat soms slechts een paar tienden percent onzuiverheden bevat. Ook vuursteen is soms voor 98 0/0 zuiver kiezelzuur, zoo ook de kiezelguhr, 97 °/0.

In plaats van deze wordt ook veel kwartszand gebruikt of rivierzand.

De kiezelguhr wordt voor vuurvast materiaal wel nooit gebezigd.

Verdere kiezelzure grondstoffen die voor het doel in aanmerking komen zijn nog de puddingsteen (een conglomeraat van vuursteen); kiezelschiefer met 96.97, doch ook wel 56 % Si02; gamister een bij Sheffield veelvuldig voorkomend gesteente met 1_7 o/Q leem en ijzeroxyd; graniet met 72 °/0 Si 02,16 °/0 leem, verder ijzeroxyd, kalk, magnesia, alkaliën enz. Dinassteen is een kwarts met 97 °/0 Si 02.

2. Al2 03 als hoofdbestanddeel.

Aluminium-oxyd is hoogst vuurvast, doch wordt zelden zuiver

gebezigd, het vormt evenwel m chemiscne verDinumg mn zuur het allergewichtigste element voor de geheele aardewerken porceleinindustrie, nl. de klei.

Klei is voor vele fabrikaten het hoofdbestanddeel en de aard der kleisoort is van het hoogste belang.

Klei kan verdeeld worden in: primaire klei en secundaire klei.

Klei is het verweeringsproduct van bepaalde n.l.veldspaathoudende gesteenten (porfier, graniet, grein enz.) en is eigenlijk een aluminium-silicaat vermengd met vrij kiezelzuur. Dat verweenngs-

te vereenislng m Bmeerlillte Ingenieurs stelt zien in geenen ieele veramwoordelim 7oor de denlfleeto in de onderscneldene Mldrasen ntwlkUU ot toegelicht.