139
zaamheid verdient, was de juiste conclusie van den heer Veeren. De bouwstoffen voor dat onderzoek kunnen menigmaal worden aangedragen door Nederlandsche ingenieurs. Daarom heb ik deze voordracht zoo uitvoerig besproken.
* *
Het congres eindigde, zooals het behoort, met een diner in Tivoli. Onder de vele toasten, die al of niet een officieel karakter hadden, moet ik er één noemen. Het was de dronk, die Prof. Dr. H. Treub wijdde aan het Middelbaar Onderwijs, dat zoovele vertegenwoordigers hier telde, zoovelen, die aan dat onderwijs hunne vorming te danken hebben.
* * *
Aan het einde van mijne taak gekomen druk ik den wensch uit, dat dit verslag er toe moge leiden, dat een volgend congres vele ingenieurs onder zijne leden telle. Ook voor velen, die verdiept zijn in de beslommeringen der practijk, is het aangenaam en nuttig eens weer eens wat zuivere natuurwetenschap te hooren. Waarom ook zou een volgende maal naast de nieuwe sectie voor wiskunde niet een nieuwe sectie voor technische wetenschappen verrijzen? Daarvoor is het slechts noodig, dat 15 congresleden het wenschen. Dat getal zou nu reeds gemakkelijk te recruteeren zijn geweest onder de vele oud-Delftenaars, die het congres bijwoonden.
Naar volledigheid streefde dit verslag in geen enkel opzicht. Het was echter niet gemakkelijk er iets van terecht te brengen, omdat de onderwerpen, die den lezer zouden interesseeren, zoo menigmaal te gelijkertijd op de agenda stonden. WTat de redevoeringen betreft op de algemeene congresvergaderingen en de tentoonstelling, zoo heb ik met opzet daarover gezwegen, omdat de dagbladen er reeds voldoende over gesproken hebben.
Utrecht, 4 April 1891. R. A. van Sandick.
AANTEEKENINGEN UIT TECHNISCHE TIJDSCHRIFTEN,
L E GÉNIE Cl VIL. Mei—Augustus 1890. (Bewerkt door J. W. Th. van Oyen.) Vervolg van blz. 130. Papieren katrollen. De machinefabrikant Bürot te Angoulème vervaardigt katrollen, bestaande uit een gegoten naaf. ijzeren spaken en een papieren velg. Deze katrollen zijn lichter en goedkooper dan geheel ijzeren en kunnen gebruikt worden tot het overbrengen van 1 a4 paardekrachten. Proeven worden genomen om hunne bruikbaarheid bij grootere krachten te onderzoeken. (Le G. C. XVII, n°. 9.)
Parijs-zeehaven.
De ingenieur Bouqüet de la Grye gaf onlangs in eene vergadering der Union nationale, du Commerce et de 1'Industrie eene uiteenzetting van zijn plan tot het verbinden van Parijs en Rouaan door een kanaal, geschikt voor zeeschepen. Zooals bekend is, volgt het ontworpen kanaal op twee afsnijdingen bij Besons en Oissel na, den loop der Seine, is 6.20 M. diep en op den bodem 35 M. breed, terwijl het door vier sluizen in panden zal verdeeld worden, tusschen welke de grootste schuthoogte 6.74 M, bedraagt.
Les Andelys, Vernon, Mantes, Poisny en Argenteuil zullen tusscbenhavens kunnen worden, terwijl de haven te Parijs beneden de brug Clichy ontworpen is.
De kosten van het werk begroot men op 135 millioen francs, terwijl de uitvoering in 3 jaren geschieden kan. Concurrentie met Antwerpen is natuurlijk het hoofddoel dat door dit project beoogd wordt; niet Parijs alleen, maar geheel Frankrijk heeft dus belang bij de uitvoering er van.
De vergadering benoemde dan ook ten slotte eene deputatie uit haar midden, om aan het Ministerie van Publieke Werken haar verlangen kenbaar te maken naar de stichting van eene zeehaven te Parijs. (Le G. C. XVII, n°. 11.)
Kabeltramweg te Belleville.
Van de Place de la République naar Belleville is men bezig een kabeltramweg aan te leggen, die de eerste in dit genre zal zijn met enkel spoor. De baan telt 24 bogen met stralen van 21 tot 1300 M. en bevat hellingen tot 7.5 pCt. (ongeveer 1 op 13), terwijl vijf wisselplaatsen aanwezig zijn, die tevens de tusschenstations uitmaken.
De ruimte waarin de tot de beweging dienende kabel zonder eind loopt, is geconstrueerd als een bak van beton, die op afstanden van 1 M. jukken van TJ-vormig omgebogen hoekijzers bevat, waarop de rails zijn bevestigd. Midden tusschen de beide rails loopt een derde gespleten rail voor het doorlaten der geleidingen die wagens en kabel verbinden. .Elk der helften van deze geleidingsrail is door een koppelijzer aan de naastbijgelegen rail verbonden, terwijl bovendien beneden in het juk eene koppeling aangebracht is, waar de geleid- en steunrollen op rusten. De aldus gevormde ruimte onder de baan is 35 cM. breed en 63 cM. hoog, en hierin bevinden zich op 10 M. onderlingen afstand de Jooprollen voor den kabel, die 6 cM. rechts en links van het midden der baan ligt.
De kabel is van staal en 3 cM. dik. Aan de uiteinden der baan
loopt hij rond een rad van 2.50 M. middellijn, eene afmeting die overeenkomt met een afstand, hart op hart, van het daar plaatselijk voorkomend dubbelspoor. De verbinding van wagens en kabel heeft plaats door grijpers op 39 cM. onder den grond. Om dit verband bij de eindpunten te verbreken, kunnen de grijpers tot eene wijdte van 5 cM. geopend worden; terwijl bovendien op die plaatsen de kabel door rollen tot eene hoogte van 33 cM. geleid wordt. Tegelijkertijd krijgt de kabel eene afwijking in de lengterichting der baan, zoodat eene lengte van 1.32 M. voldoende is om hem geheel uit het gebied van den grijper te voeren.
Nadere bizonderheden omtrent constructie en exploitatie vindt men in Le G. C. XVII, n°. 12.
Bevriezingstoestel van Fixary.
Een beletsel voor de economische voortbrenging van koude, voor het verduurzamen van levensmiddelen, is het ontstaan van rijp, die als sneeuw op de koelhuizen neervalt en de verkoelende kracht daarvan aanmerkelijk vermindert.
Bij den toestel van Fixary wordt de ammonia liquida, welker verdamping de koude veroorzaken moet, beurtelings in twee verschillende slangvormige buizen gevoerd. Is de eerste buis door rijp bedekt, dan wordt de toevoerkraan voor de tweede geopend en tevens gezorgd dat de te verkoelen lucht binnen stroomt langs de met rijp bedekte buis en het sneeuwlaagje dus doet smelten.
Van de werking te Lissabon, Brussel en Crefeld, waar dergelijke toestellen geplaatst zijn, worden nadere opgaven' gedaan. (Le G. C. XVIL n°. 15.)
Nieuwe onderaardsche tramweg te Londen.
In Mei 4886 werd een aanvang gemaakt met de werken ten behoeve van den nieuwen verbindingsweg tusschen de City en Southwark. Deze weg begint onder King William street, gaat even boven de London bridge onder de Theems door, volgt in bijna rechte lijn een reeks van breede wegen tot aan het eindstation Stockwell en heeft eene totale lengte van 5 KM.
De baan bestaat uit twee tunnels met ijzeren wanden, die naast elkander geplaatst zijn, behalve onder de smalle Swan Lane, waar zij boven elkander zijn gelegen. De diepte waarop zich deze beide buizen onder den grond bevinden is 13 a 20 M., zoodat de weg onder de Theems op gelijk niveau door kan gaan.
Een voordeel van deze ligging was, dat men een lang horizontaal gedeelte kon hebben, en riolen en andere geleidingen daardoor ontweken werden ; een bezwaar was de groote diepte waarop de stations moesten worden aangelegd. Het goede gevolg echter, waarmede deze voor den tunnel onder de Mersey op 29 M. diepte zijn gesticht, deed den ontwerper, den ingenieur Greatheab dit nadeel minder zwaar tellen.
De beide eindpunten zoowel als de 3 tusschenstations zijn elk voorzien van twee hydraulische ascenceurs, die ieder 50 personen kunnen bevatten en de stijging in 15 seconden volbrengen. Zij voeren naar de kokers, die 3.20 M. in middellijn zijn en gevormd worden door eene serie gegoten ijzeren ringen van 48' cM. lengte en 3 cM. ijzerdikte. Elke ring bestaat uit 7 segmenten, die alle opstaande randen hebben ter onderlinge verbinding. De overblijvende ruimte tusschen den ring en de grondmassa wordt opgevuld met cement, welke door middel van gecomprimeerde lucht daarin geperst wordt. Deze cementlaag beveiligt het ijzer tegen vocht en oxydatie.
De beweging der treinen en de. verlichting van wagens en stations zullen door middel van electriciteit plaats hebben, waartoe nabij het station Stockwell een machinegebouw zal worden gesticht. (Le G. O. XVII, n°. 45.) {Wordt vervolgd.)
Weerkundige waarnemingen te Utrecht, 8 uur voormiddag.
^ . rr,T-r>. Barometer- _. . Windkracht, Tempera- I Gevallen
DATUM. stand in JJhHn' volgens de tuur, graden I regen in
mM. nunang. In d seK Celsius [ mM.
3 April 1891. 756.3 O.N.O. 2 3 0
4 „ , 759.1 O.N.O. 1 5 0
6 " ° 755.2 Z.Z.W. 1 8 4
7 „ „ 752.8 Z. O 6 O
8 „ „ j 754.9 W.N.W. 2 7 10
9 „ „ 760.9 Z.W. 0 7 0
Rivierberlchten
Waterhoogten, in Meters -+- A.P. 8 uur voormiddag.
Keulen. *r«™o A™ Wester- Maas-
1891. 7 uur Lobith. M'J„7' C-™" voort. tricht Venlo. Grave.
■sm. gen' Cem' (zelft.pl. (brug).
4 April 38.71 11.65 9.23 9.27 9.82 43.43 11.72 7.73
5 „ 38.66 11.62 9.23 9.28 9.81 43.50 11.72 7.68
6 „ 38.84 11.60 9.20 9.26 9.78 1 43.89 11.84 7.73
7 „ 39.39 11.84 9.36 9.36 9.92 43.84 12.42 8.09
8 „ . 40.18 12.38 9.82 9.73 10.32 44.66 12.93 8.45
9 ,, 40.85 13.13 10.51 10.35 10.92 44 68 14.01 9.21 10 „ 40.91 13.71 11.09 10.90 11.46 44.42 14.23 9.75