DE AVONTUURLIJKE JEUGD VAN LAUZUN

«1'adresse et la galanterie de la noblesse francaise« bewonderen. Op dit bal zag hij voor 't eerst, nog een kind bijna, Marie-Béatrice d'Este-Modène, de toekomstige echtgenoote, in tweede huwelijk, van den Koning van Engeland, welke hij later uit de handen van de Engelsche muiters zou te redden hebben en onder heel romantische omstandigheden naar Frankrijk te begeleiden, om er haar in veiligheid te brengen.

Hoe zou de nog jonge Lauzun op datzelfde oogenblik iets hebben kunnen beseffen van de rol welke hij in het leven van dat tot regeeren geroepen, toen nog zoo zorgeloos prinsesje zou spelen? Voor 't oogenblik was 't hem om niets anders te doen dan te pronken en te behagen en de Italianen, voor wie hij niet al te veel achting scheen te hebben, te verbluffen. Hij is dertig jaar oud, van geest nog niet geheel en al de geslepen, koele meester in de kunst van de levenscomedie, van hart nog onderhevig aan spontane opwellingen, behept met een wispelturig, opbruisend, lichtgeraakt karakter, daarbij nog in staat oprecht verliefd te zijn en voor zijn liefde openlijk op te komen, zonder bijgedachte. Zooals kort daarop blijken zou uit de houding die hij tegenover den nochtans door hem zoo vereerden vorst zou aannemen, wanneer de Prinses van Monaco een oogenblik de kans klaar zou zien als 's Konings »favorite« te worden begroet.

Na onderteekening van het tractaat van Pisa slaat hij, met zijn troepen, den terugweg in. En na dit krijgshaftig intermezzo van enkele weken herbegint voor hem het weeldeleven van Versailles.

In het begin van den winter verschijnt Madame de Monaco terug aan het Hof, als gezant van haren gemaal, in wiens naam zij met Lodewijk komt onderhandelen over een grenswijziging, welke haar in de Middellandsche zee badend staatje ten goede moet komen. Den tijd welken zij met haren versmaden echtgenoot heeft gesleten, heeft zij niet ongebruikt gelaten: zij is nu moeder van drie dochters. Zij is echter even mooi gebleven als weleer, al is zij innerlijk wel wat veranderd, minder losbollig, iets of wat hoovaardiger; van haar vroeger bestaan heeft ze schijnbaar veel vergeten,