de gesteldheid van den bodem, de voorkomende insekten of andere dieren, de levenswijze en voeding van de menschen.

De neger is van huis uit niet zeer bedrijvig, veeleer lui. Hij werkt weinig of niet, brengt weinig voort en is daardoor ondervoed. Die ondervoeding hinderde hem vóór de aankomst van de blanken betrekkelijk weinig, omdat hij weinig reisde, weinig werkte, veel rustte en zeer weinig met anderen in aanraking kwam. Was zijn weerstandsvermogen voor ziekten gering, de gelegenheden om ziek te worden waren het betrekkelijk eveneens, en wat de kwalen betreft, waarvan men moet aannemen dat ze toenmaals evenzeer verspreid waren als nu, door de weinige vermoeienissen, die hij zichzelf oplegde, was er een soort van blijvend evenwicht ontstaan. Met de invoering van de industrie, het reizen van de blanken en de ontwikkeling van den handel, met één woord, onze beschaving, is dit alles geheel anders geworden.

Bij nader onderzoek blijkt nu, dat wij onwillekeurig het evenwicht verstoord hebben ten nadeele van den inlander en we kunnen dit alleen herstellen door ook de voor, hem gunstige factoren in dezelfde verhouding te ontwikkelen.

Kon de neger zich destijds met dezelfde voeding als hij nu bezit nog in een langzaam tempo vermenigvuldigen, DE GEWIJZIGDE LEVENSOMSTANDIGHEDEN MOETEN, INDIEN DE VOEDING NIET VEEL KRACHTIGER IS DAN ZE TOT NOG TOE WAS, FATAAL TOT HET UITSTERVEN VAN HET RAS LEIDEN. Dit is geen louter theoretische bespiegeling a priori, het is helaas een treurige vaststelling a posteriori.

Stanley schatte het aantal inboorlingen op veertig millioen. Al was deze schrandere ontdekkingsreiziger misschien wat te optimistisch, zoo heel ver van de waarheid zal hij toch niet geweest zijn. Later gaf een eerste volksschatting vijftien millioen inwoners aan; eenige jaren nadien sprak men van tien millioen, en er zijn nu reeds menschen, die spreken van zeven en een half millioen!

DE VOEDSELKWESTIE IN CONGO KAN BINNEN DE TIEN JAAR OPGELOST WORDEN. Daartoe is enkel noodig zich een juist beeld van den werkelijken toestand te vormen