NOTA VAN TOELICHTING

ALGEMEEN

§ 1. Inleiding

Met dit besluit wordt beoogd de emissie van polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAK) te beperken, door het toepassen, voorhanden hebben en aan een ander ter beschikking stellen van bepaalde PAK-houdende coatings te verbieden. De emissie van PAK dient te worden beperkt conform de uitgangspunten die zijn neergelegd in het Nationaal milieubeleidsplan 2 (NMP2, Kamerstukken II 1993/94, 23 560, nr. 2) en het Beleidsstandpunt polycyclische aromatische koolwaterstoffen in het milieu (in september 1993 aangeboden aan de Voorzitter van de vaste Commissie voor het milieubeheer van de Tweede Kamer, kenmerk brief DGM/SVS/09993005).

PAK vormen een groep van enige honderden organische stoffen, opgebouwd uit twee of meer gecondenseerde benzeenringen. In het genoemde beleidsstandpunt wordt de aanduiding PAK alleen gebruikt voor de groep verbindingen waarvan de aromaatringen slechts uit koolstof en waterstof zijn opgebouwd. Belangrijke PAK-bronnen zijn steenkoolteerprodukten en verbrandingsprocessen met onvolledige verbranding. PAK vormen een risico voor mens en milieu (zie § 2).

De concentraties van PAK in het milieu overschrijden lokaal het maximaal toelaatbaar risico (MTR). Vandaar dat PAK tot de groep prioritaire stoffen behoren, waarvoor als gevolg van de uitvoering van het NMP2 in de nabije toekomst belangrijke emissiereducties moeten plaatsvinden. Het genoemde beleidsstandpunt stelt als doelstelling dat voor iedere bron van PAK die direct of indirect via atmosferische depositie het milieu belast, in 2000 een emissiereductie van 90% ten opzichte van het jaar 1985 gerealiseerd moet zijn.

Het is (nog) niet mogelijk om één maatregel voor alle bronnen van PAK vast te stellen, aangezien bijvoorbeeld de vraag of er alternatieve produkten of technieken voorhanden zijn, en op welke wijze een voorgenomen maatregel kan worden geconcretiseerd, per bron verschillend wordt beantwoord.

In dit besluit wordt aangegrepen bij een bron van PAK waarvoor reeds voldoende alternatieve produkten voorhanden zijn: steenkoolteerpek en andere steenkoolteerdestillaten in coatings. Onder de PAK-houdende coatings vallen een-component coatings zoals koolteer, teerlak (black varnish) en vinylteer. Tevens behoort hiertoe een aantal twee-componentencoatings, onder andere poly-urethaanteer en teerepoxy's (bij twee-componentencoatings worden vlak voor de toepassing twee stoffen of preparaten met elkaar gemengd).

Conform het genoemde uitgangspunt dient de emissie van PAK door het gebruik van deze produkten in het jaar 2000 met 90% te zijn beperkt ten opzichte van de emissie in 1985. Door reeds nu maatregelen te treffen, kunnen na-ijleffecten worden vermeden en zullen de doelstellingen voor het jaar 2000 kunnen worden gerealiseerd.

$ 2. Gevaar van PAK voor mens en milieu

PAK hebben, boven een bepaalde mate van blootstelling, een narcotiserende werking. Daarnaast hebben bepaalde afzonderlijke PAK ook een specifieke werking zoals groeiremming, leverbeschadiging en irritatie van huid en ogen. Een aantal metabolieten (stoffen die ontstaan bij de stofwisseling) van hoog-moleculaire PAK is kankerverwekkend en/of