In 188>was Karl Marx, de stichter

van het wetenschappelijk^gegrondvest socialisme, overleden. Zijn leven van ontberingen en volkomen zclfopoffe* ring was afgesloten.

Maar op het podium prijkten zijn grootse woorden:

Proletariërs aller landen verenigt ü!

die de hoofden en de harten verlicht* ten van een dappere keurbende uit allerlei nationaliteiten samengesteld.

In 1889 kwam deze in een congres te Parijs bijeen met de brandende be* geerte banden te leggen tussen de arbeiders van de verschillende landen, om de internationale broederschap voor te bereiden, het verheven doel der sociaalsdemocratie.

Wilhelm Liebknecht, de grote Duit* se strijder, schrijft van dit congres1):

„Het Internationale Arbeiders* congres, dat in Parijs werd gehou* den op de 100e verjaardag van de ranse revolutie, is de grootste ■iomf der beschaving en de meest rootse daad voor de cultuur van de 19e eeuw. Het is de aanvang van een nieuw tijdperk, dat de breuk met het verleden betekent."

') Voorwoord van het oorspronkelijke con» gresverslag, verschenen Juni 1890. Cursivering van Wilhelm Liebknecht.

Daar waren de grote'socialistische leiders uit vele landen: Engels, Bebel en Liebknecht, Marx' jongste dochter, Lafargue, Guesde, Anseele, Domela Nieuwenhuis en nog zoveel anderen, bijna 400 afgevaardigden uit 19 landen. Onder hen bevonden zich twee bij* zondere vrouwen: de bekende strijd* ster voor de vakarbeidsters, Emma Ihrer en de beroemde Clara Zetkin.

Beschermende maatregelen tegen de overmatige lange arbeidstijden ver* langde het congres en daarvoor riep het de arbeiders aller landen op. Acht uren en niet langer mocht de arbeids* tijd zijn, opdat de arbeider in staat werd gesteld zich te ontwikkelen en te ontspannen.

Op één dag van het jaar zouden de arbeiders aller landen daarvoor gelijk* tijdig opkomen.

Gekozen werd voor die demon* stratie

de eerste Mei

Dan moesten overal de arbeiders zich wenden tot de autoriteiten met de eis van de achturige arbeidsdag.

In het besluit, dat met 2 stemmen tegen werd aangenomen, wordt aan de arbeiders der verschillende landen overgelaten op welke wijze dit voor hun land het best kan geschieden.

Zó was de le Meidag tot een inter* nationale manifestatie der arbeiders gewijd.