Samba dsouf

De tocht van

Uit het Frans

vertaald DOOR JÉ

Het vorige: In het Afrikaanse dorp Niöml (Franse kolonie) komt In 1914 net bericht, dat de Blanken onder elkaar oorlog zijn gaan voeren. Grote verbazing onder de negers. Samba Dlouf vertelt, dat hl] een kudde vee van z'n oom heeft geërfd en dat hij deze nu gaat halen. Voor hij vertrekt bezoekt hij Yamina Sedi, het meisje, waarvan hij houdt. Diouf maakt op z'n reis kennis met andere negerstammen, oa. met de bewoners van Karantaba. Ondertussen wordt overal bekend gemaakt dat elk dorp 10 Jonge mannen voor de oorlog moet leveren. Samba wordt, gedwongen door de stam van Karantaba. om mee te gaan Zij komen in Frankrijk en gaan naar de loopgraven. Samba wordt gewond en daarna verpleegd in het hospitaal te Marseille; hij herstelt, al werd zijn linkerarm afgezet. Gedecoreerd en met pensioen gaat hij terug om zijn kudde ce halen. Maar dit valt tegen.

No. 31

Wanneer zij hun schuldeisers tegenkomen, doen ze heel trots, terwijl ze aan de haren van hun sik trekken. En hoe ouder ze zijn, hoe brutaler! Iedereen wil doen, of hij rijk is, maar ze zijn alleen maar rijk aan schulden. De tolken bij de rechtbanken worden vet door htm zaakjes

En terwijl hij voortging met kwaad van de Mandingen van Karantaba te spreken, keek Samba Diouf naar de bamboes van het dak, terwijl hij zijn vingers liet kniDpen, want hij begon die verhalen wel een beetje lang te vinden. Tenslotte moest Amadou wel zeggen:

— Maar wil je je beesten niet zien?

— Ik heb geen haast, zei de ander, terwijl hij weer zijn blik naar het dak richtte

— Overigens, hernam Amadou, terwijl hij nu ook naar het zwartgerookte hout van z'n hut keek, vanavond zou je je kudde niet kunnen zien. Er is in deze tijd van het jaar weinig gras en m'n zoons zijn met het vee een heel eind gegaan. Zij zullen vanavond te laat terugkomen om de dieren van jou van de andere beesten te Kunnen onderscheiden.

— Zo zal 't wel zijn! zei Samba.

Vanaf dit ogenblik kon niets hem meer

wat schelen, zelfs niet de gerst met de zure melk, die de vrouwen voor hem neerzetten Al verhinderde dit hem niet om er flink wat van te eten.

De volgende morgen, bij het eerste hane gekraai, stond Samba op.

Reeds was Amadou op het erf bezig z'n toilet te maken, d.w.z. nadat hij zijn mond had gespoeld, spuwde hij het water in zijn handen uit, waste er zijn gezicht mee en droogde zich daarna met een vinger af net als een kat dat doet, die zijn snuit met z'n poot schoonmaakt. Samba deed precies zo. Toen vertrokken de beide mannen om naai de kudde te gaan zien

ROME EN JEAN THARAUD

Op korte afstand van de hutten bevond zich al het vee van het dorp, een duizend stuks ongeveer. Elk beest was, volgens de gewoonte, aan zijn paaltje gebonden met 'n stukje schors van de broodboom, ook de jonge beestjes om ze het zuigen te beletten Samba keek verheugd naar verschillende dieren, die er uitstekend uitzagen: glanzend vel, vochtige en goed geopende ogen. veerkrachtige buik en goed vet.

Amadou Si vroeg zijn gast om even te wachten. Weldra verscheen hij met twee koeien, die er armzalig uitzagen, de ogen zonder uitdrukking, het haar van de huid even droog als stroo uit Soedan — van die beesten, waarvan meij het vlees gebruikt voor vreemde reizigers of om een of andere schuld te delgen.

— Dat zijn zeker de grootmoeders van mijn koeien, riep Samba Diouf. Ik had gehoord, dat Baba Diola een rijk man was. .en ik dacht niet, dat een rijk man zulke beesten had!

— Dit zijn de dieren, die hij heeft nagelaten, zei Amadou kalm. En wat hij heeft nagelaten, dat geef ik je.

Intussen had Samba's opmerking enig resultaat, want de drie volgende koeien, die zijn bloedverwant hem liet zien, zagen er minder ongelukkig uit Hij bekeek ze van alle kanten, lichtte hun staart op, streek met de hand over hun flanken en zei toen. terwijl hij het hoofd schudde:

— In waarheid! de koeien van den broer van mijn moeder hebben geen geluk gehad, want ik zie er geen, die kalven moet. Dat is zeker al gebeurd?

Alsof hij niets gehoord had, bewoog Ama dou zich met veel drukte tussen de beesten in en bracht beurt voor beurt twee stierea twee jonge ossen, drie jonge koeien en een kalf bij Samba.

— En waar is de zesde koe? vroeg deze.

— Moge ik gestraft worden, ais 't niet waar is! antwoordde Amadou, die moest juist kalven, maar een hyena heeft haar gedood! Wij hebben de overblijfselen in het bos gevonden en ik zal je de staart laten zien. Met die koe mee, zie je hier de dertien beesten, die de broer van je moeder je heeft nagelaten.

— Zo is 't hernam Samba. Maar waar zijn de jongen van al die koeien, want die zullen in deze twee jaar wei gekalfd hebben?

Die je hier ziet!

— Maar waar zijn dan de moeders? zei Samba.

— O Diouf, oordeel niet te haastig! Ik zal je precies vertellen, hoe de zaak in elkaar zit! De mensen zijn kwaadaardig, de wachters zijn slim, de tovenaars zijn knap,

de ossen dwalen in het dichte struikgewas. Ossen en dicht struikgewas behoren bij elkaar, en in die dichte struiken schuilen altijd wilde dieren! Als je hier 'n paar dagen bleef, zou je niet kunnen slapen van het geroep van de hyena en het gehuil van den panther. Het gras komt de beesten niet opzoeken, de beesten gaan naar het gras toe. Maar de leeuw vindt ze daar ook! Wanneer het op de vlakte vochtig en glibberig is en het gras is hoog, dan zijn de beesten er tot aan de horens in verborgen, en dan kunnen de wilde beesten zich 't best van hen meester maken. Ik zeg 't je nog eens, Samba! Zo slim ais de mens is. de hyena die honger heeft, is nog slimmer dan hij! En, vriend, ik zal je nog wat zeggen! Op een nacht na het regen-seizoen, heeft de klauw van een panther een van zijn herders de buik opengescheurd.

Werkelijk, wij zijn in de hand van God, en het vee ook! Wat elke keer met onze beesten gebeurt, is ook met jouw kudde geschied. Waarom zouden de rampen, waaraan onze beesten bloot staan, ook niet die van Baba Dialo treffen? Je moogt God danken, dat Hij je met weldaden heeft overladen en dat je naar je land zult terugkeren als een, die veel bezit. Werkelijk, als ik rijker was en meer beesten bezat, dan zou ik je van mijn bezit stuk voor stuk de dieren teruggeven, die ei niet meer zijn. Maar ik heb de staarten bewaard van de dieren, die in het struikgewas zijn verslonden, en die kan je voor de zuster van Baba Dialo meebrengen; je moeder zal dan zien, dat ik alleen maar de waarheid heb gesproken!

— Gedurende deze redevoering had Samba zijn dieren goed bekeken en zijn schamele erfenis vergeleken met de andere dieren.

Hij zei bij zichzelf: ,.Wanneer ik in mijn eigen land was, dan zouden de Oudsten van het dorp mijn zaak berechten, dan zou ik mij niet neerleggen bij de leugens van dezen eilendigen schurk! Maar de mensen van Touladou zijn ongetwijfeld niet beter dan die van Karantaha! Ze zullen mij in elk geval ongelijk geven, omdat ik maar een vreemdeling ben. Wie geen middel ziet om zich recht te verschaffen, moet er zich wel bij neerleggen. Die onwaardige bedrieger moet mij halsters geven voor mijn ossen en dan vertrek ik zo gauw mogelijk!"

— God zal je zeker de weldaden vergelden, die je mij hebt bewezen, zei hij. Ma?' het regen-seizoen nadert. De wolken, die de regen brengen, kan men al aan da hemel zien. Ik kan dus niet langer blijven. Als je mij een van je jongens wilt meegeven om mij te helpen bij het voortdrijven der dieren, zal ik gauwer bij de rivier van Bandioel zijn.

— Twee, als je wilt! zei de ander hartelijk. Je kunt geen betere jongens vinden om het vee voort te drijven.

— Dat weet ik beter dan jij! antwoordde Samba.

En nog diezelfde dag ging hij, vergezeld door den jongsten zoon van zijn gastheer, nog maar een kind, weer op weg naar zijn land.

(wordt vervolgd).