De steunuitkeringen verhoogd 1)
De regering heeft vanaf 18 December tot 2 Maart de steun-uitkeringen verhoogd met 5 percent. De prijsstijging maakte dit dringend noodzakelijk. Daar evenwel niet
ESPERANTO
Dr. J. v. d. TEMPEL
altijd in dringende noodzakelijkheden wordt voorzien, zijn wij verheugd, dat de regering deze maatregel op voorstel van den minister van Sociale Zaken (Dr. J. v. d. Tempel) nam. Bijzonderheden hierover zijn ons nog niet bekend.
I) Het bericht bereikt ons juist vóór het afdrukken van dit nummer.
Correspondentie
H. O.—H. te B. 1. Uw mededelingen overgebracht. 2. Inderdaad moet bij de propaganda nog veel verklaard en uitgelegd worden; dat de woorden „sociaal" en socialistisch verward worden. zal o.i. niet veel meer voorkomen.
W. G. v. d. W.—I. te "s-Gr. en C. L.—K. te A. Uw vragen kwamen, toen de Kerstkrant reeds geheel gereed was, dus konden ze niet meer in aanmerking komen.
Wil J. Schild zijn adres opgeven? Brief kwam onbestelbaar terug.
A. M. v. d H.—B te 's Gr. — Volgend nr„ van 3 Januari, hopen wij het bedoelde kaartje te geven.
JjlnillllllllllMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIHIIIIIMIIIMUIIIIIIIIIIMIII
[ CIJ GEEFT TOCH OOK
UW KRANT NA LEZINC j AAN EEN NIET ABONNÉ I
VIJFTIENDE LES. 76. Woordafleiding.
Het achtervoegsel -ig betekent doen of maken, b.v.:
klara = duidelijk klarigi = duidelijk maken, ver klaren varmigi = verwarmen
sekigi = droog maken, drogen pendigi = ophangen goji = zich verblijden êojigi = verblijden, blijmaken morti = sterven
mortigi = doen sterven, doden
77. Het achtervoegsel -ebl duidt mogelijkheid aan. b.v.:
legi = lezen, legebla = leesbaar
mangebla = eetbaar
trinkebla = drinkbaar
rompebla = breekbaar
aüdebla = hoorbaar
videbla = zichtbaar
acetebla = te koop (kan gekocht worden)
luebla = te huur (kan gehuurd worden)
78. Om aan te duiden, dat een handeling verricht is, gebruikt men deelwoorden, b.v.:
het boek is gelezen = la libro estas legita de brief is geschreven = la letero estas skribfta de les is geleerd = la leciono estas lerniia de soldaat is gewond = la soldato estas vund/ta het raam is gesloten = la fenestro estas ferrvUa het brood is gesneden = la pano estas tranc^a het linnengoed is gewassen = la tolajo estas
_ , , la vita
Deze deelwoorden krijgen een j, wanneer ze bij een woord in het meervoud horen, b.v.: De boeken zijn gelezen = la libroj estas legitaj de kinderen zijn gewassen = la infanoj estas
j , , [lavitaj
de kleren zijn- genaaid = la vestoj e'stas kudritaj
Deze deelwoorden kunnen als bijvoeglijke naamwoorden worden gebruikt, aldus: het gelezen boek = la legita libro de gewassen jurk = la lavita robo de gewonde soldaat = la vundita soldato En in het meervoud: * de gestopte kousen = la flikitaj strumpoj de geopende ramen = la malfermitaj fenestroj de gebroken borden = la. rompitaj teleroj de geleerde lessen = 1a. lernitaj lecionoj
79. Leesoefening.
VESPERA SILENTO.
Mi sidas sola sub la lampo, kaj aüdas nur la venton ekstere tra la malfermita fenestro. Pacan melodion kantas hodiaüvespere la vento. En mia kapo zumas malnova melodio: Pri la paêtisto sur la erikejo. sur la vasta. bela. rióa erikeio. Kiom kontenta estis la paêtisto! Cu vi ankoraü konas la melodion el via lerneja tempo?
Miaj okuloj ripozas sur bela, blanka krizantempo. kiu gojigas mian koron Kiom silente gi floras!
Cu ankaü al vi okazas en la nuna tempo, ke tia paca sento venas al vi en la koron? Nur pro la kvieta susurado de la vento. aü malnova melodio, aö bela floro?
De temp' al tempo oni ja devas silentigi en si la teran bruadon. kaj nur atenton doni al la eternaj bela?oi
80. Vertaling.
AVONDSTILTE.
Ik zit alleen onder de lamp en hoor slechts de wind buiten door het geopende venster. Een vredig wijsje zingt vanavond de wind. In mijn hoofd zoemt een oude melodie: Van den herder op de heide, op de uitgestrekte, mooie, rijke heide Hoe tevreden was de herder! Kent u nog de melodie uit uw schooltijd?
M'in osen rusten op een mooie, witte chrysantemum. die miin hart verblijdt Hoe stil bloeit ze!
Gebeurt het ook u in de teeenwoordige tiid. dat zo'n vredig gevoel u in het hart komt? Alleen door het rustig suizelen van de wind. of een oud wiisle of een mooie bloem?
Van tijd tot tiid moet men toch het aards? lawaai in zich tot zwijgen brengen en slechts aandacht schenken aan de eeuwige schoonheden
M. v E.
De kafënder voor de vredesbeweging
Bij de Lantaarn-Uitgeverij is de vredesweek-kalender voor 1940 verschenen. Het schild is een tekening van Kathe Kollwitz (uit 1916), teneinde de gedachten in donkere tijden te richten op een lichtende toekomst. De vreugde om het jonge leven zij symbool voor constructieve vredesarbeid. Bij de citaten is er naar gestreefd de gedachten op vrede te richten. Uitspraken uit vroegere tijden zijn hierin opgenomen: zo treft men er aan van Confucius en Luther. van Augustinus en Pascal, van Benjamin Franklin en Louis Pasteur. Ook het rabije verleden is niet vergeten: Paus Pius XI en Rainer Maria Rilke, Nansen en Stresemann worden aangehaald.
Inzamelinq Tiele Wlbaut Fo^'-
Aan de inzameling voor het Tiele Wibautfonds hebben ook dit jaar wjeer vele clubs deelgenom n. Van de spreuk met de leuze van onze Vrouwendag: ..Niet versagen, trouw bewaren het socialistisch ideaal" zonden wij deze clubs in totaal bijna 5000 stuks, terwijl er bovendien nog ruim 300 bonboekjes werden besteld
Reeds verschillende clubs zonden ons de afrekening. Clubs, die met de inzameling gereed zijn en nog geen afrekening zonden, verzoeken wij dit zo spoedig mogelijk te doen. Ook van de andere clubs ontvangen wij gaarne zo mogelijk nog deze maand het ingezamelde bedrag en het materiaal, dat zij eventueel hebben overgehouden.
Hieronder volgt een lijstje van de bedragen, die wij in de loop van dit jaar van verschillende clubs nog ontvingen voor de inzameling van het vorige jaar.
Aengwirden f 2.—. Amersfoort ƒ 6.90. Apeldoorn ƒ4.25 Beverwijk ƒ 1.30, Boelenslaan f 0.90, Drachten ƒ1.50, Eindhoven ƒ 8.50, Haren f 2.80, Heilo ƒ0.60, Hollandseveld ƒ 2.50 Hoogeveen ƒ 4.50. Hoorn ƒ 5.—, Huizen ƒ 0.80. St. Jac. Par. ƒ 5.50. Kaalheide f 3.08. Langendijk ƒ2.70, Nijmegen ƒ4.—, Saprpemeer ƒ0.50, Stiens ƒ4.50, Termunten f 0.80. Trijnwalden ƒ2.30. Qitgeest ƒ1.10. Utrecht ƒ23.50. Westwoud ƒ0.50, Wieringen ƒ0.75 Wildervank ƒ1.20, Winschoten f 0.70, Winterswijk ƒ1.50, Winsum ƒ3.—, Wormerveer ƒ0.70. Zierikzee ƒ1.20. Totaal met de vorige verantwoording is thans ƒ720.13.