toegezonden, berustend op de punten 1, 2, 3, 4 en 6 van het de Ontwapeningsconferentie, en vrouwen in alle landen

beginselprogram der Vereeniging.

Als onderwerp voor een openbare vergadering werd gekozen : de vrouw in de economische crisis, speciaal de vrijheid van arbeid voor de gehuwde zoowel als voor de ongehuwde vrouw, ook in dezen tijd.

Mevr. Suze Groeneweg en Mr. Veegens pro en de Heer Hans contra deze vrijheid.

INTERNATIONAAL VERSLAG UITGEBRACHT OP DE

JAARVERGADERING DER NED. VEREENIGING VOOR VROUWENBELANGEN, ZATERDAG 7 MEI 1932,

door ROSA MANUS.

Wederom is een jaar voorbij sinds ik op onze Jaarvergadering te Utrecht mijn Internationale mededeelingen deed; veel is in dit afgeloopen jaar gebeurd, en de feministen hebben zich ook bij de moeilijke doch belangrijke Internationale gebeurtenissen niet onbetuigd gelaten, en zoo heeft de Wereldbond, al was het dikwijls moeilijk, toch haar activiteit niet stopgezet.

Allereerst in Mei werd een Bestuursvergadering van 4 dagen te Belgrado gehouden, waar een 15-tal der Bestuursleden aanwezig waren.

Van 17—19 Mei werd te Belgrado wederom een Internationale Bijeenkomst gehouden van het Comité voor Vrede en Volkenbond, en hoewel veelal aan den Wereldbond verweten wordt dat men te veel tijd en energie aan het vredesprobleem schenkt, zoo meent het Bestuur, dat moed en energie heden ten dage noodig zijn alvorens'een oplossing is gevonden voor de groote vraagstukken over Vrede en Welvaart; men is overtuigd, dat de vrouwen hiervoor nog zeer veel kunnen doen, en dat de Wereldbond in deze ernstige tijden hieraan moet medewerken. Dat juist in Belgrado een vergadering over deze problemen plaats vond, waar zoovele gevechten gedurende den oorlog geleverd werden, daarom juist was het van 't grootste belang dat niet alleen de vrouwen van Joegoslavië van de Feministische Vereenigingen een groot Comité van Ontvangst hadden gevormd, maar dat ook gedelegeerden uit Turkije en Bulgarije voor 't eerst daar aanwezig waren, evenals vooraanstaande feministen uit den Balkan, Griekenland, Roemenië, Tsjecho Slovakije en Polen, terwijl anderen uit Frankrijk, Duitschland, Engeland, Nederland, Hongarije, Italië, Zwitserland, Amerika en Uruguay als afgevaardigden naar de Conferentie waren gekomen.

Het zou te ver voeren om hier over de geheele Conferentie uitvoerig uit te wijden.

Het programma was voornamelijk gewijd aan de bespreking van het Ontwapeningsvraagstuk en den economischen crisis. Sprekers en spreeksters van verschillende nationaliteit hebben deze problemen ieder op eigen wijze belicht, w.o. ook een afgevaardigde van den Volkenbond, Commander Adams.

Twee resoluties zijn aangenomen, de eerste over Ontwapening, de tweede over Economie. Eveneens werd een resolutie aangenomen waarin de Vrouwen der Wereldbond verklaren, dat vrouwen deel uit moeten maken der delegaties naar

aangespoord worden haar Regeeringen hiertoe te bewegen. Voor de resoluties zelf verwijs ik naar het Maandblad van 15 Juli.

Zooals men weet had de Int. Vereeniging voor Vrede en Vrijheid een petitie in een groot aantal landen ter onderteekening loopen, en met eenige der Int. Bestuursleden dier Vereeniging, die in Belgrado aanwezig waren, werd besproken of het een bezwaar zou zijn ook vanwege den Wereld.bond nog een petitie te laten circuleeren; men zag hierin alleen maar voordeel en dacht dat de petitie, die eenigszins anders geformuleerd was, slechts een aanvulling zou zijn, daar in velerlei groepen en landen de petitie der Ver. van Vrede en Vrijheid, die voor algeheele ontwapening was (de onze voor beperking) geen bijval ondervond.

Mej. Manus heeft toen, als Secretaresse van het Comité, deze petities, waarvoor de ontwapeningsresolutie gebruikt werd, laten circuleeren en het resultaat is geweest dat alleen van den Wereldbond petities in 20 landen geteekend zijn met een totaalcijfer van 2.471.982. Dan kunnen we toch zeker constateeren, dat ook de afdeelingen van den Wereldbond een steentje hebben bijgedragen tot het vormen van de publieke opinie in een aantal landen, maar hierop kom ik later nog terug.

Miss Ruth Morgan, de ijverige Amerikaansche Presidente, die ook de Studie-Conferentie in het Koloniaal Instituut voor eenige jaren hier geleid heeft, heeft ook van de Belgrado-Conferentie een succes weten te maken. Door haar bemiddeling is ook dit speciale Comité van den Wereldbond in staat zooveel werk te verrichten, daar zij, al is het dan met veel moeite, eenige gelden hiervoor disponibel stelt. De idealen van die Conferentie te Belgrado, evenals zoovele anderen, kunnen dan alleen tot stand komen, indien men Nationale belangen tijdelijk kan uitschakelen, en Internationale samenwerking in den ruimsten zin van het woord uitoefent.

CONGRES ATHENE.

Mej. Manus had in Augustus 1931 een brief rondgezonden aan haar medebestuursleden van den Wereldbond, met voorstel om het a.s. Congres, dat in het voorjaar 1932 in Athene zou worden gehouden, onder de huidige economische crisis uit te stellen, met verzoek öf schriftelijk of op de Septembervergadering persoonlijk te antwoorden. Op de vergadering in September werd dit punt ernstig onder de oogen gezien. Helaas was de Presidente, Mrs. Corbett Ashby, niet op de vergadering aanwezig. Mrs. Ashby was echter tegen uitstelling van het Athene Congres, met het oog op de critische toestand van den Wereldbond. Zij meende, dat de Wereldbond specifiek feministisch werk verricht, dat geen andere Intern. Vrouwen Vereeniging doet, en dat daarom juist een bijeenkomst ook nu noodig was. Ook Madelle Gourd had veel bezwaren en meende, dat de economische crisis nog wel zoo lang zou kunnen aanhouden, en zelfs steeds slechter zou kunnen worden. Zij vreesde ook de Grieksche vrouwen zeer teleur te stellen, die reeds met de voorbereidingen waren begonnen. Zij zag zeer zeker in,