Deze molené zijn de Laatéle jaren, zeldzaam geworden in Het Bildt...

nog in volle luister, dank zij de goede zorgen, die aan hem worden besteed.

We snijden de Koudeweg rechthoekig (alle wegen in Het Bildt staan haaks op elkaar) en bereiken na een kwartier 't westelijkste der Bildtdorpen, Sint [acobi-Parochie. Reeds van verre ontdekten we de grote aardappel-exportloodsen, want het dorp dankt zijn bloei vrijwel uitsluitend aan de verbouw van aardappelen. In Sint Jacob, zoals men het dorp meestal noemt, is de Bildtse taal het zuiverst bewaard gebleven; bovendien onderscheiden de bewoners zich van de overige Bildtkers in aard en karakter. W^ars van vleierij tonen ze zich zoals ze zijn, waardoor vreemdelingen soms de indruk krijgen van ruwheid en onverschilligheid. Het devies van menig Bildtker: „Doe wel en ontzie niemand", zou als spreuk in de huiskamer, voor de Sint Jabuursters zeker niet misplaatst zijn.

Het dorp bezit een fraaie Herv. Kerk, gesticht in 1843, door den bekenden architect Thomas Romein. De oude kruiskerk van 1570 is verdwenen, waardoor het dorpsgeheel een onherstelbaar verlies heeft geleden, temeer daar het tegenwoordige Godshuis, opgetrokken in Dorische stijl, meer weg heeft van een gerechtsgebouw dan van een Friese kerk.

Behalve enige zeldzame oude geveltjes heeft Sint Jacobi-Parochie geen historische bezienswaardigheden.

Ten zuiden van het dorp vinden we een driesprong van wegen. Mooie Paal geheten. Oorspronkelijk heeft hier inderdaad een ,,mooie" paal gestaan, n.1. keurig geverfd en van het wapen der Nassau's voorzien, met het opschrift: „Stadhouders vrije jagt". Wat betekende dit alles?

Het Bildt was tot ïöig domein der Saksische Hertogen en van Karei van Oostenrijk, van i5ig — i555 keizerlijk domein van Karei V, tot i58i idem van Filips II en daarna tot 1762 statendomein der provincie Friesland. De vorsten hadden tot i58i het privilege der jacht; na de afzwering van Filips, ging het jachtrecht over op de Friese Staten, wat practisch neerkwam op een toekenning van dit recht aan Stadhouder en Gedeputeerden. Bij resolutie van i5 Maart i65o droegen de Staten 't recht op aan Willem Fred. van Nassau en werd tevens besloten, dat op de grenzen van Het Bildt 9 palen zouden worden geplaatst, die zo de grenzen van het Stadhouderlijk jachtterrein zouden aangeven. Eén dier palen stond op bovengenoemde driesprong. De paal is (evenals de andere acht) in 1795 verdwenen, als „zijnde teekenen van eene verfoeyelijke dwingelandij", maar de naam is tot op heden springlevend.

Via Sint Jacobi-Parochie gaan we naar de Westhoek, waar de Nieuwe en de Oude-Bildtdijk elkaar ontmoeten. Vanaf de hoge dijk hebben we een prachtig vergezicht: naar het Noorden strekt zich het Friese W^ad uit, dat in normale tijden zeer druk bevaren wordt, naar 't zuiden ligt als een groot mozaïek het wijde Bildtse land, dat eveneens aan een zee doet denken, want:

Hier golft een zee van goud de toppen Van koolzaad rond; hier spreiden knoppen Van vlas een paarsblauw veldtapijt;

De grond schuilt weg in klaverkleuren,

En uit deez' bloemen aad'men geuren,

Wier zoet genot het hart verblijdt."

Zijn we tot hier steeds in westelijke richting ge-