resp. { 15, , f 2,50 en f 2,50 per jaar. Bij bovenbedoelde scheepswerf behoeven alleen aardwerkers hun gereedschap niet zelf te bekostigen.

De scheepswerf betaalt voor arbeid tusschen 7'/2 uur 's avonds en 6 uur 's morgens (niet meer, als in 1907, voor arbeid tusschen"8 uur 's avonds en 5 uur 's morgens) en voor Zondagsarbeid 50 pCi. boven het gewone loon. Bij de stoomvaartmaatschappij wordt voor arbeid buiten de gewone werkuren en voor Zondagsarbeid 25 pCt. loonsverhooging toegekend. Burgerpatroons betalen voor arbeid na een werkdag van 11 uren eveneens 25 pCt., doch voor Zondagsarbeid 100 pCt. extra.

Door de werklieden bij de scheepswerf wordt veel op Zondag gewerkt, n.1. door enkele werklieden van 6 uur v.m. tot 3 uur n.m. Bij de stoomvaartmaatschappij wordt daarentegen zeer zelden — doch dan door alle werklieden en den geheelen dag Zondagsarbeid verricht, terwijl in de burgerbedrijven alleen op Zondag gewerkt wordt voor het maken van doodkisten. Wanneer Zondagsarbeid voorkomt, wordt daarvoor geen andere rustdag in de week toegekend.

Uit het volgende staatje blijkt, hoeveel onder normale omstandigheden door de werklieden in de verschillende bedrijven bij een gemiddelden arbeidsduur van 60 uur per week verdiend kan worden.

Weekloon in guldens.

B E E O E P. Burgerpatroons.

Eene scheepswerf.

Mannen. Jongens.l)

Timmerman 12,60 2,40 13,80 a 14,40

Metselaar 12,60 4,20 13,20 a 15,—

Stukadoor 12,60 — —

Opperman 9,60 — 9,— a 9,60

Loodgieter 11,40 1,80 —

Schilder 10,80 a 11,40 2,40 11,40 a 12,60

AardwerkerJ) 10,20 — 9,60

Aanlegger van gas- en waterleidingen 3). 12,60 1,80 —

Bouwmeester, opzichter 20,—- —

') Het aantal jeugdige werklieden is, vooral in de bedrijven van timmerlieden, metselaars en aanleggers van gas- en waterleidingen, zeer gering.

-) Aardwerkers in dienst der gemeente verdienen f9,— a f9,60 per week, die aan de gasfabriek, bij een arbeidsduur van gemiddeld 63 uur, f 10,08 per week.

3) In de gasfabriek wordt, bij een arbeidsduur van gemiddeld 63 uur, door aanleggers van gasleidingen f 13,23 per week verdiend.

Bij de stoomvaartmaatschappij wordt bij een arbeidsduur van 63 uur door timmerlieden f 13,545, door schilders f 10,71 a f 12,60 en door sjouwerlieden f 9,45 per week verdiend.

In het le en het 4e kwartaal wordt, voor zoover het burgerwerk betreft, gemiddeld gearbeid van 7 uur 's morgens tot 6 uur 's avonds, met 1 'ƒ2 uur schaft, terwijl de arbeidsdag in het 2e en het 3e kwartaal loopt van 6 uur v.m. tot 7 uur n.m., met een schafttijd van 2 uur. Des Zaterdags wordt om 4 uur 's middags geëindigd.

In de scheepswerf wordt gewerkt van 6 uur v.m. tot 6'/2 (des Zaterdags 2'/4) uur n.m., met 2 (des Zaterdags 3/4, nl. van 8'/2—9'A uur v.m.) uur schaft.

De werklieden in dienst van de stoomvaartmaatschappij beginnen ojn 6 uur v.m. .met werken en eindigen om 7 (des Zaterdags om 4) uur n.m. In deze onderneming wordt 2 uur per dag geschaft.

Aan de gasfabriek wordt gewerkt van 7 uur 's morgens tot 7 uur 's avonds, met schafttijden van 9—9'/2 uur v.m. en van 12—1 uur n.m.

Arbeid met ploegen en huisarbeid komen in de onder deze Kamer ressorteerende bedrijven niet voor.

Sedert 1907 zijn de loonen voor schilders meer in overeenstemming gebracht met die der werklieden in andere vakken: het meerendeel der gezellen verdient thans 19 ets. per uur. Overigens ondergingen de loonen geen verandering, terwijl ook de arbeidsduur ongewijzigd bleef.