overtreft doorloopend de vraag, een gevolg van de werkloosheid in de bouwvakken. Geen werkloosheid.

Meubelvak. De toestand onderging sedert de vorige maand geen verandering: over het algemeen was het slap.

Drogistvak. Ook in dit vak heerschte over het geheel slapte, welke moet worden toegeschreven aan den in verband met den tijd van het jaar minder gunstigen toestand in de bouwvakken en het schildersbedrijf. Toch viel er in enkele zaken wel eenige verlevendiging waar te nemen, doordat met eenige groote bouwwerken begonnen werd. De loonen en de arbeidstijden ondergingen geen wijziging. Het aanbod van werkkrachten (vooral van losse werkkrachten) overtrof nog steeds de vraag en er heerschte nog werkloosheid.

Kruideniersvak. Er viel geen slapte te constateeren, maar de drukte, die men in November gewoon is, bleef ditmaal uit. Het aanbod van werkkrachten is in den winter steeds grooter dan de vraag. Werkloosheid heerschte er echter niet.

Haarlem (Mh). Verlevendiging viel in den houthandel niet waar te nemen. Wegens schaarschte van werk in de bouwvakken bleef het slap. Ontslag van werklieden vond niet plaats. In de verhouding tusschen vraag en aanbod van werkkrachten kwam sedert de vorige maand geen verandering. Onder de vaklieden heerschte geen werkloosheid.

's Hertogenbosch (B). In lompensorteerderijen was de toestand normaal. Vraag noch aanbod van werkkrachten, evenmin als in October. Geen werkloosheid.

Leiden (Wg). In de winkelbedrijven viel de gewone verlevendiging waar te nemen, die steeds tegen het St. Nicolaasfeest intreedt. In sommige winkels werden tijdelijke werkkrachten aangenomen, in andere werden langere arbeidsdagen gemaakt. Het personeel, dat tegen provisie werkzaam is, zag zijne verdiensten door den grooteren omzet stijgen. Voor zoover de grossiers winkeliers onder hunne klanten hebben, die drukte ondervinden in verband met het St. Nicolaasfeest, profiteeren zij uiteraard ook van de bedrijvigheid, welke dit feest met zich brengt.

Het aanbod van loopknechts overtreft doorloopend de vraag, hetgeen daaraan moet worden toegeschreven, dat elke ongeschoolde arbeider en alle werkloozen uit andere vakken dit beroep kunnen uitoefenen. Geen werkloosheid.

Rotterdam (C). Lompensorteerderijen. Het was nog steeds slap wegens den minderen aftrek van Amerika. In de loonen noch in de arbeidstijden kwam eenige verandering, terwijl evenmin van ontslag van werklieden melding werd gemaakt. Het aanbod van werkkrachten was evenals in de vorige maand vrijwel gelijk aan de vraag en er heerschte geen werkloosheid.

(Hcv). Groothandel. Bepaalde levendigheid viel niet te bespeuren. Van

Java-tabak, waarvoor in andere jaren in dit seizoen nog al werkkrachten noodig zijn, had zelfs niet eens een inschrijving plaats, doordat de oogst, evenals die van Java-koffie, zeer ongunstig is geweest.

Van Santoskoffie waren de aanvoeren echter zeer groot. Deze koffie wordt in steeds grootere booten van Brazilië naar hier vervoerd, hetgeen ook voor andere handelsartikelen geldt. Voor de arbeiders is dit eenerzijds niet onvoordeelig. Door de eigenaardige wijze nl., waarop de geloste balen in de loodsen worden opgestapeld, klimmen de arbeidsloonen in veel sterker mate dan het kwantum der lading. Anderzijds levert het echter een nadeel op, want het opstapelen in de loodsen brengt gevaren mede voor het leven der werklieden, hetgeen wel blijkt uit het feit, dat hierbij in de afgeloopen maand twee ernstige ongelukken gebeurden. Een en ander doet de vraag rijzen, of toezicht bij het opstapelen niet zeer gewenscht zou zijn.

(Kh). Blijkens de ingekomen berichten had de maand November voor

le klasse-zaken in kruidenierswaren, comestibles enz. een tamelijk gunstig verloop, ondanks de over het algemeen nog ver van gunstige tijdsomstandigheden. Ook deed het op handen zijnde St. Nicolaasfeest reeds eenigszins zijn invloed gelden.

In den handel in klein-ijzerwaren was het eveneens tamelijk levendig: er heerschte de gewone najaarsdrukte.

In dames-confectiezaken duurde de seizoendrukte onveranderd voort, hier en daar gepaard gaande met overwerk, hetgeen voor de betrokken personen stijging van de verdiensten teweeg bracht.

Door zaken in heeren-modeartikelen werd een tamelijke verlevendiging gerapporteerd als gevolg van de wisseling van het seizoen en de (voldoende geachte) verbetering van den algemeenen toestand.