Spinnerijen. Veenendaal (Tn). Het loon der katoenspinners wordt per hoeveelheid berekend en wekelijks uitbetaald. De loonen hangen af van de kwaliteit van het afgeleverde werk. De gemiddelde verdienste schatte de Kamer op + f 10 — per week.

In de sajetspinnerijen worden gewoonlijk weekloonen uitgekeerd, die zeer verschillen naar gelang van de werkkracht der arbeiders(sters). Een bekwaam arbeider(ster) kan onder normale omstandigheden f 5—f 10,— per week verdienen.

De arbeidsdag loopt als op de vorige bladzijde voor een bandfabriek is opgegeven, met dit verschil echter, dat in de sajetspinnerijen des morgens niet geschaft wordt van 9—9 '/2, doch van 9—10 (ook des Zaterdags). Overwerk komt alleen in de sajetspinnerijen soms voor na het einde van den gewonen werktijd, waarvoor dan extra uurloon betaald wordt.

Weverijen. Veenendaal (Tn). Het loon der meeste katoenwevers wordt per K.G. of per stuk berekend; sommige werklieden hebben echter een vast weekloon. De uitbetaling heeft voor allen wekelijks plaats. De loonen hangen af van de kwaliteit van het werk, de bekwaamheid en den leeftijd der werklieden, enz Het gemiddelde weekloon schatte de Kamer op f8—f 10,—. De arbeidsdag'loopt van Maandag t/m Vrijdag van 6 v.m.-6'/2 n.m., met schafttijden van 9—9'/2 en 1/2 2'/2 of ook wel van 9—9.20 en 1.10—2.30, terwijl des Zaterdags gewerkt wordt van 6 v.m.—1'/2 n.m. en dan alleen geschaft wordt van 9—9'/2. Overwerk, waarvoor de Zaterdagmiddag of de avonden van andere werkdagen gebezigd worden, komt zelden voor en dan slechts voor een klein aantal werklieden. Daarvoor wordt verhoogd loon toegekend, waarvan het bedrag echter verschillend is.

Betreffende de wevers in een bandfabriek zijn enkele gegevens te vinden onder „Bandfabricage".

II. Bereiding van voedings- en genotmiddelen.

(Fabrication d'aliments.)

Banket-, koek- en suikerbakkerijen. Alfen c. a. (Vg). In de koek- en banketbakkerijen verdienen de volslagen bedienden f 10-f 12,— (normaal f 11) en de jongens f 1,50—f 2,— per week. Meestal wordt gewerkt van 6 v.m.- 7 ('s Zaterdags 5) n.m., terwijl geschaft wordt van 1—2 en nog '/4 uur in den vóór- en namiddag. Overwerk, nacht- en Zondagsarbeid komen voor alle volslagen bedienden voor en wel Zondagsarbeid vrij geregeld (zoo noodig den ganschen dag), overwerk alleen in drukke tijden (omstreeks feestdagen) en nachtarbeid een zeer enkele maal. Voor al dezen extra arbeid wordt 12—-16 ets. per uur boven het gewone weekloon uitbetaald.

Groningen (Vg). Bij de dropsfabricage bedraagt het normale weekloon voor een volwassen dropsmaker f 12,-, voor een halfwassen f 7,— terwijl jongens f 2,50—f 6,— per week verdienen. De arbeidsdag loopt van 7 v.m.—7 n.m., met een schaft van 12—1'/2 cn 2 X eenigen tijd om koffie te drinken; ook komt het voor, doch niet als regel, dat alleen van 12'/2— 1 geschaft wordt, in welk geval echter 1 uur vroeger met werken wordt opgehouden. Eenig overwerk en Zondagsarbeid wordt alleen verricht in den St. Nicolaastijd, waarvoor dan 20—25 ets. per uur aan de volwassenen en ± 15 ets. aan de jongens betaald wordt. Huisarbeid komt voor en bestaat in het inpakken van ulevellen. Dit werk geschiedt ongeveer het geheele jaar tusschen de huiselijke bezigheden door en wordt betaald met 2'/2 ets. per 'ƒ2 K.G., hetgeen een kleine bijverdienste oplevert.

Brood- en beschuitbakkerijen. Alfen c a. (Vg). In het grootbedrijf te Oudshoorn (één onderneming) worden de volgende weekloonen uitgekeerd: meesterknecht f 15,—, volwassen gezellen f 10,75—f 12,— (norm. f 11,50) en jongens f 1—f3,(gem. f 2,—). Er wordt gewerkt met een vaste dag- en nachtploeg. De dagploeg werkt van 6'/2 v.m.—8'/2 n.m., met in totaal l'/2 uur schaft op ongeregelde tijdstippen en de nachtploeg van 9 n.m.—10'/2 v.m., zonder bepaalde schafttijden, doch met voldoenden tijd om te eten. Des Vrijdagsavonds komt de nachtploeg reeds te 8 uur op en werkt dan door tot Zaterdagmiddag 1 uur; daarentegen wordt des Zondagsavonds niet te 9 uur, doch te middernacht met de werkzaamheden begonnen. Het loon voor nachtarbeid is niet hooger dan voor werk overdag.

In het kleinbedrijf te Alfen, Aarlanderveen en Oudshoorn verdienen de volwassen knechts f 9—f 10,50 (norm. f 10,—) en de jongens f 1— f 3,— (gem. f 2,—)