XII. Vervaardiging van stoom- en andere werktuigen.

(Construction de machines d vapeur et d'autres Instruments.)

Machinefabricage. Te Gouda ontstond slapte (korter werktijd). Daarentegen heerschte nog drukte te Breda, Delft, te Dordrecht in de constructiefabrieken (overwerk) en de electromotorenfabriek, te 's-Hertogenbosch en Kampen. Overigens was de toestand normaal.

Te Enschede, Haarlem en Schiedam was de vraag grooter dan het aanbod. Overigens bestond er evenwicht. G. w.

Alfeu (B), Arnhem (B), Breda (B), Delft (B), Dordrecht (B), Enschede (B), Gouda (B), Groningen (B), Haarlem (Mh), Helmond (KF), 's-Hertogenbosch (B), Hilversum (B), Kampen (B), Leeuwarden (K), Schiedam (B).

Electriciens enz. Drukte te Groningen, eenige slapte te Nijmegen. Overigens normaal, voldoende werk.

Vraag en aanbod van werkkrachten waren gelijk, behalve te Enschede en Haarlem, waar het aanbod grooter was. G. w.

Arnhem (B), Delft (B), Dordrecht (B), Enschede (B), Groningen (B), Haarlem (B), Nijmegen (B).

Rijwielindustrie. Arnhem noemde den toestand normaal, terwijl de overige verslagen slapte rapporteerden (seizoen).

Vraag en aanbod waren gelijk, behalve te Rotterdam, waar het aanbod grooter was. G. w.

Arnhem (B), Dordrecht (B), Groningen (B), Haarlem (Mh), 's-Hertogenbosch (B), Botterdam (Mh).

Instrumentmakers. Te Delft werd drukte geconstateerd, terwijl in de overige plaatsen normaal, geregeld werk was.

Vraag en aanbod gelijk. G. w.

Arnhem (B), Delft (B), Dordrecht (B), Groningen (B).

Horlogemakers. Slap te Dordrecht, normaal, geregeld werk te Groningen en 's-Hertogenbosch.

Vraag en aanbod gelijk. G. w.

Dordrecht (B), Groningen (B), 's-Hertogenbosch (B).

Gasmeterfabriek. Voldoende werk (in enkele afdeelingen nog overwerk). Geen vraag of aanbod. G. w.

Dordrecht (B).

Fabricage van fittings voor gloeilampen. Seizoendrukte (overwerk).

Middelburg (Bb).

XIII. Scheepsbouw, vervaardiging van rijtuigen.

(.Construction de navires et de voitures.)

IJzeren- en houten-scheepsbouw. In den houten-scheepsbouw te Dordrecht werd uitsluitend herstellingswerk verricht. Overigens was overal voldoende werk, terwijl nog drukte heerschte te Groningen, te Haarlem in het grootbedrijf (overwerk, wat meer personeel), te Rotterdam en Vlissingen (nachtarbeid).

De vraag was grooter dan het aanbod te Alfen, Groningen en Schiedam. Daarentegen was het aanbod grooter te Haarlem (niet van vaklieden) en Vlissingen. Overigens was er vrijwel evenwicht. G. w.

Alfen (B), Arnhem (B), Delft (B), Dordrecht (B), Groningen (B), Haarlem (Mh), Den Helder (B), Kampen (B), Botterdam (Mh), Schiedam (B), Vlissingen (M).

Sloopen van ijzeren schepen. Nog slapte en werkloosheid, maar gunstiger vooruitzichten.

Dordrecht (B).

Rijtuig- en wagenmakerij. Groningen rapporteerde seizoenslapte, Haarlem daarentegen verlevendiging. Overigens was er normaal, voldoende werk.

Vraag en aanbod van werkkrachten waren vrijwel gelijk, behalve te Schiedam, waar de vraag grooter was. G. w.

Alfen (B), Arnhem (B), Delft (B), Dordrecht (B), Enschede (B), Gouda (B), Groningen (B), Haarlem (Mh), 's-IIcrtogenboscli (B), Hilversum (B), Kampen (B), Rotterdam (Mh), Schiedam (B)