den. Maatregelen als de bovenbedoelde werden intusschen mede genomen tegen enkele rechts-radicale organisaties. x)

Ook in Engeland wordt toezicht uitgeoefend op de actie der communisten. Wel wordt de communistische partij — aldus een Regeeringsverklaring in het Parlement — als een wettige organisatie beschouwd, doch de taktiek, die sommige leiders toepassen, maakt controle noodzakelijk. 2) In de Engelsche vakbeweging hield het streven naar concentratie aan. Weder kwamen eenige belangrijke fusies tusschen vakbonden tot stand. Daarnaast werd een schakel gevormd tusschen het vakverbond en de voornaamste bestuursbonden door de stichting van een gemeenschappelijk comité. 3) Verder wordt door de mijnwerkers gepoogd tot een verbond te komen met de arbeiders uit de voornaamste industriëen als bouwvakken en machinebouw, op dezelfde wijze als indertijd de driebond van mijnwerkers, transportarbeiders en spoorwegpersoneel, welke in 1921 teniet ging. 4)

In Frankrijk schijnt voor de vakvereenigingen der ambtenaren een betere tijd te zullen aanbreken. In het program der nieuwe Regeering komt o.m. ook het recht van vereeniging van personeel in overheidsdienst voor. 5)

In Italië veroorzaakte de vermoording van Matteotti, een der leiders der rechts-socialistische partij, groote opwinding. In sommige kringen verwacht men een verzwakking van het fascisme. 6) De onlangs ingestelde controle op de vakvereenigingen werd toegepast op den Landarbeidersbond, een der voornaamste socialistische vakbonden. De prefect van Rome stelde den Bond onder politie-toezicht en gelastte een onderzoek naar zijn gestie. 7)

Op het eind Mei gehouden congres der Russische Communistische Partij werd besloten de in de laatste jaren gevoerde „Nieuwe Economische Politiek" voort te zetten. Een kleine oppositie wilde sterkere bevordering van den vrijen handel en industrie ten koste van het staatskapitalisme, maar de meerderheid wees dezen eisch als gevaarlijk voor de proletarische dictatuur van de hand. 8)

In de Vereenigde Staten wordt geijverd voor de stichting van een Arbeiderspartij. Een aantal vakvereenigingsleiders verleenen steun aan deze beweging, doch andere blijven afkeerig van afzonderlijke politieke organisatie der arbeiders. Zoo waarschuwde het Hoofdbestuur van de A.F.L. 9) (Gompers) tegen deelneming aan een congres tot oprichting eener partij op 17 Juni te St. Paul. 10) Op dit congres kwam nog geen Partij tot stand1, maar wel werden besluiten! in deze richting genomen. 11) Op het in Februari gehouden congres van het Alg. Verbond van den Arbeid in Japan werd een resolutie aangenomen, die op een belangrijke koersverandering wijst. Geconstateerd wordt, dat door de snelle ontwikkeling van het kapitalistische productie-systeem Japan geen Periode van liberalisme, zooals West-Europa, heeft doorgemaakt. Het heerschende absolutisme stond een vrije ontwikkeling der arbeidersbeweging in den weg. Klein als zij bleef droeg zij een doctrinair en onverzoenlijk karakter en stond zij afwijzend tegenover politieke werkzaamheid en bemoeiing met sociale vraagstukken. Door de toestanden na den oorlog begint zij zich echter thans tot een massabeweging te ontwikkelen, die het mogelijk maakt meer te bereiken. Daarom moet met het negatieve standpunt gebroken worden en is bemoeiing met politieke en sociale vraagstukken eisch. Verwacht wordt, dat door deze koersverandering hechtere betrekkingen tusschen de Japansche en de Europeesche arbeidersbeweging zullen ontstaan. 12)

') Frankfurter Zeitung van 6 en 7 Juni 1924; Alg. Handelsblad van 10 en 28 Juni 1924. 9 Nieuwe Kotterdamsclie Courant van 15 April 1924.

, 3) Communiqués de presse I.V.V., verschillende nummers; Manchester Guardian, verschalende nummers.

J) Communiqués de presse I.V.V., 2 Juli 1924.

2 Nieuwe Rotterdamsche Courant van 17 Juni 19-4. .

®) Alg. Handelsblad van 18 Juni en 6 Juli, Het Volk van 18 Juni 19-4. > Gewerkschafts-Zeitung van 12 April 1924. .

8) Prager Presse van 29 Mei 1924; de Tribune van 26 Mei 1924; Het Volk van 16 Juni 1924. 13 ^-merican Federation of Labor.

) Industrial News Survey, 2 Juni 3924.

") Frankfurter Zeitung van 20 Juni 1924.

u) Communiqués de presse I.V.V., 2 Juli 1924.