De bouw heeft door de tijdsomstandigheden wel een groote vertraging ondervonden, doch de materialenkeus en de afwerking hebben daar niet onder geleden. De woningen zijn voorzien van stalen ramen en deuren. Tegenover de hoogere aanschaffingskosten verwachten wij minder kosten in het onderhoud en de klachten van tocht en doorregenen zullen wel tot het verleden behooren.

De keukens, de douches en de W.C.’s zijn tot bepaalde hoogte bekleed met roomkleurige tegels en de lambrizeeringen in de trappenhuizen en in de binnengangen zijn van betonemaille.

Naar hun bestemming zijn de vertrekken in lichte kleuren geschilderd en behangen. 'De groote trappenhuisvensters zijn bezet met gekleurd gefigureerd glas, waarvan de zijpaneelen met glas in lood.

De gevels zijn gemetseld in licht gelen gevelsteen met plint van donkere splijttegels en donkeren plintsteen. De veranda-balustraden zijn van profielijzer met gedrukt gaas.

De woningen voor ouden van dagen zijn gedekt met gesmoorde pannen, de gevels zijn van lichten gelen gevelsteen, dun formaat met een plint van donkeren plintsteen.

Deze woningen hebben donkere eikenhouten onder- en boven-voordeur met oud-Hollandsche trekbel, vaste banken, bloembakken, buitenlantaarns, waschscherm en een eigen tuintje, aansluitende aan de gemeente-beplanting.

De bij dit artikel behoorende afbb. zijn door den schrijver ter beschikking gesteld.

Ontwerp arbeiderswoning ')

In tijden waarin niet gebouwd kan worden, is het tijd voor bezinning en discussie. Voorbereidingen zullen moeten worden getroffen om klaar te zijn zodra de tijd van bouwen weer is aangebroken. In dit verband ontwierp ik bijgaande arbeiderswoning, die ik gaarne ter discussie aanbied. Deze woning kan als rijenhuis gebouwd worden.

De inhoud is 236 hoofdgebouw (kan bij een schuine kap tot 208 m 3 worden teruggebracht) en 20 m 3 schuurtje.

Een prijsberekening is niet goed mogelijk. In verband met de omstandigheden zal deze bij een behoorlijk complex liggen tussen f 14. en f 15. per m 3. De woning kan zonder spanten worden opgetrokken (gordingen van muur tot muur), terwijl slechts één schoorsteen per twee woningen behoeft te worden aemaakt.

Bg het ontwerp zijn wij uitgegaan van zo weinig moqelijk ruimteverlies.

inge^nden** schrijver in vereenvoudigde spelling

De voor-ingang zal weinig gebruikt worden. In landelijke gemeenten kan deze m.i. vrijwel geheel vervallen. Hoewel de tekening duidelijk voor zich zelf spreekt, is enige toelichting niet overbodig. De woning bevat:

ruime huiskamer, in verbinding met voorkamer te gebruiken.

De bedoeling is, dat in de grote kamer wel een fornuis staat, maar dat het vuile werk (afwassen enz.) in de spoelplaats gebeurt. Hier is ook gelegenheid om op gas of petroleumstel te koken of iets warm te houden. Een ronde tafel kan goed worden geplaatst. In aansluiting met de lappen- en speelgoedbank kan ook een rechthoekige tafel een goede oplossing geven, het voorkamertje is als een werkkamertje bedoeld: het huis bevat veel kasten (6 stuks); lappenbank in de huiskamer; kleine kelderkast;

slaapgelegenheid voor 8 personen, terwijl met een optrekbaar trapje ook de vliering nog enige ruimte voor berging biedt.

Wij zijn er ons van bewust dat wij met dit type enigermate afwijken van de traditionele plattegrond, maar o.i. heeft dit veel voordelen. Wie wil dit ontwerp eens beoordelen?

G. Feenstra, Architect

Naschrift

Daar de Heer Feenstra prijs stelt op publicatie van deze schets ten einde daarover een discussie uit te lokken, meenen wij daartegen geen bezwaar te moeten maken! Uitdrukkelijk zij hierbij echter aangeteekend, dat hieruit geen instemming met het voorgestelde woninqtype maq worden afgeleid.

Zonder aanspraak te maken op volledigheid meenen wij op de volgende bezwaren reeds dadelijk de aandacht te moeten vestigen, aangezien wij juist in dezen tijd, nu vele woningbouwplannen gereed gemaakt zullen moeten worden, het propageeren van een woningtype, dat beneden het normale niveau ligt, zeer bedenkelijk achten.