..Wat ik op het ogenblik nodig heb, is. dat ik even gelegen..heid krijg om te experimenteren, opdat wij aan de hand van ~de ervaringen, die in de loop van het jaar worden opgedaan ..tenslotte kunnen komen tot algemene richtlijnen. Dit betekent ..natuurlijk, dat er in de loop van dit jaar hier en daar wel ~eens iets scheef kan gaan. Wij zullen er intussen voortdurend , op letten, dat men niet veel woningen bouwt in plaatsen en ~streken, waar geen al te grote behoeften bestaan. De Kamer ~behoeft niet ongerust te zijn, dat wij nu zo maar in het wilde ~weg aan ieder, die dit vraagt, honderden woningen gaan ..toewijzen want het gevolg zou zijn. dat al heel gauw de ~zaken zouden mislopen en dat wij andermaal zouden krijgen ~te kampen met gebrek aan bouwvakarbeiders en bouwma..teriaal. Dit alles wordt met de grootste zorg bekeken, maar ~dit zal niet kunnen verhinderen, dat er naar verhouding in , sommige gemeenten iets meer zal worden gebouwd dan op ~grond van de acute woningnood strikt verantwoord zou zijn. ~Wij hebben dit echter nu eenmaal nodig om de verstarring, ~die er is gekomen in de bouwerij te doorbreken. Men heeft ~het Departement altijd verweten, dat er zo'n verschrikkelijke ~bureaucratie heerste. Ik heb nu de stoot gegeven om te trach,ten door die bureaucratie en die verstarring heen te breken ~en wat beweging in de zaak te brengen. Laat de Kamer mij ~nu niet onmiddellijk lastig vallen en zeggen: Gij moet binnen ..de nette paadjes blijven, anders gebeuren er ongelukken. ~Wij moeten hier even de kans krijgen te laten zien, welke ~mogelijkheden er liggen.”

~Ik vrees, dat wanneer wij niet komen tot lagere bouwkosten, ~het gevolg zou kunnen zijn, dat wij in de komende jaren ge,.dwongen worden minder te bouwen dan eigenlijk nood..zakelijk is.”

, Het uitgangspunt bij de beoordeling van deze plannen zal ..natuurlijk moeten zijn. dat het woningpeil daardoor niet mag ..worden aangetast en dat de huren niet mogen worden opge-

..dreven, maar zelfs dan blijft liet mogelijk te komen tot lagere ~kosten en zelfs tot een belangrijk gunstiger uitkomst. Wan,,neer wij er maar in zouden slagen de bijdrage van het Rijk „met f. 100,— per woning per jaar naar beneden te drukken, ,,— en de eerste uitkomsten wijzen er op, dat het inderdaad ~mogelijk zal zijn dan betekent dit bij een productie van ~50.000 woningen per jaar al een besparing op de gewone ~dienst van 5 millioen per jaar. Gekapitaliseerd betekent het ..een besparing van meer dan 100 millioen voor elke 50.000 ~woningen, die gebouwd worden. Bovendien moeten wij in ~het oog houden, dat elke 10 procent verlaging van de bouw,.kosten betekent, dat wij 10 procent meer woningen kunnen ~bouwen. Uit al deze oogpunten meen ik dus, dat het van ..groot belang is degenen, die menen in staat te zijn goedkoper ..te bouwen, ook de volle kans daartoe te geven en dan moeten ..wij maar accepteren, dat het in de loop van dit jaar misschien ..niet helemaal volgens de regels zal gaan, zoals het eigenlijk ~zou moeten: wanneer wij voldoende ervaring hebben opge,.daan, zullen wij wel zorgen, dat vóór 1951 de zaak weer in ~het gareel komt.”

Erkend moet worden, dat het pleidooi vooral in verband met de financiële problemen zeer sterk is. Het gaat inderdaad om grote belangen en het is in het belang van de Nederlandse volkshuisvesting te hopen, dat op een verantwoorde wijze voor het financiële vraagstuk, dat de woningbouw steeds meer wordt, een aanvaardbare en bevredigende oplossing kan worden gevonden. Wellicht heeft de Minister zich bij zijn aankondiging van het Bussumse experiment in één ding vergist. Hij meende slechts de stop van een fluitketel te halen, terwijl hij in werkelijkheid het zware gewicht van de veiligheidsklep van een onder hoge druk staande stoomketel heeft opgetild. Hopen we nu maar. dat er geen ontploffing van komt! W. S.

(Montaqewonincipn gebouwd voor ruim ƒ 40. per m^)