• Intusschen hebben wijde R.K. Vereeni! ging van Werkgevers inde Metaalnijverheid bericht nog niet genegen te zijn ons als organisatie de plaatste laten aanwijzen die zij verkiezen, maar ons zonder meer een bespreking toe te staan om deze zaak en de talrijke grieven van dit personeel behoorlijk te kunnen bespreken en te trachten daarin verbetering te brengen. Mocht de R.K. Vereeniging van Werkgevers op haar standpunt blijven staan, dan zullen de organisaties noodzakelijker wijze naar andere middelen moeten uitzien om datgene te bereiken wat dringend noodzakelijk is. * * * Burgers. Voor dit personeel is een verkeek gericht aan den Metaalbond om. de loonen met 10 pCt, te verhoogen en de overuren met 25 pCt. extra te betalen. Doordat 'dit personeel zeer slecht georganiseerd is, zijn in dit bedrijf de loonen en arbeidsvoorwaarden ver beneden peil. Het gemiddeld uurloon voor de geschoolden is 47 cent en het uurinkomen hoogstens 50 cent. Enkelen verdienen een hooger loon en voelen niets • voor het lot hunner mede-arbeiders. Onder dit personeel heeft vooral de Federatie de klad gébracht en hen voor elk gevoel van strijd kapot gemaakt. Enkelen doen nog wel zeer revolutionnair, maar houden liever de contributie inden zak en profiteeren van wat anderen voor hen doen. Laten de arbeiders van Burgers toch begrijpen dat groote woorden geen invloed hebben en alleen de organisatie in staat is om door de daad verbetering te brengen in hun beroerde positie. Wij wachten af wat de Metaalbond ons bericht en komen daarmede bij het personeel. » * • Eert goed teeken. Een teeken dat de toestand inde metaalnijverheid gaandeweg weer verbetert, is wel dat sedert jaren nu weer voor het eerst alle leerlingen van de Ambachtsschool een baas krijgen. Wij hebben iezen toekomstigen metaalbewerkers onze brochure enz. toegezonden die hen den weg wijst naar de organisatie. De medewerking van onze oudere leden in deze is zeer gewenscht. B. H. UTRECHT. Machinefabriek „Jaffa”. Dat veelal de werkloosheid gebruikt wordt om er den angst en gedweeheid bij de arbeiders in te houden, werd de vorige week op genoemde fabriek op duidelijke wijze gedemonstreerd. Het was ons bekend dat door vermindeïing van werkzaamheden een 6-tal draaiers ontslag was aangezegd. Toevallig kwam er een vertegenwoordiger vaneen fabriek nit Arnhem, welke draaiers zocht en werd verwezen naar bedoelde menschen. Een samenkomst werd mogelijk gemaakt en het gevolg was, dat alle 6 direct geplaatst konden worden, zelfs met een uurloonsverhooging van 10 cent. De Directie van ~Jaffa” was zulks ter oore gekomen en heel toevallig was er weer eenig werk bijgekomen en konden de draaiers blijven. Zeer terecht hebben 4 van de 6 voor de eer bedankt en zijn naar Arnhem vertrokken, waar de arbeiders hoogst ( waarschijnlijk meer gewaardeerd zullen worden dan bij „Jaffa”. Als het waar was dat er eens meer werk bij was gekomen, dan had men zulks ook wel 6 dagen vroeger kunnen zien en de menschen maar niet als een vodje papier weggegooid. Wij kunnen ons voorstellen dat op een gegeven moment het werk wel eens kan stagneeren, doch aanvaardt dan de risico en stelt de menschen op wachtgeld. Dan zijn ze ter uwer beschikking, maar geeft ze niet aan de armoe prijs. * * •* Is overwerk voor de metaalindustrie nood= zakelijk? Aldus kan men de vraag stellen naar aanleiding van den brief van den Dirècteur-Generaal van den Arbeid en waarop ook dooreen lid van de firma Smulders inde Kamer van Koophandel is gewezen. Moet men op de gestelde vraag een antwoord geven, dan zal men zulks toetsen aan de practijk en wel allereerst het oog richten – op de fabrieken waar nu al eenige jaren achtereen 55 uur per week met den noodigen smokkel gewerkt wordt. Dan moet het deze fabrieken, vergeleken bij anderé, waar nog steeds 48 uur gewerkt wordt, wel bijzonder voor den wind gaan. Maar dan komen wij hier in Utrecht tot een andere conclusie, want noemt ze maar op! Machinefabriek „Jaffa”. Wellicht gaat het hier de aandeelhouders en de leiding voor den wind; de arbeiders denken er anders over, gezien de herhaalde verzoeken aan de organisaties, om te trachten positieverbetering te krijgen. Ook is hier herhaalde malen sprake zooals boven reeds aapgetoond van ontslag wegens slapte. De firma Hörmann ontslaat wekelijks arbeiders en zal wel met 1 Augustus geheel de poorten sluiten. De firma Rennes, Motorenfabriek

Medezeggenschap en Bedrijfsorganisatie door P. DANZ.

In het rapport van de S. D. A. P., zoowel als inde stellingen van het N. V. V., wordt de noodzakelijkheid van overgangsvormen naar de socialisatie erkend. De aanhef van genoemd rapport sluit met deze regels: De commissie meende niet' te moeten overgaan tot het uitwerken vaneen schets eener regeling van de organisatie der nog niet gesocialiseerde bedrijven. Gedacht wordt aan een regeling die de ontwikkeling der bedrijven' zou bevorderen in dien zin, dat zij ten spoedigste, in technisch opzicht voor socialisatie vatbaar worden, ter-, wijl deze regeling voorts bedrijfsdemocratie (medezeggenschap van loontrekkenden) en gemeenschapsinvloed (medezeggenschap van verbruikers en van staatsorganen) inde nog niet gesocialiseerde bedrijven zou hebben te brengen. De commissie meent, dat deze aangelegenheid ten spoedigste door de partij in overleg met het Nederlandsch Verbond . van Vakvereeni•gingen moet worden behandeld. En inde socialisatie-stellingen van het N. V. V. vinden wij deze passage: Inde bedrijfstakken, waar de organisatie en concentratie niet voldoende is ontwikkeld om socialisatie mogelijk te doen zijn of waar andere omstandigheden de socialiseering beletten, dient een stelsel van organisatie te worden bevorderd, waardoor de socialisatie ten spoedigste mogelijk wordt gemaakt. In alle bedrijfstakken van beteekenis zullen organisaties moeten, worden gesticht, waartoe alle bedrijven verplicht zullen zijn toe te treden. leder dezer organisaties zal niet uitsluitend dienen te worden beheerd door de betrokken ondernemers, doch door een centralen bedrij’fsraad, waarin naakt de ondernemers, de organen-der gemeenschap, de vakvereenigingen en, voor zoover het betreft bedrijven die gebruiksartikelen voortbrengen, die verbruikscoöperaties zijn vertegenwoordigd. Deze bedrijfsorganisaties hebben tot taak er, voor te zorgen, dat de technische ontwikkeling van den bedrijfstak als geheel wordt bevorderd, technisch achterlijke bedrijven verdwijnen, de productie verbeterd wordt en de productiekosten verminderen. Zij zullen voorschriften tot normaliseering der war.en moeten geven,, waardoor de specialiseering der producten van iedere onderneming zoo ver mogelijk kan worden doorgeyoerd en massaproductie mogelijk wordt gemaakt. Zij zullen vóórts den krachten verspillenden concurrentiestrijd, zoowel bij den aankoop van grondstoffen als bij den verkoop van de productie, overbodig maken. Uit het voorgaande blijkt dat medezeggenschap en bedrijfsorganisatie voor ons niet is een op zichzelf staand vraagstuk, doch wordt beschouwd – als een schakel in het productievraagstuk. Dat beteekeni echter niet dat wij aan den eisch van medezeggenschap enz. de verwezenlijking der socialisatie behoeven te verbinden. Als practische menschen zullen wij op den weg der bevrijding de hulp en medewerking van anderen niet versmaden. Zoolang- wij niet over de macht beschikken om datgene te doen wat wij noodzakelijk achten, zullen wij goed doen medewerking te krijgen van diegenen, die, hoewel niet geheel met ons instemmende, toch gedeeltelijk met . onze eischen accoord kunnen gaan. Ik stel dit voorop om te laten uitkomen dat wiji de actie voor medezeggenschap en bedrijfsorganisatie niet beschouwen als een inde verre toekomst liggende, doch als een meer urgente, omdat het vraagstuk ook in andere richtingen der arbeidersbeweging leeft en de politieke partijen, die op een deel der arbeidersklasse steunen, zich er mede bezig moeten houden. Het spreekt natuurlijk vanzelf dat wij, ook al stellen wij prijs op de medewerking van anderen, wij die medewerking niet zullen aanvaarden met verloochening van ons principe. Wij zullen geen plan van medezeggenschap enz. aanvaarden, als dat zou gaan tegen ons principe in. Het staat nu wel vast, dat de medezeggenschap en bedrijfsorganisatie logisch voortvloeien uit het doelwit onzer beweging en dat zij uit historisch en psychologisch oogpunt niet zijn te keeren; zij zijn voorwaarde voor de geleidelijke evolutie der maatschappij. De arbeidersklasse, die zich door middel van de politieke democratie invloed heeft verschaft inde leiding en het beheer van den staaf, zal zich ook invloed weten te verschaffen en wel door de conomische democratie; medezeggenschap in fabriek en bedrijf, in het geheele maatschappelijke leven. Er is over het vraagstuk der medezeggenschap en bedrijfsorganisatie den laat-

sten tijd heel wat geschreven en gesproken ; zoowel er vóór, als er tegen. Het vraagstuk is echter niet zoo eenvoudig. Dat heeft ook de S. D. A. P. ingezien toen zij opdracht gaf aan een commissie om de socialisatie te bestudeerpn en daarbij voorop stelde, dat het vraagstuk der medezeggenschap een afzonderlijke studie noodig had, waarbij ook het N. V. V. diende betrokken te worden. En de fcommigsie, die door de S. D. A. P. en het N. V. V. is benoemd om deze zaak te bestudeeren, is tot dezelfde conclusie gekomen. Toch heeft deze commissie kans gezien een plante consfrüeeren dat practisch uitvoerbaar is. De critiek, die op het rapport der desbetreffende commissie van onze tegenstanders is gekomen, was vaneen aard dat men gerust kan zeggen : zij hebben er niet van terug. Inde inleiding van het rapport wordt er op gewezen, dat het vraagstuk niet als één geheel kan worden beschouwd. De medezeggenschap, waarmede bedoeld wordt: de medezeggenschap der loontrekkenden inde afzonderlijke particuliere onderneming, is, evenals de bedrijfsorganisatie, waarmede bedoeld wordt: de organisatie (concentratie) van de ondernemingen ineen geheelen bedrijfstak, feitelijk een afzonderlijk vraagstuk. Dat blijkt trouwens ook aan de uitwerking van het rapport, want voor beide onderwerpen is een geheel zelfstandig wetsontwerp gecreëerd. Het is best mogelijk dat „medezeggenschap” wordt ingevoerd zonder dat daarbij „bedrijfsorganisatie” tot stand komt. Ook het andere is mogelijk, namelijk: dat „bedrijfsorganisatie” tot stand komt zonder de „medezeggenschap” der loontrekkenden inde afzonderlijke onderneming. In Duitschland, in Oostenrijk en in Tsjecho-Slowakije b.v. zijn wetten tot stand gekomen die omtrent de bedrijfsorganisatie niets regelen en zich bepalen tot de medezeggenschap inde particuliere ondernemingen, terwijl het in Engeland, al is het dan ook niet in denzelfden vorm, juist andersom is gegaan, bedrijfsorganisatie mogelijk is gemaakt zonder directe I medezeggenschap der arbeiders inde fabriek... ‘Als men mij de vraag stelt: ~Is het gewenscht dat deze vraagstukken afzonderlijk worden opgelost”, dan zeg ik: „Neen”. Voor ons land is een goede oplossing alleen mogelijk door beide zaken aan elkaar te verbinden. Ik zal beginnen allereerst met de „medezeggenschap” te behandelen zooals de commissie die bepleit en hoe zij zich de invoering er van voorstelt. De arbeider ineen moderne groot-onderneming, zegt de commissie, weet vaak niets van de onderneming; hij weet niet, welke plaats zijn arbeid inneemt in het groote raam van het geheel. Hij voelt zich een onbewust onderdeel van het mechanisme, terwijl hij een bewustscheppend mensch zou wenschen te zijn. Door middel van zijn vakvereeniging heeft hij eenige zeggenschap gekregen ten aanzien van de arbeidsvoorwaarden, maar overigens gaat het leven van de onderneming langs hem heen. Hij weet niet of de zaak goed of slecht gaat, hoort daaromtrent hoogstens geruchten . . . tot hij op zekeren dag wegens de slechte uitkomsten van de onderneming, misschien tengevolge van slechte leiding, „op de keien” komt te staan. Is het wonder, dat de gedachte opkomt, dat dit misschien te voorkomen zou zijn geweest, indien zijn mandatarisschen een woordje mee hadden kunnen spreken? Eri bovendien, is dit niet somtijds inderdaad juist?. Vaak wordt van werkgeverszijde ter bestrijding van verbetering der arbeidsvoorwaarden of ter verdediging van verslechtering, den vertegenwoordigers der werknemers tegemoet gevoerd, dat de toestand van onderneming of bedrijf de aangenomen houding noodzakelijk maakt en de mogelijkheid vaneen andere beslissing uitsluit. Ineen aantal gevallen mag deze bewèring volkomen juist zijn, maar kan en mag van de werknemers geëischt worden, dat zij dit betoog aanvaarden, zoolang hun de mogelijkheid tot verificatie ontbreekt ? En dat zij zich bij dezen toestand zonder meer neerleggen, zoolang alle besluiten, welke dezen toestand beïnvloeden, bij hen, over hen en zonder hen worden genomen ? De arbeider, wiens bestaan vaak afhangt van den gang van zaken inde onderneming, mag niet verstoken blijven van medezeggenschap, welke reeds' aan' den aandeelhouder, die slechts een klein deel van zijn vermogen waagt, wordt toegekend. (Wordt vervolgd.),

kenburgh”, kon niet eens één uur werktijd-; verkorting van 55 op 54 uur in het week-, loon verdisconteeren. Omtrent de Staalfabriek „de Muinck Keyzer” is een blik op het artikel in „De Kroniek” voldoende om er het zwijgen toe, te doen. Kortom, wij kunnen gerust zeggen, hef zijn voor de arbeiders niet de beste fabrie-* ken welke de 55-urige werkweek hebben. Integendeel, ze zijn daar aan de meeste' willekeur blootgesteld en het verheugt ons ten zeerste, dat de arbeiders daartegen thans in verzet beginnen te komen. Wij gelooven niet, dat de brief van den Dir.-Gen. een gelukkigen inval is geweest,- want het geeft terdege aanleiding om eens de Directies van de verschillende fabrieken nader op de vingers te zien. Reeds meermalen is door de organisaties, betoogd, dat het ziekteproces inde Metaal-, industrie andere geneesmiddelen noodig; heeft dan werktijdverlenging en loonsver-, laging. De heeren moeten maar eens,gaan zoeken of in hun hofhouding niet te bezuinigen is. Het aantal inproductieve krachten is veel en veel te groot. Arbeiders inde Metaalindustrie! Ge hebt thans jaren achtereen kunnen aanschouwen en aan den lijve kunnen voelen, hoe de Werkgevers over u denken. Schudt af het idee, dat het van zelf wel weer in orde zal komen. Neen, daarvoor zullen wij moeten strijden door middel vaneen sterke organi-, satie, welke een eind kan en moet maken aan het gesol met de arbeiders. Sluit u aan bij den Algemeenen Nederlandschen Metaalbewerkersbond. G. ROTTERDAM. Gem. 'Arbeidsbeurs. Overzicht der werkzaamheden van de vakafdeeling Metaalindustrie over de maand Maart 1925: Aanvragen 'van werkgevers :• 122 volwassen en 42 jeugdige mannen; aanbiedingen van werkzoekenden resp. 819 en 108; plaatsingen van werkzoekenden resp.: 105 en 27; voldane aanvragen van werkgevers resp. 91 en 23. * * * De Nieuwe Cultuur. Zondag 19 April, half elf, Ons Huis; Wouter Hutsenruiter. Muzikale voordracht met begeleiding. ♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦*♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦ ♦ ♦ : Gelezen bladen i ♦ ♦ ♦ van ons vakblad mogsn niet worden * ♦ weggeworpen, doch behooren aan onge- * ♦ organiseerde kameraden ter lezing ge- ♦ ♦ geven te worden. ♦ ♦! ♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦*♦♦♦♦♦♦♦♦♦ Bij de cijfers. * In dit blad geven we weer een overzicht met betrekking tot den zegelverkoop, waaruit belangstellenden kunnen zien hoe deze zich verhoudt tot de verschillende zegel-' soorten. We constateeren aan de hand van dit overzicht een daling van den verkoop van eenheidszegels (vergeleken bij Febr. 1924), van 6 procent. Dit wijst op beteekenende afname van de werkloosheid. Nemen we, denzelfden datum als punt van vergelijking voor de overige zegelsoorten, dan zien we een regelmatige verplaatsing, vooral naar de contributieklasse van 80 cent, hetgeen; naar een algemeen lager loonpeil heenwijst. De talrijke werklóozen, dié weer langza-, raerhand aan het werk zijn gekomen, zijn op lagere loonen tewerk gesteld. Voor het overige hebben we slechts dezen wenk aan onze afdeelingsbesturen te geven,, dat zij dezen staat eens aandachtig beschouwen, om, voor wat de eigen afdeeling: betreft, een vergelijking te maken met het resultaat van andere afdeelingen. Dat kan -' nog wel eens aanleiding geven om in eigen kring na té gaan of de leden wel volgens hun inkomsten betalen. * * * Ter vergelijking met vroegere overzichten volge hier een vergelijkend staatje: PERCENTAGE. E.40 ct.so cW>oct. 70 ct. 80 ct.SOct. lOOct Aug. *2O 3 6 IO 21 23 ig 18 Febr. '2l 66 7 17 21 19 24 Aug. *2l 56 7 16 22 19 25 Maart '22 10 6 6 14 21 19 24 Aug. '22 13 6 6 14 21 18 22 Febr. '23 16 6 6 15 23 15 19 Aug. '23 21 6 8 16 21 13 15 Febr. '24 15 8 8 17 25 13 14 Aug. '24 12 8 9 20 26 12 13 Febr. *25 9 9 10 20 29 1211