d 34STE JAARGANG ZATERDAG 6 AUGUSTUS 1927 No. 32

De roetaalbemerfcer Weekblad mden fllgemeenen nederlandscften Kletaalbewerkersbond.

1 Arbeiders at,er L.n«„ | REDACTEUR: G. VAN DER HOUVEM 1 Kenn|s „ macht Vereenigt U. Eenheid kracht 4 Adres van Redactie en Administratie: Hemonylaan 24, Amsterdam (Zuid) — Telefoon 26175 1 r

ABON N EM EN T j «TWPRT PNTTËN Bij vooruitbetaling per jaar .;! ! ; f 1.50 bukken van algemeenen aam moeten al ter lijk Maandags. GewonQ advertentiën Der reeel f0 30 Voor Buitenland verhoogd met porto. Bondon,e„w, » personeBl i f " oS Loss, nummers o.OS Afdo.UngsndTTtentidn .. ; I . 0,20

f OPLAAG ay.400 Officiëeie Mededeeiingen. Deze week wordt het contributiezegel op de 32e week in het Bondsboekje geplakt. * * ■¥■ WAARSCHUWING. Wij raden een ieder in zijn eigen belang dringend aan nimmer tot landverhuizing naar overzeesche landen te besluiten, zonder eerst inlichtingen en raad te hebben gevraagd aan de Nederlandsche Vereeniging „Landverhuizing”, Bezuidenhoutscheweg 97, ’s-Gravenhage. Deze Vereeniging verstrekt alle hare inlichtingen volkomen belangeloos. Tweeërlei Moraal. In het wereldje van de gasfabricatie en -distributie is een gekakel van je welste losgebroken sedert een zekere heer A. v.d. Stel, gewezen directeur van de Gasfabriek te Schoten, den knuppel in het hoenderhok wierp. „Het Volk van 16 Juli j.l. bevatte een bericht dat later door meerdere is gevolgd én waarin het volle licht werd geworpen op sedert jaar en dag gevolgde practijken betreffende den aankoop van benoodigdheden voor de vervaardiging en distributie van gas. De heer v.d. Stel heeft zich destijds aan handelingen schuldig gemaakt die hem op ontslag uit z’n betrekking kwamen te staan en die hem zelfs voor den rechter deden degen. Hij had de fout begaan zich door leveranciers te laten „stoppen”, zooals de meer geijkte term luidt. De organisatie van gasdirecteuren heeft hem later zelfs als lid geroyeerd. De heer v.d. Stel, die min of meer viel als slachtoffer van wat inde gaswereki „.gebruik” was geworden en deswege als de zondige bok de woestijn in was gezonden, heeft nu de gelegenheid te baat genomen om het zonden register vaneen reeks zijner voormalige collega’s en lotgenooten open te slaan en daaruit eenige bloemlezingen voor te dragen. Zoo zijn we nu aan de weet gekomen wat voorheen werd vermoed en waarover slechts werd gefluisterd, dat vele bedrijfshoofden met leveranciers onder één hoedje spelen waarbij het publiek als een paling gevild werd. Het komt in ’t kort hierop neer, dat leveranciers van benoodigde zaken voor de gasfabricatie, gasovens, zuiverkisten enz. enz. en leveranciers van gasmeters (veelal dezelfde personen) 10 pCt. of nog wel meer aan korting inde handen van directeuren lieten glijden. En aangezien die korting niet als manna uit de lucht komt vallen, ligt het voor de band dat zij te voren inden prijs was verdisconteerd. Alle bijzonderheden hier te releveeren heeft geen zin. Die meer wil weten omtrent de gebruiken vaneen deel der elite onzer veelgeprezen samenleving, leze daartoe „Het Volk”, ■'vant inde burgerlijke pers zal men tevergeefs zoeken naar inlichtingen.

Dat laatste is wel karakteristiek, maar behoeft ons daarom nog niet te verwonderen. Want wat thans van het gaswereldje wordt geopenbaard, heeft in heel de handelswereld min of meer burgerrecht verkregen. Het is een ziekte die als een kanker rondwaart. Blijkens ~Het Volk” liet de heer v.d. Stel zich o.m. als volgt uit: ~In Rotterdam b.v. waar de directeur boven verdenking staat, worden de gasmeters van de firma Elster & Co aldaar (althans in 1923) gekocht tegen prijscourantprijzen, terwijl hierop 15 pCt. korting is voor den directeur, welke korting deze firma, in afwijking van Wil. son en de Dordtsche Gasmeterfabriek, die uitsluitend deze korting aan den directeur verstrekken, ook bereid is den gemeenten ten goede te doen komen. Volledigheidshalve wil ik hierbij vermelden dat de Dordtsche meterfabriek bij levering van groote partijen aan de grootste gemeenten 10 pCt. korting geeft. Men bedenke echter, dat de nettoprijs reeds is, prijscourantprijs min 10 pCt.! Waar blijft dus ook hier de korting van 10 pCt. voor den directeur bestemd ? Een feit is het dat het meerendeel der directeuren ten eigen bate korting ontvangt afwisselend van 10 tot 20 pCt. Alleen op gasmeters zijnde gemeenten inden loop der jaren voor een paar millioen bij den neus genomen. Niet alleen Wilson, Elster & Co. en de Dordtsche Meterfabriek, maar ook Brunt in Den Haag, Kromschröder te Zwolle en anderen maken zich hieraan schuldig.” Men ziet, de beschuldigingen zijn lang niet mis en zullen hier en daar wrel tot gevolgen leiden. Stelt men de vraag hoe het mogelijk was dat een dergelijk systeem zoo lang kon voortwoekeren dan is er maar één antwoord. Er bestaat tusschen directeuren van Gasfabrieken en leveranciers van gasmeters e.d. een buitengewoon goed contact inde Vereeniging van Gasdirecteuren. Van enkele Gasmeterfabrieken is ons bekend dat zij rechtstreeks of zijdelings bij de exploitatie van particuliere Gasfabrieken waren betrokken. Zeker weten wij het van Wilson en de firma Elster & Co. De directeuren der Gasmeterfabrieken wisten zich op deze wijze toegang te verschaffen tot genoemde vereeniging. Uit heel deze geschiedenis moge blijken hoe diep en diep ingevreten de trucs en machinaties in onze geordende samenleving zijn. Al die fabrikanten knoeien en scharrelen met geld om zich een nieuw afzetgebied te verwerven of een oud gebied te behouden en intusschen verlangen allen van eigen personeel de striktste eerlijkheid. De man die van gemiddeld ƒ 30.— per week rond moet komen wordt als een misdadiger de straat opgeschopt als hij het durft wagen zich aan iets te vergrijpen. We kennen uit eigen practijk een firma die voor het schilderen van haar gasmeters de verf betrok vaneen nieuw leyeranciertje.

De man was naïef genoeg om, alvorens den schilders, die z’n verf moesten verwerken een goede fooi aan te bieden, eerst de directie te verzoeken of het mocht. Maar ’t mocht natuurlijk niet, want daardoor hadden die schilders de nieuwe verf wel eens hooger kunnen roemen dan met ’t belang van de zaak overeenkwam. Maar als ’t geval zich voordeed dat een fitter van de Gasfabriek met een gasmeter kwam waaraan een fout kleefde, dan werd hem toch wel een fooi inde handen gestopt, ’t Eigen personeel moest voor omkooperij worden behoed, maar ’t personeel van anderen dooreen fooi ’t zwijgen op’eggen, werd als een doodgewone transactie beschouwd. Eén moraal om in te kooperi en nog weer een andere moraal voor den verkoop. Ziedaar de practijk van het veelgeprezen kapitalistische productie- en distributiesysteem. En ’t is de consument die in allerlei vorm wordt geëxploiteerd om te zorgen dat de zakken van enkelen worden volgestopt. Dat alles speelt zich af inde „hoogere” kringen waar men zoo geweldig fatsoenlijk is dat men den neus optrekt voor hem aan wiens loon tot op den laatsten cent wordt beknibbeld. Laat ons kort zijn. Naast andere voordeelen biedt het Overheidsbedrijf dit voordeel, dat het min of meer onder publieke belangstelling staat. Het kwaad dóór gebrouwen lekt vroeg of laat uit en wordt wereldkundig. Maar in ’t particuliere bedrijfsleven, waar minstens zooveel wordt geknoeid en gekonkeld, wordt veel meer onder den dekmantel verborgen gehouden. Van wélingelichte zijde vernamen we eens dat inden handel van goederen een geheime lijst bestaat van met inkoop voor groote firma’s belaste personen waarmede „te praten” valt. N iet te berekenen is het kapitaal wat daardoor wordt opgeslurpt, maar zeker zou zonder rijwiel- en andere belasting en zonder onderwijsverslechtering de gulden er mee veilig gesteld kunnen worden. 51. iS? TROUW AAN DEN BOND! SOLIDARITEIT! IJVERIGE PROPAGANDA! WIE DEZE DRIE ZAKEN FLINK « EN NAAR BESTE KRACHTEN BEHARTIGT, DOET ZIJN PLICHT. •"“A 1 1 ■-■Li a „iü3 Naar de Landdagen. (La B.) De landdagen, welke door het N.V.V. in September worden belegd, hebben een tweeledig doel. Wij willen onze mannen en vrouwen bijeenbrengen om hen opnieuw te doordringen van de noodzakelijkheid eener krachtige, intensieve propaganda voor de versterking onzer gelederen. Zéker, wij groeien sedert 1924 ge-

stadig door, maar het tempo moet worden versneld. Naarmate onze eischen grooter beteekenis krijgen, sterker het wezen van het kapitalisme aantasten, wordt het verzet der bezittende klasse feller en moet onze macht grooter worden, om dat verzet te weerstaan. Er zijn honderden, ja duizenden in onze beweging, die dat begrijpen, die aan haar versterking werken met een ijver en een toewijding, welke alle lof verdient. Maar nog is hun aantal niet groot genoeg; het moeten er tienduizenden worden. Inde steden en de dorpen, op het land, overal moeten onze mannen en vrouwen hun propagandistisch woord doen hooren, luider en veelvuldiger dan tot dusverre is geschied. Meer dan voorheen moeten onze eischen bij de massa worden „ingedragen”. Zij zal tot volhardenden strijd slechts bereid en in staat zijn, wanneer de beteekenis van onze eischen, de noodwendigheid hunner verwezenlijking, voor de vrijmaking onzer klasse, sterker tot haar is doorgedrongen . Een ernstig woord te richten tot de arbeiders van ons land een waarschuwende stem te doen hooren tegenover de gevaren, welke dreigen een opwekking tot voorbereiding eener nieuwe propagandacampagne ziehier de beteekenis onzer landdagen inde allereerste plaats. * * * Maar ook een dag van vreugde, van aangename verpoozing, van prettig samenzijn, beoogen wij met onze samenkomsten. Wij willen onze mannen en vrouwen bijeenbrengen als een groote familie wat we toch eigenlijk zijn bevestigen en versterken onzen gemeenschapszin en ons gevoel voor saamhoorigheid. En dat doen wij dit keer inde vrije natuur, zooveel mogelijk inde mooiste streken van het land. Als vanzelf dringt zich daarbij onze vacantie-eisch sterk naar voren. Meer dan bet propagandistisch woord zal de schoon-’ heid der natuur de noodzakelijkheid en, rechtvaardigheid van dezen eisch zich doen gevoelen, waardoor ’t verlangen, de drang, om dezen eisch practisch door te voeren, slechts zal worden versterkt. Want deze eisch, welke een symbool is van heel den strijd onzer beweging naar een mooier en rijker levender arbeidende klasse, moeten wij binnen betrekkelijk korten tijd tot realiteit pogen te brengen. Kameraden! Deze landdagen, ze zullen voor de versterking onzer vakbeweging en daarmede voor haar verderen strijd van groote beteekenis kunnen zijn. Moge dit zóó diep doordringen tot al onze leden inden lande, dat ieder het zich tot plicht rekent, aan de voorbereiding en het welslagen ervan zijn beste krachten ie geven. ' ♦♦»♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦»♦♦♦♦♦♦»»*■»♦♦♦»♦♦♦» BOUWT MEDE AAN ONS GEMEEN» SCHAPPELIJK HUIS: HET TROEL» STRA=OORD. KOOPT ONS ZEGEL. ♦♦♦♦♦♦ *>♦♦♦♦♦ *♦♦♦♦♦ ♦♦♦♦♦♦ ♦♦