Onderwijs aan werkloozen. WAT KAN. (J.8.A.R.) Maandag 26 October j.l. werd te Ridderkerk door de „onderwijs-commissie” voor onderwijs aan werkloozen een instelling bestaande uit werkgevers, werknemers en vertegenwoordigers van de gemeenteraad en ingesteld door het gemeentebestuur de vakschool voor werkloozen officieel geopend. Wij willen er hier iets van vertellen omdat het o.i. een beeld geeft van „Wat er kom” als „men” wil, ja moet. Na de circulaire van 10 Maart 1931, No. 1291, van de minister van binnenlandsche zaken aan de gemeentebesturen, waarin de minister steun toezegde indien de gemeenten tot het geven van onderwijs aan werkloozen over gingen, werd van de zijde van onze moderne vakbeweging van de christelijken hebben wij over deze zaak, in Ridderkerk althans, geen woord gehoord noch gelezen, dit om onnoodig debat te voorkomen én inde Raad én inde crisis-commissie, herhaalde malen er op aangedrongen te trachten hier dit onderwijs te geven. Een massa bezwaren kwamen er steeds los, maar men verwierp het toch niet geheel. Daarna schreven wij een adres voor een aantal jonge werkloozen. Zij togen er mee op ’t pad, verzamelden ruim 100 handteekeningen op dat request en de zaak kwam dus weer inde Raad. Het gemeentebestuur benoemde nu dein de aanhef van dit artikeltje genoemde onderwijs-commissie en men ging aan- het werk. Een langdradig nietszeggend rapport 'van de vakteekenschool bood geen houvast en zei niet hoe het moest, noch hoe het kon. En het advies door onze vertegenwoordigers inde crisis-commissie schriftelijk uitgebracht, werd én inde crisis-commissie zelf én inde genoemde onderwijscommissie eenstemmig aanvaard. Het behelsde: vakonderwijs voor het metaalbedrijf en voor het bouwbedrijf, alsmede een zestal punten van algemeen vormend onderwijs, het laatste voor de deelnemers 'aan het ’ vakonderwijs verplichtend te stellen. De commissie en B. en W. benoemden een 4-tal leeraars en hulde voor hun doorzicht, zij namen niet uitsluitend theoretisch geschoolden, neen zij namen o.a. een paar beste werkmeesters van de grootste scheepswerven in ons land, die helaas tijd te over hadden en die juist omdat zij met de arbeiders op de fabrieken en werkplaatsen hadden leeren omgaan, ook ontzag onder hen zouden kunnen doen gelden. Een leegstaande school werd met bekwame spoed voor dit onderwijs ingericht. Teekentafels, teekenborden enz., werden gemaakt, teekenbehoeften werden in het groot aangeschaft en zooals gezegd, Maandag j.l. had de officieele opening plaats. ’t Was een eigenaardig gezicht, die lokalen, eertijds bezet door de jeugd beneden de 14 jaar, nu gevuld te zien met kerels van verschillende leeftijd, waaronder zelfs huisvaders. Maar ’t deed toch goed te bedenken dat deze tot nu toe leege levens in deze afmattende crisis op het terrein van het maatschappelijk leven, weer wat gevuld zouden worden en dat misschien de dagen ondanks de ellende voor hen een andere kleur zouden krijgen. Van de ruim 120 deelnemers waren er bij de opening niet veel weggebleven en na de gebruikelijke plichtplegingen en toespraken was de school geopend. Inmiddels bereikte mij vandaag het bericht dat de cursus „best was bevallen” en dat het leerlingental was gestegen tot 143. De schoolwas nu te klein en het algemeen vormend onderwijs zal worden gegeven op drie verschillende plaatsen, nl. te Bolnes, Slikkerveer en Ridderkerk. Wij brachten in onze toespraak bij de opening der school namens onze arbeidersbeweging het gemeentebestuur dank voor wat het in deze deed. Wij zetten boven dit artikeltje de titel: „Wat kan”. Ja, als „men” maar wil of moet. Maar opmerkelijk is het dat het slechts daar kan waar de arbeiders zich bereids een macht vormden of vormen en waar het „moeten” in ’t verschiet is. Kankeren langs dijken en wegen, schelden op leiding en leiders, het wordt druk beoefend en bouwt niet op. Ook voor de arbeiders als zij werkloos zijn geldt het parool: NIET KLETSEN! AANPAKKEN! BENUT UW TIJD! Volgt een dag- of avondcursus voor het diploma ELECTRISCH-LASSCHEN, èi f 40.—. Alle lessen privé. Aanvang en betaling te regelen aan De Eerste Nederl. Vakschool voor Electrisch-lasschen, „DE LASCHBOOG”, Overtoom 3, A’dam (W.) Tel. 82280. Met dit diploma is het laschwerk te garandeeren. Reparaties onder garantie. J. M. HARMS, Leeraar.

iMMI ILOODGIETERSBEDRIJFI Het collectief contract in het loodgietersbedrijf. (v. E.) Na onze publicatie in „De Metaalbewerker” van 3 October j.l. is nog van drie firma’s het geteekend contract in ons bezit gekomen, n.l van; J. E. Levering, B. Dommerstraat 13-19, Amsterdam; Duran & Bronkhorst, Soestdijkschekade 202, Den Haag en H. de Loos, Langstraat 9, Wassenaar. Met deze mee, is nu in totaal door 93 firma’s het contract geteekend. UIT DE AFDEELINGEN AMSTERDAM. Onze Zondagmorgen-hijeenkomsten. (W. v. Z.) Wij deelen onze leden mede, dat op 22 en 29 November weder twee onzer Zondagmorgentaijeenkomsten zullen worden gehouden. Op 22 November zal worden vertoond de film „Nano”, dood en leven inde poolstreken, waarbij onze bondssecretaris C. Oosterhoorn een inleidend woord zal spreken. Ons muziekcorps zal die ochtend spelen. Op 29 November wordt eender mooiste films welke bestaat vertoond, namelijk „Moeder Krause’s Weg naar het Geluk”. Die ochtend zal waarschijnlijk Alida de Jong onze bezoekers toespreken. Zooals men weet, bestaat er voor deze bijeenkomsten groote belangstelling, zoodat wij onze leden aanraden zoo spoedig mogelijk kaarten te koopen. Ze zijn verkrijgbaar vanaf Maandag 9 November bij onze boden en voor zoover de voor raad strekt op ons kantoor: 2e Jan v.d. Heydenstraat 101, dagelijks van 9 tot 5 uur en Zaterdags tot 1 uur. •* * * Al onze leden worden dringend verzocht van het onderstaande goede nota te nemen. (J. H.) Door het vele werk dat de steeds stijgende werkloosheid met zich brengt, is ons bestuur genoodzaakt wijziging te brengen inde kantooruren. Vanaf 9 November worden deze als volgt: ’s Maandags van 9—5 en ’s avonds van 8— 10 uur. Dinsdags, Woensdags en Donderdags van 9 12i en van U—s uur. Vrijdags van 9—124 uur. Zaterdags van 9—2 uur. Voor werkloosheidszaken is het kantoor alléén ’s morgens open van 9—124 uur en ’s Zaterdags van 9—2 uur. * * * De Amsterdamsche Arbeidsmarkt in September 1931. Uit het jongste nummer van het maandbericht der Amsterdamsche Arbeidsbeurs blijkt, dat in September in totaal zijn behandeld 53502 aanbiedingen van werknemers, 6843 aanvragen van werkgevers, terwijl tot stand gebracht zijn 4406 plaatsingen. Aan het einde van de verslagmaand stonden als niet geplaatst nog bij de Gemeente-Arbeidsbeurs ingeschreven 39425 werkzoekenden, waarvan 25636 werkloos naar eigen opgaaf. De overige 13789 stonden ingeschreven om via het arbeidsmarktorgaan van betrekking te veranderen. Voor het Metaalbedrijf boekte de Arbeidsbeurs 6600 aanbiedingen van werknemers, 252 aanvragen van werkgevers, terwijl tot stand gebracht zijn 219 plaatsingen. Aan het einde der maand stonden voor dit bedrijf nog ingeschreven 5464 werkzoekenden, waarvan 3772 als werkloos naar eigen opgaaf. Voor het Electrotechnisch, Film- en Radiobedrijf luiden deze cijfers: 855 aanbiedingen van werknemers, 86 aanvragen van werkgevers, 64 plaatsingen, terwijl aan het einde der maand voor dit bedrijf nog stonden ingeschreven 636 werkzoekenden, waarvan 336 als werkloos naar eigen opgaaf. ENSCHEDE. (Het bestuur). De Soc. Democratische Zangvereen. „Sempre Crescendo” en de Arb. Mandolineclub „Palvu” zullen gezamenlijk een uitvoering geven op Zaterdag 21 November a.s., des avonds 8 uur. De entree is bepaald op 35 cent in voor-verkoop en 40 ets. aan de zaal, belasting inbegrepen. Daar deze vereenigingen steeds met groote tekorten moeten sukkelen, wekken wij al onze leden door deze op, hun uitvoering bij te wonen. Gezien het vele dat zij voor ons doen, is het ons aller plicht hen te steunen zooveel in ons vermogen is.

HAARLEM (C. v.d. W.) De afdeeling kwam in vergadering bijeen ter bespreking van het winterprogramma, dat na eenige discussie werd goedgekeurd. Een aantal leden gaf zich op voor het huisbezoek. Naar aanleiding hiervan verzoeken wij de leden die adressen hebben van metaalbewerkers, die voor het lidmaatschap in aanmerking komen, deze aan het bestuur op te geven. Verder werden naar aanleiding vaneen daarover ontvangen circulaire, de acties te Rotterdam, Hengelo en Deventer besproken. De groote meerderheid der leden verklaarde zich volkomen accoord met het door de afdeelingen en het bondsbestuur gevoerde beleid. Ten slotte werd een overzicht gegeven van de bemoeiingen van de Bestuurdersbond voor de verzorging der werkloozen, terwijl verslag werd gedaan van het te Rotterdam gehouden crisiscongres. SNEEK. Onze leden zij hierbij medegedeeld, dat onze penningmeester inde regel na 6 uur. ’s avonds thuis is, zoodat de leden hem dan kunnen spreken. ’t Is al voorgekomen, dat men hem te spreken vraagt op z’n werk. Dat gaat natuurlijk niet en de leden moesten zelf zoo verstandig zijn om dat te begrijpen. TIEL. (Corr.) Na een langdurig stilzwijgen, te lang, maar het gaat er ook zoo stilletjes aan toe in ons afdeelingsleven, wil ik thans een en ander mededeeleri. Zooals jullie kunnen weten, vrienden, is op onze laatstgehouden ledenvergadering een commissie benoemd die tot taak had het 25-jarig jubileum van de afdeeling voor te bereiden. Deze commissie heeft in groote lijnen al reeds vastgesteld hoe ons feest gevierd zal worden. Het jubileumfeest zal plaatshebben op 9 Januari a.s. in het Spaarbankgebouw. De Arbeiders Muziek- en Zangvereenigingen, benevens de A.J.C. zullen haar medewerking verleenen. De secretaris van Hattem heeft voor deze gelegenheid een propaganda-tooneelstukje in twee bedrijven geschreven, dat bereids in studie is genomen en ook mogen we wel verklappen, dat er ’s middags een kinderfeest wordt georganiseerd. Thans één wensch van het bestuur. Bezorgt ons inde restende twee maanden een 40-tal nieuwe leden en we hebben een waardig jubileum-cadeau. Dan immers hebben wede zoo zeer begeerde 400 leden! Kunnen we daarvan op aan? Aan de slag dan' * Zéér velen onzer leden, het is treurig dit te melden, hebben deze week elke dag een proefnummer van het „Volksblad voor Gelderland” thuisbezorgd gekregen. We hopen dat de kennismaking hen goed zal bevallen en zij zich spontaan zullen opgeven als abonné. Gooit thans De Courant „Het Nieuws van den Dag”, de vijand van de arbeidersklasse, de deur uit. Het grooter formaat, meer nieuws en meer plaatjes worden U geboden en niets kan U dus beletten een beslissende stap te doen waardoor voor goed de burgerlijke pers uit uw huis wordt gebannen. • * » Het is er dan toch van gekomen en nog geheel onverwachts. De Tielsche arbeidersbeweging heeft de hand weten te leggen op een mooi pand in het hartje van de stad. Zij heeft nl. aangekocht het kapitale hoerenhuis inde Weerstraat hoek Kleibergstraat, voorheen bewoond door de dames Verburgh, voor de prijs, alles inbegrepen, van f 8500. Maar nu zijn we rut, vrienden. Toch komt er nog heel wat kijken. Verbouwing, meubilair, enz. Er is altijd gezegd, koop maar eerst en dan vloeien de aandeelen binnen. Toont nu eens dat dit waarheid bevatte. Zij, die in ’t geheel nog geen aandeel hebben, nemen er thans één a ƒ 10, ze betalen met 10 cent per week en zij die al reeds een aandeel vol hebben, nemen er één bij! Thans niet stilstaan, maar steeds voorwaarts ! INGEZONDEN (Buiten verantwoordelijkheid van de redaktie.) Amsterdam, 28 October 1931. Red. „De Metaalbewerker”. Mijnheer! Zeer gaarne zou ik onderstaande opgenomen willen zien. Als ik goed ben ingelicht, dan betaalt de Typografenbond bij een ongeval 20 pCt.

er bij, zoodat een typo bij een ongeval geen financieele schade lijdt. Waarom kan onze Bond dat niet? Wij arbeiders worden altijd de dupe, hetzij bij werkloosheid, ziekte of ongeval. Direct krijg je zulke financieele klappen, dat je al heel spoedig met je handen in het haar zit en niet alleen dat je in vele gevallen, b.v. bij een ongeval, je vleesch en bloed laat in dienst van den arbeid, wordt je, zeker, om dat nog eens goed te laten voelen, direct maar 20 pCt. op je loon gekort. En hoe wordt er dan nog uitgekeerd? De eerste week een halve week uitkeering, de tweede week dito, tot eindelijk de derde week een volle week. Nu weet ik wel, je krijgt wel je volle aantal dagen, maarde eerste weken zit je er toch maar mee. Alzoo een flinke financieele schade. Kan onze Bond, dat zijn wij zelf toch, nu niet, zooals bij de typo’s, 20 of om te beginnen 10 pCt. er bij leggen, al ging dat dan gepaard met een paar centen contributie per week er bij. Mijn meening is, dat menigeen het er graag voor over zal hebben, daar een ongeluk of ziekte toch iedereen kan overkomen en men nu misschien iets daadwerkelijks kan bereiken. Hoogachtend, M. WALVIS, Bondslid No 106042. Orteliusstraat 44, A’dam. Onderschrift. Indien inzender iets nieuws wenscht, staat voor hem als voor elk onzer leden de weg open z’n denkbeeld in te brengen bij de afdeeling waarvan hij lid is. ’t Volgend jaar vindt het tweejaarlijksch congresplaats, waarvoor onze afdeelingen voorstellen ter behandeling kunnen indienen. En de leden op hun beurt worder door de afdeelingsbesturen inde gelegenheid gesteld voorstellen aanhangig te maken. Hij moet dus probeeren t.z.t. belangstelling voor z’n denkbeeld te winnen. Maar dan zal in elk geval een onderzoek moeten voorafgaan, want wij hebben aanleiding te veronderstellen dat het percen tage ongevallen inde metaalindustrie hee-1 wat grooter is dan bij de grafische bedrijven. En ook wat de duur betreft, de ernst dei ongevallen, kunnen er sterke afwijkingen zijn. Dit alles houdt nauw verband met dr vereischte premie die gestort zou moeterl worden. REDACTEUR. Hengelo (O.), 3 April 1931. Waarde redacteur. Ten einde onjuiste conclusies te voorkomen, zouden wij het op prijs stellen als U wilde verklaren, dat het door U ontvangen ingezonden stuk vaneen afdeelingsbestuur, besproken en terecht gecritiseerd in ons blad van 24 October j.1., niet van ons bestuur afkomstig is, noch vaneen bestuur vaneen der andere afdeelingen in Twenthe. Kam. gr. Het bestuur der afd. Hengelo (O.). Onderschrift. Een moeilijk geval! Waar zou onze geheimhouding blijven indien alle afdeelingen zulk een verklaringen vroegen? Enfin, Hengelo heeft een schreefje vóór! Zij is aan ’t bedoelde stuk onschuldig en haar Twentsche zusters ook. REDACTEUR. Wintertijd Crisistijd Studietijd. Meer dan ooit is het thans noodig U theoretisch in Uw vak te bekwamen. Kunt ge ook niet goed naar een teekening werken of eenvoudige uitslagen maken van plaatwerk, vraagt ons dan gratis proefles en prospectus van cursus 12. Verder .eiden wij op voor crasseur (ij zerconstructie), Nijverheidsonderwijsacten (Nh en Nj), machineteekenen. enz. Degelijke correctie bij lage cursusgelden is ons succes. Bureau „Tebro”, Dolderschestraat 8, Den Haag. LEDEN VAN DE AFDEELING ROTTERDAM! Wilt gij GEEN loonderving bij ziekte? Sluit U dan aan bii het Metaalbew. Ziekenfonds „VOORZORG VOORKOMT ZORG”. Inlichtingen bij de boden en bij de secretaris D. RIETVELD, Heer-Daniëlstraat 78-