EÉL einde^enver OPDRACHT VOOR DE AMSTERDAMSE DROOGDOK MIJ. Naar wij in Het Volk lazen, heeft de Amsterdamse Droogdok Mij. weer enige opdrachten gekregen, n.l. een grote reparatie aan de machine-installatie vaneen Engels vrachtschip en de verbouwing van twee Engelse tankschepen tot vrachtschepen. * CONCENTRATIE DER ITALIAANSE SCHEEPVAART-ONDERNEMINGEN. De Dagelijkse Beurscourant heeft gemeld, dat de Italiaanse ministerraad besloten heeft de bestaande scheepvaartondernemingen te doen onderbrengen in vier grote maatschappijen. Voor de kosten dezer reorganisatie en voor de financiering van verdere nieuwbouw in zes jaren tijds zal een bedrag van ƒ 1 millioen hiervoor besteed worden zal een financieringsmaatschappij worden opgericht met een kapitaal van 900 millioen lire. * DE DEMOCRATIE EN DE STRIJD VOOR HAAR BEHOUD Ineen dagblad, waarop de Bond geabonneerd is, vonden wij dezer dagen een getypte convocatie voor een vergadering, waar het onderwerp: „De democratie en de strijd voor haar behoud”, behandeld zou worden. U denkt misschien, dat wij het dagblad „Het Volk” bedoelen. Maar dan bent u niet op de hoogte van uw tijd. Bedoelde convocatie lag in „De Tribune” en ging uit van de „Sectie Zuid” van de C.P.N. De naam van den geachten spreker was niet vermeld en deze kunnen wij u dus niet mededelen. ★ NOGMAALS DE FRANSE METAALBEWERKERSBOND De Franse metaalbewerkersbond heeft onlangs een congres gehouden en uit ’t te dezer gelegenheid gepubliceerde financiële I verslag blijkt, dat 35.000 zegels werden verkocht in April 1936; 54.000 in Mei; 420.000 in Juni; 425.000 in Juli, 632.000 in I Augustus; 513.000 in September en 539.000 in October. ★ HOE GROOT IS DE AMERIKAANSE VLIEGTUIGPRODUCTIE ? Volgens het departement van Handel bedroeg de Amerikaanse vliegtuigproductie inde eerste negen maanden van dit jaar 2197 vliegtuigen, hetgeen 68 pet. hoger is dan in het vorig jaar, ★ OPDRACHT VOOR DE SCHEEPSWERF „GIDEON” TE GRONINGEN. De scheepswerf „Gideon” van J. Koster Hzn. te Groningen heeft opdracht gekregen voor de bouw vaneen motorschip, met een draagvermogen van 800 ton en een met een draagvermogen van 650 ton. Beide schepen zijn voor Engelse firma’s bestemd en worden voorzien vaneen Deutz Dieselmotor. ★ OPDRACHT VOOR TWEE SCHEPEN. Voor Nederlandse rekening werd aan Boele’s Scheepswerven te Bolnes de bouw opgedragen van twee zee-motorschepen, metende 630 ton d.w. elk. De schepen worden voorzien vaneen Deutz Dieselmotor. (Het Volk.) ★ twee flinke orders voor ned. SCHEEPSBOUW MIJ. De Nederlandse Scheepsbouw Maatschappij heeft door bemiddeling van de Stoomvaart Maatschappij „Oceaan” opdracht gekregen van de firma Alfred Holt en Co. te Liverpool voor de bouw vaneen motorschip. De afmetingen van dit schip zullen zijn: lengte 475 voet, breedte 66 voet, holte 38 voet. De Nederlandse Scheepsbouw Maatschappij heeft bovendien opdracht gekregen voor de bouw vaneen motorvracht- en passagiersschip van 8i duizend ton. Opdrachtgeefster is de Noorse rederij Wilhelmsen. De motoren zullen door de N.V. Gebr. Stork te Hengelo worden gebouwd. J

Jongerenloon-problemen (Vs.) In onze krant van 19 September jl. heeft onze redacteur de vraag gesteld of er thans verhoudingsgewijs meer jongeren in onze industrie werken dan vroeger. Aan de hand van diverse berekeningen kwam hij tot de conclusie, dat dit niet het geval was. Maar ook nadat hij dit cijfer-materiaal gepubliceerd had, bleef „men” van oordeel, dat de jongeren overal de ouderen verdringen. Vaak werd gevraagd of dat materiaal, dat toch gebaseerd was op gegevens van de Metaalbond, wel in elk opzicht betrouwbaar mocht worden geacht. Er moeten dus wel zeer bijzondere oorzaken zijn, die tot het vormen van deze gedachten aanleiding hebben gegeven. Die zijn er dan ook. Allereerst moet rekening worden gehouden met het feit, dat er in bepaalde jaren, die thans achter ons liggen, zeer weinig jongeren op de fabrieken werkzaam waren. Enkele cijfers mogen dit bevestigen. Zowel op 1 Juli 1929 als op 1 Juli 1936 werkten er bij leden van de Metaalbond in de gemeenten A’dam, R’dam en Schiedam op elke 100 ouderen 73 jongeren. Maar op 1 Juli 1932, het tijdstip dat wel zo ongeveer het dieptepunt van de crisis mag worden genoemd, werkten er inde genoemde steden slechts 2434 jongeren tegen 4827 ouderen. Bij elke 100 ouderen vond men toen niet meer dan 50 jongeren. Toen men daarna de vroegere verhoudingen ging herstellen, moest het dus wel de indruk wekken, alsof de fabrieken door jongens werden bevolkt. Volgens mensen, die het naar onze mening weten kunnen, is er evenwel nog iets anders in het spel. Vóór de crisis werkten vele vaklieden inde scheepsbouw met een jongen als hulp. Dit is tegenwoordig in veel mindere mate het geval, waaruit volgt, dat bij een gelijk percentage jongeren veel meer werk door de jongeren zelfstandig wordt verricht. Zonder dat wij deze verklaringen aan de feiten hebben kunnen toetsen, willen we aannemen, dat zij een grote kern van waarheid bevatten. Er is, zoals wij o.m. aangaven in ons artikel van 21 November j.1., geweldig gerationaliseerd inde gehele metaalindustrie. Deze rationalisatie zal ongetwijfeld tot gevolg hebben gehad, dat allerlei werk vereenvoudigd werd, waardoor thans arbeid door één volslagen werkman wordt verricht, waarvoor voorheen een man met een jongen werden gebezigd of wel dat thans werk dooreen jongen wordt klaargemaakt, dat vroeger een ouderen en meer geroutineerden arbeider vroeg. Naar onze mening moet er behalve de twee genoemde factoren nog tenminste een derde factor werken, die de mening, dat er veel jongens inde industrie werken, versterkt. Wij menen, dat deze factor wordt gevormd door het lagere loon, dat door de jongere arbeiders wordt verdiend. Want dit is wel gebleken, dat al te vaak van jongens wordt gesproken, omdat bepaalde arbeiders toevallig een laag loon verdienen, terwijl men toch met volwassenen te doen heeft. Zo kwam er kort geleden een klinker op het kantoor, die mededeelde, dat hij ontslagen was en dat zijn werk dooreen „jongen” was overgenomen. Na onderzoek bleek, dat deze jongen wel is waar een „jongensloon” verdiende, t.w. 36 cents, terwijl het kllnkersloon 56 cent was, maarde „jongen” had toch al een heel poosje zijn 25e verjaardag achter de rug. Hier bleek dus zonneklaar, dat een man werd vervangen dooreen man met een jongensloon. Maar bij den klinker had de gedachte postgevat, dat hij er voor een „jongen” was uitgegaan. Deze gebeurtenis was voor ons aanleiding om eens extra na te gaan, hoe de verhoudingen tussen de lonen der jongeren en die der ouderen zich in onze industrie ontwikkelen en ontwikkelden. Wij kwamen tot de volgende resulaten. In vroeger jaren werd in vakbondskringen algemeen aangenomen, dat een werkman zo ongeveer op zijn 21e jaar het „loon” moest kunnen verdienen. Zo werd bij de onderhandelingen overeen collectief contract voor onze industrie inde jaren 1918 en 1919 door de samenwerkende organisaties regelmatig een minimum-uurloon voor „de” meerderjarigen gevraagd. En de Metaalbond bood toen ook een gemiddeld uurloon voor de meerderjarigen aan, zij het dan ook, dat dit gemiddelde uurloon nogal ver uitstak boven het gemiddelde uurloon, dat volgens het voorstel voor de 20-j.arigen zou gaan gelden. Uit het voorstel was dus wel af te lezen, dat het vooralsnog geen usance werd, dat een 21-jarige metaalbewerker „het” loon verdiende of spoedig ging verdienen. Maar zo’n groot verschil als er nu bestaat tussen het loon, dat de jongeren verdienen en het loon, dat de ouderen ontvangen, heeft in die jaren toch zekei niet bestaan. Dat wordt o.m. door de N.A.M.-cijfers uit de jaren 1920, 1921 en 1922 bewezen. Wij willen uit die cijfers een greep doen. Op onderstaande data was tussen de ge-

I schoolden de verhouding inde eerste gemeenteklasse als volgt; Loon 20-jari- I uurink. uurink. gen in % van Datum 20-jarigen meerderj. meerderj. l-l-’2O 41 66 62 1-1-’2l 54 83 65 l-l-’22 52 86 60 Deze verhouding is echter door de crisis, die in 1921 reeds voelbaar werd, geweldig verstoord. De slapte, die door deze crisis werd veroorzaakt, bracht vele loonsverlagingen, maar bovendien werden ook vrij regelmatig de periodieke verhogingen achterwege gelaten. Tengevolge van dit alles werd de verhouding voor de bovengenoemde groepen als hieronder wordt aangegeven: Loon 20-jariuurink. uurink. gen in % van Datum 20-jarigen meerderj. meerderj. l-l-’25 32 64 50 l-l-’26 34 68 50 l-l-’27 35 7050 Na 1926 werd de toestand inde industrie weer belangrijk beter. De lonen stegen vrij sterk en het typerende is, dat de lonen der jongeren sterker stegen dan die der ouderen. Natuurlijk zullen inde betere jaren de jongeren hun prestaties met die der ouderen vergeleken hebben om op grond van I hun conclusies een hoger loon te bepleiten. Het resultaat is in elk geval ook een procentuele stijging, die wij hieronder nog in cijfers zullen aangeven. De huidige crisis heeft echter weer een enorme invloed op loon en arbeidsvoorwaarden. Opnieuw daalt het loon van I ouderen en jongeren, maar bovendien wordt de verhouding voor de jongeren weer ongunstiger. Een en ander wordt door onderstaande cijfers wel duidelijk in het licht gesteld. Loon 20-jariuurink. uurink. gen in % van Datum 20-jarigen meerderj, meerderj. l-l-’29 39 75 52 l-l-’3O 42 78 54 l-7-’33 32 70 46 l-l-’35 29 64 45 l-7-’36 27 58 46 Uit de gegevens die wij hier geven, blijkt dus wel onomstotelijk, dat elke crisis de verhouding tussen jongeren en ouderen ongunstiger maakt. Maar ook andere cijfers bewijzen dit. Op 1 Juli 1928 en op 1 Juli 1929 verdiende een 25-jarige geschoolde arbeider 84 % van wat zijn collega van 30 jaar en ouder verdiende. Op 1 Januari 1930 was het zelfs 87%. Maar op 1 Juli j.l. was het... 70%. Ongeschoolde arbeiders, die voorheen op 24- en 25-jarige leeftijd zo ongeveer het loon hadden, verdienen thans op die leeftijd 80 % van wat hun collega’s van 26 jaar en ouder verdienen. Het jongeren-loon is dus wel een probleem, dat om oplossing vraagt. Want het is toch niet vol te houden, dat nog in 1921 een 20-jarige geschoolde een prestatie heeft van 65 % van zijn meerderjarige mede-arbeiders en dat deze prestatie thans tot 45 è, 46 % is weggezakt? Hier is en hier wordt mét prestatie, ja zelfs met bestaansmogelijkheden geen rekening gehouden. Hier werken economische factoren en crisis-invloeden, die naar wij menen ook door de werkgevers eens onder het oog gezien moeten worden. Het belang van de industrie eist dat. Plan-filmvoorsteüingen Inde week van 20 tot en met 26 December a.s. worden de volgende Plan-filmvoorstellingen gehouden. 20 December te Havelte, café Jeurlings, half acht en te Zuilen, bioscoop Olympia, half elf v.m. 22 December te Winschoten, bioscoop Wisseman, 8 uur. 23 December te Delden, café Jeurlings, half acht. Wenken voor correspondenten Beschrijf het papier niet aan twee zijden, dat is zeer lastig voor den redacteur en den zetter. ★ Schrijf alle woorden voluit, anders moet I de redacteur alles bijvullen. ★ j Schrijf op copie voor de krant nooit iets, dat niet voor de krant zelf bestemd is; anders gaat soms of de copie of uw briefje verloren. Redactie ★ Met inkt schrijven is goed, met de schrijfmachine is beter en typen „met dubbele interlinie "is het beste voor redacteur en zetter.

UIT DE AFDELINGEN AMSTERDAM Loodgieters, opgelet! (v. Z.) De tijd voor inwisseling van vacantie- en feestdagenzegels breekt weer aan. Voor de komende Kerstdagen en de Nieuwjaarsdag worden uitbetaald de 13 zegels voorkomende op de vakjes van de kaart van 1 tot en met 13. Inwisseling vindt plaats: voor de ongeorganiseerden op Maandag 28 December a.s.; voor de leden van onze Bond op Dinsdag 29 December a.s. De uitbetaling vindt In beide gevallen ■plaats in ons stempellokaal Valckeniersstraat 79, des avonds van 8 tot 9 uur. Denkt er om vrienden, uitbetaling alléén op vertoon van bondsboekje zonder schuld. * * * Volksconcerten. (v. Z.) Wij ontvingen de mededeling, dat er dit seizoen wederom 4 volksconcerten geven zullen worden. Het eerste CDncert vindt plaats op 2 Januari a.s., des avonds 8 uur. Het programma luidt als volgt: Mozart, Symphonie Bes gr. t.; v.d. Griend, vioolconcert; Debussy, Prélude a I’après-midi d’un faune; Ravel, Tsigane; Bizet, Arlésiene, Iste suite. Dirigent: Ed. van Beinum. Solist: Andries Roodenburg. Kaarten hiervoor zijn verkrijgbaar aan onderstaande adressen; Amsterdamse Bestuurdersbond, Frederiksplein 14; R. K. Volksbond, afd. Amsterdam, 3e Hugo de Grootstraat 7 en Amst. Chr. Besturenbond, Marnixstraat 399, op 23, 24, 28 en 29 December van 11—4 uur, op 30 December van 11—1 uur. Op vertoon van bondsboekje zijn ten hoogste vier kaarten verkrijgbaar k 50 cent per stuk. APELDOORN (W. v.d. Z.) Leden loodgieters welke zegels hebben, kunnen deze inwisselen op Donderdag 24 December, ’s avonds van 7 tot 8 uur, in het Nutsgebouw (Korenstraat). Aan de werklozen wordt op dezelfde avond, tijd en plaats, steun uitbetaald. ARNHEM (W.Sch.) Alle leden worden verzocht na te zien of hun boekje met ’t begin van het nieuwe jaar vernieuwd moet worden, omdat het vol is. Levert het dan, ter verkrijging vaneen gratis-duplicaat, zo spoedig mogelijk in op het afdelingskantoor. Ook de leden, die met ingang van het nieuwe jaar weer recht krijgen op uitkering uit de werklozenkas, moeten zich zo spoedig mogelijk melden in ons stempellokaal. In ieder geval moeten zij er rekening mede houden, dat zij op Maandag 28 December de bondsmeldingslijst weer moeten gaan tekenen. Neemt allen goede nota van het bovenstaande en zo gij twijfelt, vraagt dan inlichtingen aan ons kantoor of stempellokaal. DRIEBERGEN (J.L.) Op Zaterdag 12 December hield de afdeling haar eerste St. Nicolaasfeest voor de kinderen der leden, dat alleszins geslaagd mag heten. Bij de binnenkomst van den Sint met zijn knecht zongen de kinderen enige liedjes. Vervolgens werd door vijf kinderen een toneelstukje opgevoerd, ingestudeerd dooreen lid van de afdeling. Dat ging er in als koek! Inde pauze werd chocolade-melk geschonken en een koekje gepresenteerd. Na de pauze moesten de kinderen één voor één bij St. Nicolaas komen, waar zij diverse versnaperingen en een stukje speelgoed in ontvangst namen. Tot slot zongen de kinderen nog enige liederen. De penningmeester sloot de bijeenkomst met een woord van dank aan alle medewerkers. GROUW (J. S.) Zaterdagavond 12 December j.l. heeft onze afdeling haar propaganda-vergadering onder het motto „Met voile kracht vooruit!” gehouden in café „Bierhalle”. We kunnen met grote voldoening op deze avond terugzien. Vriend W. v. Zijll heeft een korte, krachtige inleiding gehouden over onze Bond, gisteren en morgen. Om de avond een gezellig karakter te geven, had het bestuur een „Priessprekkerij” georganiseerd, waaraan schitterende prijzen verbonden waren. Verder heeft „ons orkest” weer op voorbeeldige wijze zijn medewerking verleend en ook viel de koffie met koek bijzonder in de smaak. Jammer was het, dat we om 11 uur reeds de zaal moesten verlaten, daar de burgemeester ons niet langer vergunning wenste te geven, in tegenstelling tot andere groepen van de bevolking, die tot 4 uur ver-