Eenvoudige uitslagen (VII)

Fig. 23. Benaderingsmethode uitslag vierkant,op rond. Aan het slot van het vorige artikel hebben we vermeld dat de uitloop vierkant op rond nu door middel van een benaderingsmethode direct op het zink zou worden uitgeslagen, zonder gebruik te maken vaneen V.A. en B.A. Doordat dezelfde maten zijn aangehouden als in het vorige artikel, hebben we ook dezelfde gegevens nodig. Bekijken we nu figuur 23 dan zien wij dat het,bovenste deel tot aan C—D-—E precies hetzelfde is als de vorige figuur, dat kan dan ook ieder volgens de gegevens direct op het zink af tekenen. De moeilijkheid Is dan ook het onderste deel, hetgeen van viérkant op rond verloopt. Om dit nu snel bij benadering aan het bovengedeelte toe te voegen trekt men een hulplijn A—G en zét daar de omtrek van het vierkante gedeelte op uit (zie A—dß—C—D—E—F—G), Verleng de hartlijn, zet daar de afstand van het Verticale gedeelte op af (D—R). Door punt R wórdt een horl-, zontale lijn getrokken alwaar de omtrek van het ronde gedeelte op wordt uitgezet (zie H—J). Verbind A met H en G met J en verleng deze tot zij de verlengde hartlijn in punt S snijden (op tekening niet zichtbaar). Vanuit punt S beschrijven we twee cirkelbogen met S• R en S—C als straal.

Mocht de passér te klein zijn dan bewijst een lang strookje papier of touwtje ook goede diensten. Zet nu op de bovenste cirkelboog opnieuw de vierkante doorsnede uit (zie K—L—C—E—M—N) en op de onderste de ronde doorsnede (zie

O—R—P). Verbind K met O en N met P plus een soldeerkant, 'dan heeft men het overgangstuk bij benadering uitgeslagen. Trekt men nu nog de 8 stippellijnen er in en vergelijkt men dan deze uitslag met figuur 22 in het vorige artikel, dan zijn deze beide uitslagen vrijwel gelijk. De methode is ook toe te passen bij oyergangstukken van rechthoekig op rond. doch de cirkel van het B. A. moet zich in het midden van recht-

hoek of vierkant bevinden (zie b.v. figuur 24 en 25). ‘ Overgangstukken van vierkant of rechthoekig op rond. waarbij de cirkel van het B.A. uit het midden ligt. zijn op deze wijze niet uit de slaan en moeten met behulp van B.L. en warelengte lijnen worden uitfgeslagen. Aan de lezers nu om figuur 24 en 25 volgens beide methoden uitte slaan en te vergelijken. B. , . r VRAGENBUS Vraag 158. Het nikkelbad bij ons Is niet in orde. of het materiaal niet. Wanneer > ik vernikkel met 2 volt voor glimmend nikkel, komen 'er In het nikkel niets dan putjes voor, hetgeen een lelijk gezicht is. Nu heeft rood koper het erger dan geel koper. Ik laat dit ongeveer een uur in het bad hangen. Het nikkel is mooi van kleur, maar dat" euvel is nog niet verholpen. Ligt dit aan het, bad of aan het materiaal? Hoe kan ik dat verhelpen? Het bad is pas gezeefd, dus vuil is het niet. Antwoord. le. Welk nikkelzout gebruikt u? Daarvan angt de te gebruiken spanning af' U kunt met lagere spanning werken. 2e. U moet vooral eerst goed polijsten. 3e. Het bad kan door ijzer verontreinigd zijn; dan moet u het bad Uitkoken. 4e. Nieuwe baden geven vaak poreus werk, dan moet u44500—50 cm’ waterstofsuperoxyde 30 %-tig pér 100 liter toevoegen. Verder is het moeilijk om èén en ander fep een afstand precies te zeggen U zou een monster moeten sturen. Van O. Vraag 159. Vaneen 6-volts 'autodynamo, die tijdens het proberen bij 800 toeren stroom gaf, wilde' ik een windmolen maken. Zoudt u mij aan gegevens kunnen helpen om dit met succes te kunnen doen? Mijn vragen betreffen' de constructie van de propeller. Moet er nog een versnelling tussen? Hoe is de overgang van het electrisch contact van dynamo naar binnen. Hoe werkt de rem om de motor stil te zetten? Hoe is het schema van het geheel?. Is het nog nodig om het te beschermen tegen blikseminslag? Antwoord. De aandrijving van uw dynamo kan, omdat het vereiste toerental vrij hoog is, het eenvoudigst dooreen propeller geschieden, die direct Op de as gemonteerd wordt. Voor de constructie van de propeller, alsmede voor de automatische, electrische regeling en voor verdere gegevens mogen wij u verwijzen naar het boekje van ■R. Wartena, Windgeneratoren, 2e druk, prijs ƒ1.55. Het' is zeer noodzakelijk om windgeneratoren vaneen bliksemafleider te voorzien. Bovendien moeten ook de leidingen, die van de dynamo komén, vaneen bliksembeveiliging voorzien worden. v.d. Z. Vraag 160: Kunt u mij een . schema verstrekken vaneen versterker met een aansluiting voor piek up en microfoon of wel een tekening in ons vakblad plaatsen? Antwoord. Inde radiohandel ziln daarvoor, tegen geringe prijs, schema’s en werktekeningen te verkrijgen. Ih uw woonplaats b.v. bij Kontakt inde Wagenstraat. Verder bij de radiohandel Amroh te Muiden. Inde Amroh-bulletins no. 2 en 3, prijs 30 cent, vindt u de volledige schema’s en beschrijvingen van versterkers. v.d. Z. Van allerlei In New York construeerde men voor de ondergrondse spoorweg een stoommachine van 10.000 P.K., die twaalf meter hoog inde lucht stak. Een enorm gevaarte, dat berekend was voor een 100-jarige diensttijd. Dat was in 1899. In 1902 was haar waarde gedaald tot die van plaatijzer. Een machine, die tienmaal zo klein was en aanmerkelijk minder steenkool verbruikte kon het zelfde werk doen. Dit is een karakteristieke eigenschap van de kracht-eeuw. Alles veroudert snel. Goede machines worden door betere vervangen en de brokstukken van overwonnen uitvindingen liggen gezaaid op de ontwikkelingsweg van de machine. H. S. T.

Perpetuum mobile (eeuwig durende beweging) Inde middeleeuwen kende men de wet van behoud van arbeidsvermogen niet. Dat wil zeggen, men dacht, dat het mogelijk moest zijn om een machine te construeren, die, éénmaal in beweging gebracht, door haar bijzondere constructie ineen eeuwigdurende beweging kon blijven volharden. Men bedacht daarvoor veelal ingenieus uitgevoerde constructies, meestal werkende met gewichten en contra-gewichten, bewegende kogels langs gebogen spaken of ingewikkelde hefboomconstructies daarbij toegepast. Heel wat energie en tijd werd zodoende nodeloos verspild. Honderden pogingen werden aangewend, die alle gedoemd waren om te mislukken. Voor elke beweging -moet n.l. een hoeveelheid weerstand overwonnen worden (weerstand van de lucht en wrijving inde lagers) ,en al is deze nog zo gering, toch zal het ■ op de duur merkbaar zijn door de afnemende snelheid van het in beweging zijnde voorwerp. Er verdwijnt echter daardoor geen arbeidsvermogen, deze wordt alleen ineen andere vorm omgezet, in dit geval, warmte. Een wiel van 500 kg., gemonteerd op moderne S.K.F-kogellagers, kan door het gewicht vaneen zakdoek in beweging worden gebracht. Geeft men er een duw tegen, dan beweegt het uren achtereen, maar tenslotte zal de hoeveelheid arbeidsvermogen opgebruikt en in warmte zijn omgezet. Dat men dit nog niet algemeen inziet,. bewijst wel de nog steeds regelmatige aanvragen in Amerika om patenten op schijnbare perpetuum mobiles. H. ST Aanzuigfilters Van groot belang bij luchtcompressoren (zowel roterende- als zuigercompressoren) en ook bij verbrandingsmotoren, is het aanzuigen van stofvrije lucht. Lucht bevat steeds, in meer of mindere mate, een hoeveelheid stofdeeltjes als vliegas, zand, enz. Veel van deze stofdelen zijn hard en scherphoekig en oefenen op cilinderwand, schoepen (bij roterende luchtcom- J pressoren), zuiger en zuigerveren een slijtende werking uit. Om nu de lucht zo zuiver mogelijk in de compressor of motor te krijgen, wordt een lüchtfliter inde aanzuigleiding aangebracht, waarin de stofdelen .achterblijven. Er zijn meerdere soorten filters; .de meeste bevatten j metaalgaas of metaalwol, terwijl voor reiniging van gassen watten- of doekfilters worden gebruikt. Voor luchtcompressoren wordt de laatste jaren veelvuldig gebruik gemaakt van aanzuigfilters, gevuld met metalen busjes ter lengte van 6 a 8 m.m. bij ongeveer eenzelfde diameter. Gewoonlijk wordt een lade of schuif, gevuld met deze busjes, inde zulgleidlng geplaatst en wel zodanig, dat alle lucht er doorheen moet strijken. De busjes, meer bekend onder de naam „raschlgringen”, zijn een weinig vettig en houden het stof bijzonder goed tegen. Luchtfilters moeten niet alleen, een ruime doortocht hebben om de weerstand, welke arbeid vraagt, zo gering mogelijk te houden, doch moeten zo mogelijk ook geluiddempend zijn. Dooreen met raschlgringen gevulde schuif een bepaalde hoek te laten maken met de hartlijn van de zuiglelding, is het mogelijk, de compressorgang aanmerkelijk geruislozer te maken. Aanzuigfilters moeten van tijd tot tijd worden gereinigd, wat bij toepassing van genoemde ringen eenvoudig kan geschieden, door ze in petroleum schoon te spoelen. Staat de compressor ineen zeer stoffige ruimte, dan Is het gewenst, de aangezogen lucht vaneen plaatste halen, waar ze zuiverder is. G. A. F.