kennen, van jongelingen die al reeds in hun jeugd afgestompt worden, dooreen te langen arbeidsdag. Het is geen wonder dat alle geèstkracht verloren gaat bij zulke menschelijke wezens, die nog minder genieten dan een dier. En nu een woord aan u Haarlemsche metaalbew. duldt gij nog langer dat gij zelf en uwe zonen afgebeuld worden dooreen bende uitzuigers van patroons, duldt gij nog langer uw ontbering, of is de tijd genaderd dat gij u zelf verheffen zult, uit de slavernij waarin gij leeft. Komt metaalbew. van Haarlem wrijft uwe oogen eens uit, en ziet om u heen. Laat het nu uit zijn met dat vloeken en razen over de toestanden als een bezetene, maar handelt. Laat het u ernst zijn, want er is een strijd om u te verlossen uit de klauwen van het kapitalisme, helpt mee in dien strijd opdat gij ook uw aandeel daarin krijgt. Wij roepen u toe organiseert u, sluit u aan bij den metaalbew.bond afd. Haarlem, opdat wij weerstand kunnen bieden aan tirannie en uitbuiterij. * ❖ ❖ Het is 31 Augustus de burgerij viert feest waaronder ook veel arbeiders, waarom vieren die feest? ja omdat een ander het ook doet, dat is logisch. Er werd dan ook dagen van te voren op verschillende fabrieken en werkplaatsen over gesproken en afgevraagd zouden wij nog vrij krijgen met koninginnedag, de een zei van wel, de ander van niet, aan de werf Conrad gingen enkelen «hoofdzakelijk fanfaristen« zelfs zoover, om met lijsten te loopen voor handteekeningen, om aan de directie te verzoeken om een halven dag vrij om de geleden schade weder met langer werken in te halen. Het gevolg was dan ook, dat van de zijde der directie een bekendmaking kwam, dat op een verzoek van 200 tal werklieden, «dus de minderheide had de directie besloten om des namiddags vrijaf te geven, om de vier volgende werkdagen l*/4 uur later te werken om het geleden verzuim te dekken, dus voor pleizier van die uitgaanders moeten die andere werklieden maar een poosje later werken, dit nu was zoo erg nog niet maar er bestaat gewoonweg geen reden voor. De eene wil vrij hebben om een borreltje te drinken wat ’s morgens al begon met oranje met een klont, een ander wil eens gaan visschen en een derde weer wat anders, maar niet een die het doet ter eere van H. M., degelijke motieven hoorde men niet. Arbeiders der werf Conrad wanneer zult ge eens inzien dat ge u moet ontwikkelen, en die flauwe aardigheden, en drinkgewoonten moet laten, en gij vooral arbeiders, die met de muziekinstrumenten omgaat, haal voortaan zulke bakken niet meer uit, als gij hier of daar muziek maken moet ga dan uw gang, maar maak niet dat het geheele werfpersoneel naar uw pijpen dansen moet. Helpt ons liever inden strijd der arbeiders waartoe gij toch ook behoort.- Legt af al die slaafsche onderdanigheid en oogendienarij, want dat is des menschen ware stand niet. Neen strijd, o helpt ons inden strijd. Onze afdeeling gaat gaandeweg vooruit, de laatste vergaderingen waren dan ook aardig bezocht en niet ongezellig ook. Flink aangepakt kameraden, dan voorzeker is de zegen aan ons, Zijn er soms leden die eenige vakbladen voor hun rekening willen hebben ter verspreiding, zij worden met graagte gelezen. De Correspondent. Uit ALKMAAR. Waarschuwing aan alle Alkmaarsche vakgenooten. Zondag 18 September Openbare Vergadering om 10 uur, kleine zaal Harmonie. Uit GRONINGEN. De metaalbewerkers alhier kunnen nog niet op hun lauweren rusten, neen in geen geval! Meer dan ooit moeten de handen \uit de mouwen en aan den ploeg geslagen worden. Geen talmen, geen halfheden kunnen hier helpen, maar ernst, volle ernst moet in het spel komen; zullen de verdrukten, de zwoegers, de uitgezogenen, de werklieden verlost worden uit de klauwen der uitzuigers. Niet alleen dat de uitzuigers verdwijnen moeten, maar vooral de ploertige, geniepige pijnigers in menscheugedaanten. Wetten door den Staat gemaakt ten koste van onze vrijheid (arbeidscontrakt) is niet alleen nog voldoende. Op fabriek, werkplaatsen, overal moeten reglementen en voorschriften gemaakt en opgehangen worden, opdat zij dagelijks gezien en gelezen kunnen worden door het kanalje. Zij konden anders nog eens denken dat zij vrij waren ineen vrij land als Nederland. Gevoelen, weten moeten zij het, dat zij slaven zijn en gedoemd zijn om de roede te kussen, die hen dagelijks kastijdt. In het stof zullen zij kruipen voor hun heer en meester. Alle waarde van hun mensch-zijn zullen zij laten varen en alleen prijzen wat hun heeren wijzen. Wee en nog eens wee voor hem die zich niet onderwerpt. Voor hem is geen plaats aan den disch, aan den maaltijd des levens. Zoo is het bij den heer Fongers, rijwielenfabrikant te Groningen, mej zijn reglement hetwelk o. m. het volgende bevat: Als de werklieden des morgens op de werkplaats komen en zij moeten naar no. 100, moeten zij eerst naar den portier om een sleutel te halen. Dat kost hun een cent op het boekje; hierdoor weet men precies hoeveel keer door een werkman er per week gebruik van gemaakt wordt. Komt men echter binnen een half uur van iederen schafttijd aankloppen, dan wordt men beschouwd als ziek te zijn en gij kunt naar huis gaan. Verzuimen! dat beteekent geen geld verdienen; geen brood voor vrouw en kind. Maar wat malen zij er om, zij behoeven toch niet te zorgen voor des werkmans huisgezin? Voor hen is het parool werk en nog eens werk. Of er loon verdiend wordt door den werkman of dat hij krepeert, wat zorgen! Als de brandkast maar gevuld wordt. Maar hier is een plicht te vervullen door den werker, den voortbrenger van rijkdom en beschaving. Ken dubbele, een dure plicht is hier te vervullen. De vrijheid, het brood wordt hier bedreigd. Hiertegen moet worden opgekomen. Hier is berusting mis-

dadig. Wij zijn het verplicht aan onze nakomelingen, aan onze kameraden, aan de menschheid, aan ons zelven! Daar voor is maar een weg en die weg is met elkander als éen man op te staan Dat kan indien gij maar wilt; door u te vereenigen. Want geloof mij een volk heeft zijne tirannen zooals "het verdient. Een vrij volk duldt er geen, daarom laat ons streven om inderdaad een vrij volk te worden. J. v. n. B. Uit DEN HAAG. Onzen correspondent schrijft dat eenige werklieden werkzaam aan de Haagsche Machinefabriek (voorheen Spoor & Wijnvoord) lastig worden gevallen door den werkmeester Jan Verhoeve-dat zij de schrijvers zijn vaneen stuk waarin hij ook beoordeelt wordt en welks oordeel nu niet zoo heel gunstig voor hem is. (Zie ons vakblad van lójulino. 15.) Beste werkmeester Verhoeve, onze inlichtingen zijn absoluut niet van die werklieden die u er van beticht. We geven u den raad, indien onzen correspondent verkeerd heeft geschreven of gelogen, dat u dat aan ons schrijft voor ons blad. Wees niet verbolgen op die werklui, maar zorg dat ge voortaan zulke taal niet meer spreekt, en ge wordt niet meer in ons blad gekwalificeerd. Dat wordt ge nu wel – en we vinden je een flauwe kerel die werklui daarover lastig te vallen. Ge weet wel dat die door u genegeerd kunnen worden, en ge hebt er uitstekend slag van. Wees eens flink en treedt tegen ons op. We'geven u de verzekering, dat we wel meer nog weten. Verstaat ge het jantje. De werklieden geven weden raad lid te worden der afdeeling en daar hun grieven en bezwaren mede te deelen -- en tevens om er ontwikkeling op te doen. Werklieden, en ook Jan Verhoeve, weest gegroet. De Redactie. Binnenland «De Kath. Met. bew.« schrijtt naar aanleiding vaneen stuk uit R’dam in ons blad, geteekend «een georganiseerd metaalbewerker», o. m. het volgende: Wij begrijpen niet, waarom die man óf zelf óf het bestuur zijner vereeniging niet schreef aan den Inspecteur van den Arbeid, om tegen te gaan dat kinderen beneden 16 jaar 13 uur per dag werken. Gebeurt zulks dan is het direct in orde. Met het volgende geval wordt zulks bevestigd: Een patroon te A’dam stoorde zich niet aan de wet op den kinderarbeid. Het bestuur ging naar den patroon en deze zeide: Het kan hem niet donderen of er een bestuur of vereeniging of wet was. Het slot is, dat hij nu wel geleerd heeft, nadat hij een f 90 boete betaalde wegens overtreding. Evenals de kath. metaalbew., raden wij ook onze besturen en leden aan de Inspecteurs van den Arbeid te waarschuwen indien de wet wordt overtreden. Vooral de burgersmeden kunnen dit met succes doen. In ons jaarboekje vindt men de adressen. Ineen ander stuk van «de Kath. Met. bewerker« vinden we het volgende: Zoo dikwerf wij een fabrikant, chef of baas hooren zeggen: «je kan wel opdonderen”, ik kan voor jou tien anderen krijgen! enz., dan hebben wij medelijden met dergelijke lieden, die een voorbeeld moesten geven door hun fijnere opvoeding tegenover hen, die van den eenen dag inden anderen leven en hun schamel stukje brood voor vrouw en kinderen in ’t zweet huns aanschijns moeten verdienen en zich onder detgelijke invloeden soms vergeten en ruw, soms hardhandig optreden. Wij vragen dan, aan wien de schuld als zoo iemand zich vergrijpt, en dan verder zegt de redactie: Hoe anders zoude het zijn, wanneer elke fabrikant begreep dat hij zonder arbeiders niets kan uitvoeren en prijs wist te stellen op zijn arbeiders ? Hoe anders zoude het gesteld zijn als zij, die zich zelfbewuste arbeiders noemen, hnu zelfbewustzijn gebruikten, om opgeblazen patroons en bazen hun verkeerd optreden onder het oog te brengen. Hoe vele misstanden zouden er dan uitgeroeid kunnen worden? Waarom zoo weinig overleg? Waarom zooveel strijd? Tot zoover «de Kath. Metaalbewerker, waarmee we het volkomen eens zijn. We merken op dat inde praktijk de kath. arbeiders dat anders niet toonen. Enfin we zijn reeds dankbaar, dat men zoo iets schrijft. We willen dat kath. met. bew. wel zeggen, dat zij blijken geeft onze groote patroons niet te kennen, anders schreef ze niet dat door het onder het oog brengen van verkeerde handelingen der prtroons, deze daar naar luisteren. Een goede sterke ver – eeniging is in staat kracht bij te zetten aan zulke dingen en zorg te dragen dat hij, die den patroon iels onder het oog brengt, niet geslachtofferd wordt, juist door het slachtofferen ontstaat de aanwakkering van den zoo door u verfoeielijkten klassenstrijd. De patroonsklasse werkt den klassenstrijd steeds op den voorgrond. De klassenstrijd is niet iets wat gefabriceerd wordt, doch gewoonweg ontstaan is van het zweeten bloedsysteem onzer patroons en met een vriendelijk bezoek hoe goed bedoeld ook op verzoek is die niet uit de wereld. Naar aanleiding van de zeer goede gewoonte der werf Conrad te Haarlem, die sinds eenige, jarpn den werklieden 3 vrije dagen geeft, (dit jaar 3*/, dag plus een week loon extra) publiceert de afd. Haarlem van den Katholieken Metaalbew. bond een motie luidende: Vernomen hebbende de toezegging van 3 */a dag vacantie met een dubbel weekloon door de direktie der «werf Conrad« aan hare werklieden gedaan, spreekt hare sympathie uit met het streven van genoemde directie en beveelt dat streven als voorbeeld voor alle andere patroons

DE METAALBEWERKER.

en directies aan, als zijnde een maatregel om de verstandhouding tusschen patroons en arbeiders te verbeteren. Is echter van meening, dat soortgelijk streven (zooals in sommige gevallen de werkelijkheid ons leert) geen oorzaak mag worden, dat de financiëele positie der arbeiders inden vorm van het korten van stuk- of overgeld daardoor wordt benadeeld omdat alsdan de arbeiders in ongunstiger conditie komen en de goede verstandhouding ons inziens eerder geschaad dan gebaat zal worden. Deze motie maakte op ons den indruk, dat die gesteld is ouder den oumiddellijken invloed van ons werken te Haarlem en ook dat den steller der motie nog iets in ’t bloed zit van ons werk, waaraan hij vroeger met loft'elijken ijver deelnam. Mogen wij eens weten waar en door wie het geven van vrijaf en extra loon is verboden op het stuk- of overgeld ? Is die motie ook aan Beijnes opgezonden? We hadden gehoopt dat Beijnes precies gedaan had als aan de werf ( onrad. Ze had nu vooral een goede gelegenheid gehad zulks te doen. We hadden reeds genoteerd om dat ter vergadering, waar die cadeaugeschieder is behandeld werd, willen zeggen, doch door ’t debat is het ons ontschoten. Enfin Beijnes kan zijn schade wel inhalen en dan Leve Beijnes. Leve ie staf (zoo noemt Beijnes zijn werkvolk). Nog steeds kunnen we niet afstappen van Beijnes, en die cadeau-rommel. Een abonné G. de J. schrijft een bezadigd stuk en komt tot de conclusie dat het veel béter ware, aan groote inrichtingen zulke dingen na te laten, daar er altijd zijn die van zulke zaakjes reclame, en ten slotte een vuilen nasmaak hebben. Hij heeft het nooit meer gedaan, nadat hij ook als commissie-lid de ervaring op heeft gedaan, dat de werklui de comissie betichten, als zouden ze de consumptie zelf grootendeels gebruikt hebben. De kwestie was; de baas had weinig terruggeven. G. de J. bevestigd daarmede, datgene wat wij ook aan Beijnes schreven, dat enkelen gaven met de verwachting vaneen drinkpartij. Waarde G. de )., u is een weinig abuis. Beijnes gaf niet viervoudig terug, dan zou het f,6 de persoon geweest zijn, terwijl f s werd gegeven, daarbij inbegrepen voor het cadeau 7 jaar geleden gegeven. Enfin dat is nu niet het ergste, G. de J. vraagt wat had Beijnes moeten doen? ons inzien de commissie een wenk geven, dat hij er niet van gediend was. Vooral toen hij per brief door ons gewaarschuwd was. Zeer zeker brengen dergelijke dingen een patroon die eenig gevoel heeft van zedélijke eigenwaarde in verlegenheid, dat zijn we met u eens. Een indruk wenschten we wel van u weg te nemen, en wel dat de commissie niet voor een bloedraad is geweest. Integendeel ze wilden geheeL onverhoeds schrijver dezes overvallen, en vóór dat ons gesprek aanving is hun gezegd, goed te overwegen, wat ze te zeggen hadden, daar we alles zouden noteeren. U zal daarmee niet voldoende overtuigd zijn. Het beste is, dan eens goed te informeeren wie we zijn, en als u wil ons een bezoek brengt of omgekeerd. Dat kan geheel geschieden, naar uw goedvinden. We kunnen dan meteen eens praten, wat we precies onder pressie verstaan. Of kan u gedaan krijgen, dat we ineen besloten vergadering van uw vakgenooten of kennissen kunnen discusseeren daarover? Ons best. Door de Groningsche en Hoogezandsche metaalbewerkers is met samenwerking van het hoofdbestuur, te Waterhuizen (gemeente Hoogezand) een vereeniging van metaalbewerkers opgericht met 12 leden. Bravo! Zoo moet het gaan. Niet gesuft of moedeloos bij de pakken neergezeten. De winter komt aan, en dus goede gelegenheid voor de propaganda. Vooruit kameraden, met moed vooruit. De Nationale betooging tegen het Arbeidscontract, te Utrecht op Zondag 28 Augustus gehouden, is uitstekend geslaagd. Er waren 180 banieren en 216 deelnemende vereenigingen. Verslag hiervan te geven is te laat en er is dok geen ruimte voor. We zagen de met.-bew. uit Apeldoorn, Delft, Hengelo, Hilversum, Rotterdam (St. Eloy) en Utrecht. Dat is nog niet zoo het behoord. Enkelen waren wel vertegenwoordigd door de plaatselijke federaties, maar ’t kon nog wel anders. Als we nog eens opgeroepen worden, dan moge niemand van onze afd. ontbreken. ledere afd. werke in hare plaats mede tot hel slagen van protest-verg. indien er niets gedaan wordt, neme men zelf het initiatief. Arnhem deed zulks reeds. Men wende zich dan direct lot het agitatie-comité, secretariaat F. L. Ossendorp, Brederodestr. 9, Amsterdam. Kent uw plicht! VRAGENBUS. Wie kan mij opgeven de legeering van licht vloeiend koper-soldeer; om b.v. koper en messing aaneen te soldeeren ? Kotterdam, W. H. S. ADRESVERANDERING. Voorzitter der afd. Kinderdijk is thans: W. VAN DKUIJN. Secretaris; G. DE KRAAI), D 125, Kinderdijk. A. VISSER, secretaris van de afdeeling Dordt «Vooruit« is verhuisd naar NOORDENDIJK 33 e. CORRESPONDENTIE. Enkele medewerkers van ons blad moesten we, wegens plaatsgebrek, wederom teleurstellen. Om dezelfde reden kon het slot van het feuilleton ook niet worden opgenomen. Red. S. P. 8., Zwolle. U moet betalen 8 X 5 = 4° stuks, 40 X 3d- = f 1.20. Dus f 1.20 met 30 ct. abonnementsgeld, is f 1.50. W. H. S., Rotterdam. In ’t blad geplaatst. Adm.

76