Aan God behoort de aarde en haar volheid. Psalm 24:1

Tijd en Taak

ZATERDAG 12 NOVEMBER 1938 – No. 7 37STE JAARGANG VAN DE BLIJDE WERELD

RELIGIEUS-SOCIALISTISCH WEEKBLAD

ONDER REDACTIE VAN DR. W. BANNING ADRES DER REDACTIE: BENTVELDSWEG 5 – BENTVELD

VERSCHIJNT VIJFTIG MAAL PER JAAR – 37STE JAARGANG VAN DE BLIJDE WERELD

ABONNEMENT BIJ VOORUITBETALING PER JAAR F 3.40, PER HALFJAAR F 1.75, PER KWARTAAL F 0.90 PLUS 15 CENTS INCASSO – LOSSE NUMMERS 8 CTS POSTGIRO 21876 – GEMEENTEGIRO V 4500 – ADMINISTRATIE GEBOUW N.V. DE ARBEIDERSPERS, HEKELVELD 15, AMSTERDAM-CENTRUM

HET ÉNE NODIGE

(Den 22 October hield Nico van Suchtelen een voordracht voor het Kunstenaars Centrum voor Geestelijke Weerbaarheid, mede in verband met zijn 60ste verjaardag (op 29 Oct.). Zij is sedert gepubliceerd: ~Interview", een prachtig getuigenis vol humor, dus liefde en wijsheid. Wij nemen twee fragmenten over. Bij het eerste bedenke men, dat in het voorafgaande de namen zijn genoemd van allerlei grote geestelijke leiders der mensheid.)

I I et is toch lang niet zonder zin, dat wij ' ' daar zo spelenderwijs namen van zovele grote en grootste geesten noemden en er nog veel meer verzwegen. Want al zijn zij volstrekt niet altijd, en nooit in alle opzichten, mijn voorbeelden of leermeesters geweest, wél ben ik mij zeer diep ervan bewust, dat zij allen, de genoemden en de ongenoemden, in mij voortleven; in mij, in u en in millioenen.

En daarmee bedoel ik niet, dat al te geleerde schoolmeesters, naarstige scribenten, geestdriftige feestredenaars en als in casu radeloze jubilarissen een zo dankbaar misbruik maken van hun gevleugelde woorden; maar veel meer nog, ik zou haast zeggen integendeel, dat het wezen van wat hen individueel bezielde is doorgedrongen tot mijn diepste wezen en tot het wezen van heel de mensheid, om daar onderbewust richting en leiding te geven, haar opvoedend tot een gemeenschap, niet van een dierlijke kudde, niet van een troep geketende slaven, maar van vrije persoonlijkheden, een gemeenschap wier hechte grondslagen tevens de voorwaarden zijn voor iedere waarachtig menselijke kuituur: vrijheid van geloof, vrijhe’d van wetenschap, vrijheid van denken en spreken.

Daarom, wanneer ik erken, dat hun geest in mij leeft, wil dat niet zeggen, dat eigenlijk ik leef in een gedroomd verleden.

in een vergane wereld, een mausoleum vol opgezette genieën, een galmende ruïne waar niets dan schimmen van zogenaamde coryphaeën dolen. Maar het betekent, dat hun scheppingen, zelfs al ken ik ze in het geheel niet, voor mijn diepste denken en voelen werkelijkheden, dat is werkende machten zijn, in hoger zin levend dan die levende lijken, die zo huiveringwekkend met ketens rammelend ketens die overigens maar al te echt zijn door het Heden spoken en de atmosfeer verpesten met de graflucht hunner oer-menselijke tovenaars-wijsheid en mythische kinderpraat.

Mijn geestelijke opvoeders en vrienden leefden voor het merendeel in tijdperken even verschrikkelijk, zoniet nog veel verschrikkelijker dan waarin wij op het ogenblik rondtobben. Waar bleven de tyrannen die in deze tijden den beest speelden? Dood, zijzelf en hun werk. En waar zullen de bandeloze bandieten, de ridikule machtswellustelingen en opgeblazen nullen blijven, door de massa's van ónze tijd bewonderd en aanbeden als helden en heilbrengers? is niet hun methode dezelfde, berust niet heel het staatsbestel der moderne dictaturen op precies dezelfde mi dd elen als dat der oude tyrannieën? Spionnage, provocatie, denuntiatie, moord, marteling, gevangenis, broodroof, diefstal, verbanning, onderdrukking en verdrijving van het intellect, versmoring der publieke mening, geestelijke gelijkschakeling door dwang en suggestie! En daarnaast leugenbeloften, paaien van de volksijdelheid, overdondering door het uitvoeren van enkele imposante werken, door nog veel imposanter bewapening en militair vertoon en door geraffineerde en stelselmatige ophitsing tot oorlog.

Niets nieuws... Of ja, er is verschil, dat niet onderschat mag worden: wat bij de

oude tyrannieën en hun staatsbestuur grotendeels persoonlijke gril of waanzin was. is bij de moderne dictatuur wel-berekend systeem, waanzin-met-methode, waanzinals-levensbeschouwing.

Staat zij daardoor sterker? Schijnbaar wel. Maar hoeveel onbeschaamder moeten om zich zó te kunnen handhaven dan wel haar leugens zijn, hoeveel plomper haar bedrog! En moet zij, door de klaarblijkelijkheid van haar waanzin, dan niet, op den duur, haar eigen ondergang bewerken? Ook al heeft het de schijn dat haar geweld even grenzenloos is als de angst, de domheid en de slaafsheid van haar slachtoffers?

Want de Geest lééft, overal, ondanks vervolging, verdrijving en autodafé; onverwoestbaar is zijn regeneratie-vermogen. Hij lééft, temidden van een gefolterde wereld, waarin opnieuw de domme kracht der geesteloosheid heerst met onbeperkte, absolute macht.. .

hfet éne woord voor het éne nodige in dit leven... ik heb het horen uitspreken door al mijn vrienden die ik noemde en nog velen meer, door alle grote, waarachtig levende geesten van alle tijden, die voor de opbouw en de glorie van ons éne vaderland, altijd weerbaar, hebben gestreden.

Ik heb het gelezen in de blik van duizen den onderdrukte en vernederde zwoegers en duiders, van duizenden heldhaftige opstandigen. Ik heb het ook zien óplichten in de ogen van een stervend kind, dat nauwelijks iets gedaan en zeker niets misdaan had in deze wereld.

Maar toch verstaat men het 't diepst, wanneer men 't fluistert, alleen, in de eenzaamheid van het eigen hart: VERTROUWEN.