FRANCO'S GEBED

Op het overwinningsfeest 19 Mei ’39.

Ik dank U God, Gij hebt ons overladen met zegeningen uit Uw Vaderhand, Gij richttet feilloos al mijn oorlogsdaden

voor de bevrijding van het Spaanse land.

Wij hebben allen, die nog overbleven Van ’t schitterend geslaagd experiment.

in nood en doodsangst op de vlucht gedreven; Gij hebt Uw aangezicht óns toegewend.

Wij hebben zoenoffers U aangeboden de avond voor dit feest; gefusilleerd

de tien bijzonder vooraanstaande roden, en hun de les van ’t Christendom geleerd.

En over al de dwaze jeugdbonddeden, het vonnis onherroepelijk geveld; Die ’t socialisme onvervaard beleden,

zijn Heer, in Uwen naam, terechtgesteld.

Nu daveren triomf en jubelkreten

door ons geliefd Madrid langs plein en straat. Wij doen de volkeren der wereld weten: „Thans is gegrondvest Spanje’s Christenstaat”!

BETSY BULSING—VAN BESOUW.

Een Unie van alle democratieën

Mejuffrouw E. C. Knappert vervolgt in dit artikel haar beschouwing over het boek van den Amerikaan Clarence K. Streit „Union Now”, waarvan de eerste bespreking in „Tijd en Taak” van 27 Mei j.l. verscheen.

Democratie is dan voor den schrijver van „Union Now” de weg tot individuele vrijheid verkregen door mensen, die zich organiseren krachtens het beginsel der gelijkheid. Wat zeggen wil, dat zij hun eigen regering in die zin samenstellen, dat hun wetten ieder persoonlijk als gelijke behandeien. Zij zelve maken hun regering, daar ieder een gelijke stem heeft bij het vaststellen van de wet.

„Onder democratie versta ik een regering der totaliteit door de meerderheid evenzeer ter wille van iedere minderheid, in het bijzonder wat betreft vrijheid van het woord, van de pers, van vereniging.”

Een Unie nu is een democratie, een regering van staten onderling, georganiseerd volgens hetzelfde grondbeginsel volgens dezelfde methode en met hetzelfde doel als ieder der afzonderlijke democratieën. Het bestuur van de Unie en van de afzonderlijke staten moet daarbij zó zijn ingericht, dat het gemeenschappelijke doel, individuele vrijheid, te beter verwezenlijkt wordt.

Unie en Bond zijn voor Clarence Streit tegenovergestelde begrippen. Alle organisaties van internationale betrekkingen verdeelt hij in twee typen, al naar de mens of de staat de eenheid is, en de gelijkheid van den mens of van de staat „het beginsel is waardoor de organisatie leeft en levend blijft”. Wij zagen reeds hoe een bond een regering van regeringen is, die ieder volk als een eenheid ziet. Wetten kunnen vernietigd en opgelegd worden door de regeringen, onverschillig of het volk dit goed- of afkeurt.

Een Unie daarentegen is een regering der volkeren. Haar wetten raken gelijkelijk ieder individu in plaats van iedere regering of ieder volk. Terwijl een bond een regering van regeringen is, is een unie een regering door de

volkeren. Een bond is bovendien een regering voor regeringen of staten. Hij bedoelt vrijheid, rechten, onafhankelijkheid, souvereiniteit van iedere staat als een eenheid te verzekeren. Terwijl het doel van de unie een regering voor het volk, tot doel heeft de vrijheid, de rechten, de onafhankelijkheid, de souvereiniteit van ieder individu gelijkelijk te verzekeren.

Het komt voor dat een bond terwille van de souvereiniteit van de staat, de rechten van mensen op rechtvaardigheid en gelijk kiesrecht opoffert, terwijl een Unie de souvereiniteit van de staat prijs geeft om de rechten van de mens te verzekeren. Terwijl een bond er is ter wUle van de staat, is een Unie er ter wUle van de mens.

De democratieën die, tot een Unie verenigd, de verenigde dictaturen zouden kunnen staan, zijn dan de Verenigde Staten van Noord Amerika, Groot Brittannië, Frankrijk, België, Zwitserland, de Scandinavische landen, Finland en Nederland. Deze, waaronder de oudste en de grootste democratieën, zouden dan het best in staat zijn om het probleem waarom het gaat, op te lossen, „de vreedzame vestiging van een werkzaam inter-nationaal democratisch wereldbestuur”. Te zamen tellen zij 300 millioen burgers, voor de helft in, voor de helft buiten Europa. In meer dan honderd jaar zijn geen dezer democratieën met elkaar in oorlog geweest. Zij allen vrezen een oorlog, maar niet één ducht een oorlog met den ander.

Plaatsruimte verhindert ons nader in te gaan op alle mogelijkheden, welke deze Unie zou kunnen verwezenlijken. Slechts dit;

~van de aanvang af zou de reële en potentiële macht dezer Unie zo reusachtig zijn, dat Duitsland, Itahë en Japan samen er evenmin aan denken zouden haar aan te vallen als Mexico om een inval te doen in de Verenigde Staten”.

De verantwoordelijkheid

Maar nu de verantwoordelijkheid. Het dient nergens toe de chaos van nu of de catastrophe van morgen aan Hitler of Mussolini en de Japanse militaristen te verwijten. Het dient er nog minder toe, het Duitse, Italiaanse, Japanse volk de schuld te geven van het gevaar, dat op dit ogenblik het mensengeslacht be-

dreigt, zij zijn niet de oorzaak, slechts de eerste slachtoffers. Zij zijn nu waar wij morgen vrezen te zijn. De anarchie onder de democratieën kost de Duitsers, Italianen, Japanners nu reeds, wat zij ons morgen kosten zal, tenzij wij haar halt toeroepen, ’s Werelds ellende moge in hoge mate vergroot worden door de dictaturen, de wezenlijke oorzaak zijn zij niet. Zij zijn een gevolg van de anarchie temidden van de machtige democratieën.

Onze zegsman verwijt de dictaturen niet, dat zij de democratieën de schuld geven van de wereld-chaos, maar wel dat zij deze toeschrijven aan de democratie zelve. Hadden de democratieën maar de verantwoordelijke moed gehad om iets van hare nationale souvereiniteit op te geven, opdat een krachtige internationale rechtsorde zou kunnen geboren worden. In plaats hiervan hebben zij de staat om zijns zelfs wil gehandhaafd, hebben zij eer de levens en vrijheden der burgers opgeofferd dan de onafhankelijkheid van de staat. Waarom groeit de autocratie en neemt de democratie af, krimpen de rechten van het individu in en zetten de rechten van de staat zich uit?

Is het niet omdat de leidende democratieën buiten de eigen grenzen autocratisch inplaats van democratisch te werk zijn gegaan? Wie menen mocht, dat de Unie zich keren zou tegen de dictatoriale driebond, begrijpt er niets van. De motieven van de Unie zijn gans andere dan die, welke de afzonderlijke democratieën zich steeds sterker doen wapenen! Want daardoor wU men juist datgene handhaven, wat de Unie wil aanvallen op de enige plaats waar zij aanvallen wU: het autocratisch beginsel van absolute nationale souvereiniteit in de democratieën.

De Unie bedoelt niet dan de splinter uit het oog van den broeder te halen en niets zo verbeten en fanatiek te verdedigen als de balk in het eigen oog. Wat de Unie de bestaande democratieën mogelijk zou maken, wanneer deze tot stand kwam op de grondslag van haar eigen grondbeginsel?

De mogelijkheden van de Unie

Beperking van bewapening zonder hare veiligheid in gevaar te brengen. Uitbreiding van handel, verhoging van de levensstandaard, vermindering van kosten bij inkrimping van werkloosheid, dit alles zou mogelijk zijn.

Zelfs de verbeelding van den vakeconoom kan niet omvatten de besparing en het voordeel dat democraten konden bereiken alleen reeds door hun democratieën te verenigen tot een vrijhandelgebied. Gelijke munt, gelijke gewichten, afschaffing van in- en uitgaande rechten en wat niet al meer, zou geluk en welvaart verhogen, terwijl nu belastingen en regering in ontstellende mate alleen dienen tot handhaving van ieders souvereiniteit, wat betreft burgerschap, verdediging, handel, geld en verkeersmiddelen.

Onze zegsman ontkent niet, dat het tot stand komen van een Unie met grote moeilijkheden gepaard zou gaan. Hij meent echter dat deze tijdelijk, niet blijvend zijn zouden. ledere andere maatregel zou slechts voor het ogenblik problemen van oorlog en vrede, bewapening, toltarieven, munt-stabilisatie kunnen oplossen. Het huidige nationalistische dogma is hier de schuld van. Bij handhaving ervan is een oplossing uitgesloten.

Wij zeiden reeds dat het ganse boek er alleen is om de bovenstaande beweringen aannemelijk te maken. Boven de laatste bladzijde wordt een woord van Montesquieu af gedrukt:

„Het doel is niet anderen tot lezen, maar tot nadenken te brengen.”

Hier staat dan ten slotte de conclusie, waartoe gezond verstand den schrijver bracht:

„Als wij, de volkeren van de Verenigde Staten, het Britse Rijk, de Franse Republiek, de Nederlanden, Scandinavië en het Zwitserse Eedgenootschap het niet tot een Unie kunnen brengen, dan zeker de overige wereld niet.

Kunnen wij niet zo weinig doen voor ’s mensen vrijheid en onmetelijke toekomst, dan kunnen wij niet verwachten, dat anderen dit doen zullen; de catastrophe moet komen en de schuld is aan ons. Maar de last drukt op ons omdat wij ook de macht hebben. W illen wij de Unie, dan kunnen wij haar tot stand brengen. De tijd die het ons kost, hangt alleen af van ons zelven. E. C. KNAPPERT.