op mathematisch, op astronomisch, geologisch, geodeslsch, cosmograflsch, cartografisch en geografisch gebied. Kostbare verzameling van tekeningen uit alle delen der wereld (zie een voorbeeld In reproductie). Hoe fijn vertakken zich hier de weefselen der aarde, de mysteriën van het heelal. Deze, meest met penseel of pen getekende krabbels waren kunst en wetenschap belde. Zij bezaten een wondere kracht, als het ware een nieuw leven, dat toen „ontdekt” werd, vertolkend. Verrassend waren de enorme vergrotingen van deze tekeningen en krabbels aan de wanden In foto’s. Men zag ook de toestellen, welke Leonardo geconstrueerd had om waarne – mingen aan te verrichten, hoewel natuurlijk deze toestellen zelf verloren zijn gegaan, heeft men wederom naar tekeningen deze toestellen In hout gereconstrueerd. In een andere ruimte klaterde het water ons tegen, ook hier waren hydraulische machines geconstrueerd, Leonardo’s vindingen op het gebied van beweging der wateren (zie reproductie), droogleggen en gezondmaken van terreinen (moerassen), terwijl de werken ter ophoging en vervoering van aarde mede Leonardo’s aandacht hadden. Men

kan zich nauwelijks voorstellen, hoe Instructief de foto’s van deze tekeningen en studies waren aan de wanden, want de tekeningen zelf zijn gewoonlijk zeer klein en In een vitrine achter glas ook niet zo duidelijk te zien. Het vergroten van dit materiaal kan dus niet voldoende ge ■ prezen worden en is mede door opstelling zeer overzichtelijk.

Zo raakte men ook in de botanische afdeling waarlijk In geestdrift. Hoe heeft Dürer hier geleerd! De fijnste grassoorten, bladeren, bloemeo. bomen wierp Leonardo In fijn getrokken lijnen op papier (reproductie). Hij deed dit met evenveel toewijding als het tekenen van wild wentelende strijdrossen (waarvan de laatste tentoonstelling In museum Boymans u de cople van Rubens toonde), met welk een liefde en aandacht Is het wonder van leder natuurgegeven behandeld Hij wekte de fluistering van het ruisend riet door zijn kunstenaarsgeest op, terwijl de wetenschapsman, die objectief wetenschappelijke waarde van „groei” bestudeert, ons tevens blijkt uit al deze studies. (Slot volgt.)

NELLY POSTHUMUS MEYJES.

De wereld van nu

Uit het Derde Rijk

Uiteen brief: „...En dan moet ik je nog iets schrijven. Er gebeurt hier iets, dat misschien nog nooit in de geschiedenis is voorgevallen. Men voert oorlog niet alleen tegen den vijand aan de grenzen, maar vooral tegen het eigen volk. Men komt allerlei lieden tegen, die in naam van de partij het volk moeten bewaken. Stel je maar eens voor, hoe dat werkt, als men die partijbonzen rond ziet slenteren, aan de gordel hun geladen revolver, waarmee ze iedereen zullen neerschieten, die voor de rede en tegen de oorlog is. Dat is een nieuwe methode om er tussen uit te knijpen. Dat zijn lieden, die anderen liefst tot het offer van hun leven aanvuren, maar zelf voor de zekerheid thuis blijven. De woede van de bevolking tegen dit soort kerels is vrijwel grenzeloos. Als er nog eens wat losbreekt, dan zijn zij de eersten, die bengelen zullen. Dan zullen ze nog wel eens wensen om ginds aan het front te staan”.

Tegen het Christendom

Professor Jacob Wilhelm. Hauer, een der grondleggers van de nieuwheldense Duitse geloofsbeweging, heeft in een rondschrijven aan de kameraden onlangs meegedeeld, dat zijn professoraat aan de universlteit van Tübingen in Arische wereldbeschouwing uitgebreid is. Voortaan heet het: „Professoraat in Indologie, vergelijkende godsdienstgeschiedenis en Arische wereldbeschouwing”. Daarbij heeft Hauer de opdracht gekregen om in het Wintersemester ’39—40 een Arisch seminarium te Tübingen op te richten. Er zullen daar door verscheidene vakgeleerden lezingen gehouden worden met betrekking op vragen van wereldbeschouwing. „Ik ben overtuigd”, zo besluit hij, „dat deze nieuwe instelling er mede toe zal bijdragen, om een in het eigene wortelende Germaans-Dultse wereldbeschouwing wetenschappelijk te helpen funderen”.

Oniv/erp architecten L. Figini en Pallini. Zaal met studies op gebied van de vlucht Reconstructie van een tekening van Leonardo

Taak van het rode leger

De Russische godlozen, waartoe ook Stalin „eregodloze”, behoort, hebben voor de soldaten, die Polen inrukken de volgende tien geboden opgesteld:

1. Bedenkt, dat er geen God is, die je voor een vijandelijke kogel kan behoeden.

2. Je moet in vrede zo goed als in oorlog helemaal godloos zijn en niet vergeten, dat jouw dood honderd millloen mensen bevrijding brengen kan.

3. Elke kerk, synagoge of tempel kan het hol van je vijand zijn.

4. Geen medelijden met de vijanden van het atheïsme.

5. Zorg er voor, dat ook wanneer je kameraad in een treurige toestand verkeert, hij niet om de hulp van een geestelijke vraagt.

6. Elke poging tot plundering van kerken, synagogen en tempels moet met wapengeweld tegengegaan worden, want ze moeten bewaard blijven als monumenten uit vervlogen tijden.

7. Blijf in de oorlog godloos en poog ook je vijanden voor de godlozenbeweging te winnen.

8. Na het einde van de oorlog zal de wereld geheel godloos zijn.

9. De Sovjetunie blijft immer de beschermer der internationale atheïstische beweging.

10. Het atheïsme handhaaft zich en zal overwinnaar worden.

Drukte op de boekenmarkt

De laatste statistiek der boekenproductie (1938), bewerkt door de afdeling Culturele Statistiek van het Centraal Bureau voor Statistiek, deelt cijfers mee, die den argelozen lezer naar adem doen snakken. Het vorig jaar was een recordjaar. Er verschenen niet minder dan 6172 boeken, dus 119 per week, of 17 per dag; hierin zijn natuurlijk ook begrepen schoolboeken zowel als romans. Het aantal nieuwe romans bedroeg dit jaar 975, waarvan 546 vertaald en 429 oorspronkelijk Nederlandse waren. Zij namen de eerste plaats in, op de