DE ENGELENZANG

Alleen wanneer de Engelenzang als levensopdracht wordt herkend en aan* vaard, zal deze Blijmare niet slechts boven onze hoofden blijven ruisen, doch ook in onze levens gestalte aannemen. Bewustheid van opdracht, aanvaarding van de daarin besloten taak kunnen en zullen ons kerstfeest louteren tot een levenwekkende kracht en ons behoeden voor de vervlakking van een schijnver* toon, dat bewust*levende mensenkinde* ren zeker ongeoorloofd is. Zo alleen zal het kerstfeest ook voor ons feest der nadering zijn, nadering van Gods wege in de Blijmare, bestemd voor alle tijden, nadering van ’s mensen wege in hunke* rend verlangen en oprechte toewijding. Omdat deze nadering de mens pleegt te ontstellen, klinkt het ter voorbereiding en ter geruststelling: „Vreest niet, want ziet, ik verkondig u grote blijdschap, die al den volke wezen zal: dat U heden geboren is de Heiland, welke is Christus de Heer, in de stad Davids.” Dit is de hoogste nadering van Godswege, daar* om moet der mensen blijdschap volko* men zijn, zonder enige zweem van vrees of terughouding. En nog voordat de mens tot bezinning gekomen is, klinkt ’t opnieuw als een heilige lofprijzing en als een belofte uit der engelen mond:

„Ere zij God in de hoogste hemelen, en vrede op aarde, in de mensen een [welbehagen.”

Welk dezer drie is het moeilijkst te verstaan en te verwerkelijken? Het „Ere zij God in de hoogste heme* len,” is meer dan een lofprijzing, het is een teken van levenskeuze. Het oude „Soli Deo Gloria”, God alleen zij d’ ere, houdt meer in dan de erkenning van ons verstand dat wij God eer schuldig

zijn, het vraagt zelfs nog meer van ons dan de aanbidding onzer gevoelig ge* worden zielen, het geldt hier de over* gave van heel onze persoonlijkheid en dus een bewuste levenskeuze. Hiervan getuigt „het Onze Vader” immers in verschillende zijner gebeden: „Uw ko* ninkrijk kome”, „Uw wil geschiede ge* lijk in de hemel alzo ook op de aarde”. In onze demonische tijd verstaan wij het misschien beter dan ooit, dat de dienst aan dit Koninkrijk, dat de gehoorzaam* heid aan deze goddelijke Wil een zeer persoonlijke levenskeuze van ons vra* gen. In dat „Soli Deo Gloria” lijkt im* mers verondersteld, dat ook een andere levenshouding mogelijk ware, nl. het God dienen én andere góden dezer wereld gehoorzaam zijn, wat in werke* lijkheid echter een onmogelijkheid blijkt. Niet zonder reden staat dat woord soli, dat alleen betekent, voorop: wie God niet alleen dient, dient Hem niet. Zijn dienst blijft een ijdel vertoon, wat in critieke momenten des levens openbaar wordt. Hoe vaak is echter deze bescha* mende ervaring niet de onze!

„Vrede op aarde”, dit schijnt enkel een Engelenwoord te zijn, gesproken vanuit hogere sferen, in der mensen wereld is van dat lichtende woord Vrede alle glans verdwenen, zodra het „op aarde” eraan wordt toegevoegd. Wan* neer wij zien, wat van deze Vrede op aarde terecht kwam, weten wij ook, hoe weinig er ernst gemaakt is met dat eer* ste, het ere zij God. Toch weten wij, dat de volheid der boodschap nooit wordt verstaan zonder dat middelste, de mens kan God niet eren noch kan hij Gods Welbehagen deelaehtig wor* den, zolang de Vrede op aarde slechts een verkapte of openlijke van

allen tegen allen is. Eerst wanneer de mens bereid is deze innerlijke harmonie der dingen in de aardse sfeer te dienen, zal aan hem en in hem de belofte Gods vervuld worden, de belofte samengevat in die enkele woorden „in mensen een Welbehagen”.

Dit is de Liefde Gods, die allen om* vat houdt, ook hen, die zich hiervan totaal onbewust zijn, al werkt deze kracht Gods slechts positief in hen, die haar bewust ontvangen willen, of beter: die zich van haar bewust willen worden en dan in die kracht willen blijven, zo* dat zij door haar ten Leven worden voortgestuwd. Men heeft deze woorden ook wel eens anders gelezen, o.a. in de Leidse vertaling, welke geeft: „onder de mensen in wie Hij welbehagen heeft”, terwijl de Vulgata zelfs spreekt van „mensen van goeden wille”. Deze be* perking moge deze woorden begrijpelij* ker maken, juister zijn zeker de eerst* genoemde, waarin de Liefde Gods, Gods welbehagen alle mensen omvat. Juist deze alomvattende Liefde Gods is het Wonder van Kerstmis, de Blijmare, welke daarom ook al den volke ver* kondigd wordt.

Ook over deze aan alle kanten ver* deelde wereld komt de blijdschap glans zen van een Liefdeslicht, zó sterk, dat het allen verblinden zou, wanneer in ons zielelieht niet reeds een vonk onts vangen was van datzelfde eeuwige Licht. Dit Licht uit te dragen, zo helder als het ons gegeven wordt, ziedaar onze Kerstopdracht. Dan alleen zal Gods Welbehagen ook in en door ons leven heenbreken en zal ook in deze duistere tijd het Kerstwonder, de geboorte van den Christus in ons, zich opnieuw in en aan ons voltrekken. BOERLAGE

Uit de Kerkeiijke Wereld

Amerikaanse Katholieken en de oorlog

Uit een mededeling, gedaan in „Katholieke Documentatie” van 14 December nemen wij het volgende over: Weer staan de Amerikaanse katholieken in het aangezicht van een nieuwe oorlog. Hoe zal ditmaal hun houding zijn? Op de eerste plaats i:s er een groot aantal katholieken, die vurige volgelingen zijn van Father Coughlin, die een strikte neutraliteit in acht wil nemen. De waarachtige vijand is het misbruik maken van het geld. Hij wil steun verlenen aan Hitler, inzoverre deze zich verzet tegen het kapitalisme. Laten de democraten eerst hun woekerzucht prijsgeven, alvorens te denken aan ~anderen te bevrijden en een anti-fascistische kruistocht te prediken”. De beweging van Father Coughlin draagt een sterk anti- Semitisch karakter. In een van zijn laatste redevoeringen zei Father Coughlin 0.a.: „Ik ben banger van een leger van 10 millioen werklozen dan van een inval van een vreemd leger, dat 10 millioen man sterk is.”

Vooral vele jongeren zijn beïnvloed door de pacifistische invloeden van Eric Gillean, een Engels schrijver, en van Pater Gerard Vanu, O. P., die de „Pax” gesticht heeft. Zij zijn van mening, dat alleen passieve weerstand een tegenstanider op de knieën kan dringen:

daarom achten zij actief verzet in de vorm van een oorlog niet meer gerechtvaardigd.

Er is slechts een kleine minderheid onder de Amerikaanse katholieken, die nog in hun hart de traditie van de Engelse kolonisten bewaard hebben en die menen zedelijk verplicht te zijn om Engeland te helpen.

Er zijn echter ook belangrijke volksgroepen, die een heel ander standpunt innemen. Vooreerst vele leren, die, bezield met een haat tegen Engeland, hun vaderland hebben verlaten: zij verwachten een nederlaag van Engeland, waardoor lerland voorgoed van een eeuwenouden vijand verlost zou zijn.

Wat de Duitse katholieken in Amerika betreft, dezen zijn op politiek gebied zeer verdeeld: er zijn tegenstanders van het huidige regime in Duitsland, dat zij als een onverzoenlijken vijand van het Katholicisme beschcuwen. Doch er zijn ook Amerikaanse kathoheken van Duitse oorsprong, bij wie het nationaal gevoel sterker spreekt dan overwegingen van religieuze aard.

Onnodig te zeggen, dat de Amerikaanse katholieken, die van Poolse of Tsjechische herkomst zijn, bereid zijn om te gaan strijden in het Poolse en Tsjechische legioen in Europa. Tenslotte een woord van den bisschep van Buffalo, Mgr. Buffy: „Laten we de Verenigde Staten bewaren als een Ark des Verbonds in deze moderne zondvloed, zodat wij de voor-

delen van een beschaafd volk kunnen bewaren. Laten wij Amerika intact houden, want wij mogen de perverse geest van Europa niet helpen bevorderen”.

j -r ±- l±- Willem de Awiiger-sticnting

inderdaad intense rooms-katholieke propaganda heeft op een bepaald punt zeker haar voordelen voor niet-katholieken. Niemand, die deze activiteit waarneemt, kan aan de indruk onttrekken, dat hiermede greep naar de geesten van Nederland gedaan wordt. Dat is het goede recht van het Rooms-Katholicisme. Maar niemand zal zich verbazen, als deze actie ook reactie wekt. Tegenover deze katholieke actie is men niet klaar, door alarm te roepen en men kan ook niet neerzitten bij het veilige gevoel, dat wij nu eenmaal een protestantse natie zijn, en bij de veronderstelling, dat de rooms-katholieken zich wel stil zullen houden. Tegenover deze actie is slechts een andere actie mogelijk, die zich grondt op een nieuw bewustzijn van eigen kracht.

De R.K. actie splitst zich, als ik goed zie, in twee, natuurlijk samenhangende, onderdelen: het is le. de actie „Voor God”, die missionair is. naar binnen en naar buiten, met talent worden de r.k. dogmata daarbij aan andersdenkenden uitgelegd; en het is 2e. de actie „Naar een nieuwe gemeenschap”, die zich richt op de vernieuwing van de maatschappij. Het is, zo voelt iedere socialist,goed,de sociale problemen