getimmerde tafels en bedden. Een gezin heeft nooit meer dan een slaapkamer. Een eigen bed is een luxe. De afscheidingen tussen de „woningen” is een gescheurd tafelkleed, ergens uit het puin gered. Zeker, men zoekt naar middelen om te helpen. Grond is er weinig. Soms brengen de exercitieterreinen van de voormalige Wehrmacht redding. Wij bezochten in de buurt van Frankfort am Main een door het Evangelisches Hilfswerk opgezette kolonie. Mannen uit het Oosten, berooid van alles, bouwen daar hun huizen. Haast letterlijk met de handen. Het leem, gegraven uit wat de kelderruimte zou worden, werd in vormen gestampt, met stoppels gemengd, in de zon gedroogd en met zo' weinig mogelijk cement tot muren opgetrokken. Men is aan tien dubbele woningen bezig, en als alles klaar is, hoopt men 900 woningen te hebben voor 3500 personen. Zo zijn er 16 ondernemingen in Duitsland. Tezamen met het R.K. en het socialistische Hilfswerk heeft men „Das deutsche Volksheimstattenwerk” gesticht. Het is iéts, en

het getuigt van groot organisatorisch vermogen. Mensen krijgen uitzicht. Maar uitzicht op redding uit de nood geeft dit niet. En dat weet men.

Industrie en transport.

Duitsland moet, om zich te kunnen voeden, fabriceren. Maar Duitsland kan niet fabriceren. Wat de bombardementen overeind lieten, heeft de demontage waardeloos gemaakt. Merkwaardig zijn de cijfers, die de verhouding geven van de schade door bombardementen en door demontage. Cijfers, ontleend aan de Manchester Guardian. Het hoogovenbedrijf werd practisch niet door bombardemjenten getroffen. Maar 80 % werd na de wapenstilstand gedemonteerd. Het zwaarste werden de machinefabrieken door bombardementen vernietigd, n.l. voor 25 %. Ook daarvan is nu 80 % verdwenen. De rubberindustrie is voor 90 % vernietigd. Het minst geschonden zijn de leer-, textiel- en papierfabrieken (tussen 20 en 35 %).

Behalve deze achteruitgang der industrie moet men het verlies van de patenten in de gedachten houden. Dit is een stille herstelbetaling, waarvan de waarde moeilijk hoog genoeg kan worden geschat.

Met het transport staat evenzeer slecht. Zeker, er lopen treinen. Maar, althans wanneer het sneltreinen betreft, die op lange afstanden tussen dichtbevolkte centra rijden, ziet men mensen op de dagen, tussen de bumpers en op de treeplanken staan. Alsof het een stadstram was.

Van de Rijnvloot, die de helft van Duitslands binnenscheepvaart besloeg is § verdwenen, en de rest vaart langzamer dan vroeger. De achteruitgang van zeeschepen is zéér groot. Telde vóór de oorlog de Duitse handelsvloot 4 millioen Brt., thans is dat getal 115.000 Brt.

JEREMIA – DETAIL MUURSCHILDERING.DER SIXTIJNSE KAPEL DOOR MICHELANGELO (1475-1564)

En dit alles moet een bevolking in het leven houden, die ook aan mensenmateriaai zwaar geleden heeft. Men schat het aantal doden op 7 millioen, waaronder 500.000 vrouwen. Ongeveer 2i millioen krijgsgevangenen werken thans nog buiten Duitsland, terwijl het land ook nog li millioen gewonden heeft te verzorgen. Daarbij komt een overschot van vrouwen, dat aanzienlijk is. Op de duizend mannen zijn er 1100 vrouwen. En in de leeftijdsgroep tussen 20 en 35 is deze verhouding natuurlijk veei ongunstiger. In Sleeswijk-Holstein b.v. zijn er in deze leeftijdszone op de 1000 mannen 4000 vrouwen.

Ziedaar enige gegevens. Het zijn de cijfers, waarmee de mannen van het nieuwe Duitsland moeten werken.

De besten onder hen klagen weinig. Wij hebben mensen aangetroffen, die zeiden, dat zelfs nog minder eten hen niet zou doen terugverlangen naar de vleespotten van Hitler. Maar die mensen hadden dan ook gevangen gezeten. De grote massa, zo was onze indruk, verlangt naar eten en werk, en hun blik is niet gericht op de vragen, hoe dit alles komt en waarom het zo moeilijk anders kan. De grote massa bezit niet het vermogen de dingen in breed internationaal verband te zien, en daarom menen velen, dat met de huidige ellende, wat er aan verkeerds mocht zijn, alle volken alweer quite staan.

Intussen: wanneer wij dit alles zien, groeit onze eerbied voor de eenzamen in Duitsland, die de internationale positie wél zien, die wél erkennen, dat wat thans over Duitsland komt, gevolg is van Hitlers wanbeheer, en die hun schouders onder het bovenmenselijk werk zetten, om orde te scheppen in deze gestolde chaos.

Met dit te constateren ben ik al overgegleden naar een volgend onderwerp.

L. H. RUITENBERG.

RUMOER OM EEN TROMMEL

Lijkt het u aantrekkelijk om een katrol in de kamer te hebben? Wij hebben er een, sinds vanmiddag en het is een aanwinst. Het kwam zo: omdat er opeens een oppas beschikbaar was, konden we samen naar de speelgoedtentoonstelling in de Bijenkorf. We hebben genoten en er allerlei nieuwe ideeën opgedaan.

Je ziet een zandbak, een watertje, waarin kieuter-poppen bezig zijn met emmers, schopjes, met lage sleetjes, maar ook met een ouderwetse weegschaal, waaraan emmertjes worden gewogen. Er hangt een dik touw met een rond dwarshout onderaan om mee te schommelen en in te klimmen en daar hangt dan ook een katrol, een groot