[

CONFERENTIE VOOR ARTSEN EN PREDIKANTEN OP 5 EN 6 MAART TE BENTVELD

Achtergronden der medische ethiek

Najaar 1947 vond te Bentveld een weekend-conferentie voor artsen plaats over de arts en zijn kunst in een veranderende maatschappij. Daar kwam ook de wens naar voren eens een geheel weekend te wijden aan de problemen rond de medische ethiek. De hier aangekondigde conferentie wil aan deze wens enigermate tegemoet komen.

Achter „medische ethiek” gaat een complex van vragen op geestelijk en maatschappelijk gebied schuil. Immers de vraag naar de verhouding tussen de persoonlijke en de massabehandeling van de patiënt is in laatste instantie een ethische vraag. Zo goed als de vraag of de medisch-technische behandeling van een ziektegeval losgemaakt kan worden van de mens als psycho-physische totaliteit, zo goed ook als de spanning tussen een toelaatbare en verantwoorde en een moderne en te kostbare behandeling, ethische waarden in het geding brengen.

Nu kan men echter de ethiek niet losmaken van de levensbeschouwing, wil niet alle normbesef volkomen relatief worden en daarmee als normbesef vervallen. Spreekt men in ons land' over levensbeschouwing, vallen er echter onmiddellijk een aantal volstrekt van elkaar gescheiden groepen te zien, protestanten, rooms-katholieken en humanisten. Tussen deze blokken is een geestelijk gesprek zeldzaam, ten verdriete van hen die zich niet willen laten indelen en van hen die heil van een waarlijk openhartig gesprek verwacliten.

Hoe nodig dat gesprek is, blijkt wel' daaruit, dat er, kleine daargelaten, in de practijk geen grote verschillen in medische ethiek tussen deze groepen zijn. De oorzaken hiervan zullen moeten liggen of in een niet voldoende ernstig bezigzijn met de beroepsethiek of in een geestelijke afgeslotenheid, die van het andere geen weet meer heeft. Deze diepere achtergronden van de medische ethiek hopen wij op deze conferentie aan de orde te stellen.

Artsen èn predikanten hebben voortdurend niet alleen met het leven, maar evenzeer met de dood

te maken. Men spreekt' echter altijd alleen over „Levensbeschouwing”; de dood is daarin niet opgenomen, wordt of met een stichtelijkheid of met een „wij weten het niet” afgedaan. Het geeft te denken dat in jaren waarin de dood millioenen vraagt, artsen en predikanten zich daarvan vaak zo Weinig rekenschap geven en durven geven. Deze vragen vonden hun kristallisatie in het volgende programma:

Opening, Zaterdag 17 uur. De zin van leven en dood, door prof. dr G. van der Leeuw, Zaterdag 19.30 uur. Ochtendwijding, Zondag 10 uur. Levensbeschouiving en ethiek, door prof. dr W. Banning, Zondag 10.30 uur. Medische ethiek, door dr M. J. Roessingh, Zondag 15 uur.

Sluiting, Zondag 18 uur. Leider: dr M. J. Heering. Zakelijke gegevens: Cursusprijs naar draagkracht ƒ 4,—, ƒ 5, of ƒ 6,—. Echtparen ƒ 8,—, ƒ 9,— of ƒ 10,—. Aankomst Zaterdag tussen 16 en 17 uur. Vertrek Zondagavond, zó dat ieder nog thuis kan komen. Practische mededelingen worden t.z.t. aan de deelnemers gezonden. Voor aanmelding tot deelneming aan de cursus gelieve men zich te wenden tot de administratie van de A.G. der Woodbrookers, Bentveldseweg 3, Bentveld. ★

Nu reeds kunnen wij meedelen, dat van s—B5—8 Aug. a.s. het Internationaal Religieus-Socialistlsch congres te Bentveld gehouden zal worden. ■ Dit congres gaat uit van de Internationale Bond van Religieuze Socialisten, waarvan ook de A.G. lid is. Verwacht worden vertegenwoordigers uit Noorwegen, Zweden, Duitsland, Tsjechoslowakije, Frankrijk, België, Engeland en Nederland. Het programma luidt aldus: 5 Augustus 8 uur n.m.: Begroetingen.

6 Augustus v.m.: Rapporten over het religieus socialisme in de verschillende landen; n.m.: Father Groser, Engeland: „Wat verstaan wij onder religieus socialisme.” 7 Augustus: CamUle Vat, Frankrijk: „De toestand van het religieus socialisme onder het gezichtspunt van de Oost-West-blokvorming”; n.m.: gemeenschappelijke tocht. 8 Augustus v.m.: ds R. Lejenne, Zwitserland: „Het religieus socialisme als uitweg uit het slop”; n.m. opstellen van een manifest en sluiting. Kosten vermoedelijk ƒ 17,—. ledere geestverwant is welkom. Opgave bij ds A. v. Biemen, Bentveld.

2e. Gandhi’s betekenis voor de wereld. Door Ds Kr. Strijd en Ds J. J. Buskes Jr., met een inleiding van Prof. Dr G. J. Heering. Uitgave De Tijdstroom, Lochem. 1949, 36 blz. ƒ0.90. De strekking van deze brochure wordt afdoende gekenschetst door Heering: „Hoort ook gij de beide getuigenissen, die hier volgen, en overweegt in Uw hart, verstand en geweten, wat ze waard zijn.” De twee voordrachten zijn critisch t.o.v. Gandhi en daarom des te indrukwekkender. Dit kleine boekje ise en gewetensvraag aan iedere Christen, cüe nog niet pacifist is. Ik wil wel bekennen: mij laat de argumentatie hier en nü niet los.

3e. H. Roland Holst. Een requiem voor Mahatma Gandhi. Uitgave N.V. Van Ditmar, Amsterdam. 1948, 31 blz. ƒ4.90. Een ontroerend lekenspel, geschreven in de vorm van een rouwdienst bij de dood van Gandhi. Onze dichteres heeft hier In sommige delen de aangrijpende toon hervonden, die ons uit de grote gedichten van haar poëtische volwassenheid is bijgebleven. Ik zou het stuk graag eens willen bijwonen. H. Roland Holst staat in haar eigen levensbeschouwing nader bij Gandhi dan de vorige schrijvers.

4e. Gandhi’s leer. Verzameld door Prof. D. S. Sarma. Geautoriseerde vertaling van E. C. Geervliet—Dorlas. Uitgeverij Contact, Amsterdam. 1948, 188 blz. ƒ4.90. Een rijke bloemlezing van autenthieke uitspraken, onmisbare aanvulling wil men Gandhi echt kennen bij de levensbeschrijvingen, die in omloop zijn. Met een zekere weemoed constateert men bij lezing van zijn gedachten, veel meer m.i. dan bij lezing van zijn leven, hoe ver Gandhi eigenlijk van ons (Christenen) afstaat, en de klacht van Augustinus komt op de lippen: „Ach, dat gij, waar ge zo zijt, een der onzen waart!” Red. Secr.

Ter overweging „Een buitenlandse politiek, gebaseerd op wantrouwen en wrok, moet wel in een periode, waarin de macht afneemt, populair zijn bij het oncritische kiezersvolk. Gedurende een zekere tijd stijgt naar de mate, waarin ze mislukt, haar populariteit, elke mislukking kan uitgelegd worden als weer een aanval in de rug.” Aldus de New Statesman and Nation (29-1) over Bevin’s Israël-politiek. Vraag: Zijn deze regels ook van toepassing op onze Indonesië-politiek ?

CENTRAAL STEUNFONDS VOOR HET VERSCHAFFEN VAN HULP AAN PRINCIPIËLE GEWETENSBEZWAARDEN IN ZAKE DE KRIJGSDIENST

Na enige besprekingen tussen de bestaande organisaties werd 28 December 1948 het zo noodzakelijke „Centraal Steunfonds” geboren. Het bestuur is als volgt samengesteld: voorzitter: Cor Inja, Doopsgezinde Vredesbureau; penningmeester: Henk Lankhorst N.C.J.G. en Kerk en Vrede, Bestevaerstr. 141, Amsterdam-W., postgiro 289711; secretaris: Al. Jongkind, Spoorlaan 5, Aalsmeer, Steunfonds voor principieel en daadwerkelijk ant-militarisme, leden: Slem Kaper en Henk Huele.

Nu ik het Centraal Steunfonds aan u heb voorgesteld, doe ik een beroep op uw offervaardigheid. Let wel, ik richt mij met alleen tot hen, die militaire dienstweigering zien als middel tot voorkomen van een oorlog, maar tot allen, het ernstig menen met het recht op gewetensvrijheid van de mens.

Verdeeld over drie kampen in Drente verrichten ongeveer 400 erkende gewetensbezwaarden in zake de krijgsdienst hun plaatsvervangende burgerdienst: het ontginnen der Drentse heide, een tamelijk geestdodende arbeid.

In deze kampen is groot gebrek aan een goede bibliotheek. E>e rest begrijpt u natuurlijk wel. Sta van uw boekenvoorraad iets af voor dit doel. U hebt in uw boekenkast vast wel boeken staan, waar u trots op bent, maar die u bijna nooit meer inziet; boeken, waarvan u zegt: „Zal ik er wèl of zal ik er geen afstand van doen”. En dan doet u het wèl, omdat het zo nodig is aan de geestelijke honger van deze heide-ontginners voedsel te verstrekken.

Ook studieboeken zijn van harte welkom. Mogen we op uw medewerking rekenen? Niet de zolder opruimen, hoor!

De volgende adressen nemen gaarne uw gaven in ontvangst: H. Huele, Stalinlaan 41, Amsterdam, Doopsgezind Vredesbureau, Singel 452, Amsterdam en ondergetekende, secretaris Centraal Steunfonds. AL. JONGKIND, Spoorlaan 5, Aalsmeer.

Voorjaarsreiraiten 1949 Ned. Herv. Kerk

Dit voorjaar hebben wij voor een aantal retraites de beschikking gekregen over de „Hoorneboeg”, het huis van de Remonstrantse Broederschap in de buurt van Hilversum. Voor de meesten dus gemakkelijk bereikbaar. Alleen de eerste retraite onder leiding van jonkvrouwe M. Reuchlm heeft in Leusden plaats. Wij hopen, dat velen dit jaar van de mogelijkheid tot het houden van retraite gebruik zullen maken. Die onverhoopt in het voorjaar niet geplaatst kan worden, komt voor de zomer-retraites het eerst in aanmerking. Op de volgende data worden retraites gehouden: 11—14 Maart: Jonge lidmaten (vr.) 0.1. v. jkvr. Reuchlin (te Leusden). 25—28 Maart: Diaconessen, 0.1. v. ds R. v. d. Mast. 22—25 April: Jonge lidmaten (m.), 0.1. v. ds A. F. L. van Dijk.

6—9 Mei: Diaconessen, 0.1. v. ds S. M. J. Voors. 20—23 Mei: Algemeen, 0.1. v. ds J. M. v. d. Linde (van Zeist). 3—7 Juni: Algemeen, 0.1. v. prof. dr M. J. A. de Vrijer. De kosten bedragen voor de jonge lidmaten ƒ7,50, voor de Pinksterretraite van 3—7 Juni ƒ16,50 en voor de overigen ƒ 12,50. Op de Hoorneboeg en in Leusden kunnen wij ieder een eigen kamertje toewijzen. Opgaven zo spoedig mogelijk bij ds A. F. L. van Dijk, Etten (Gld.) Korte aankondiging

Het mocht u misschien ontgaan, daarom wijzen wij er u even op: le. F. C. Zwaai Jr. De dwaalleer der z.g. ,Jehovahgetuigen.” Uitgave De Graafschap, Aalten. 1947. 31 blz. Beknopt confronteert hier een Gereformeerd predikant de beweging der Jehovah-getuigen aan zijn geloofsovertuiging. Een eenvoudig sti-ijdschrift tegen deze dwaallichten, waarbij de polemiek zich vooral richt tegen het willekeurig Schriftgebruik bij deze nieuwe, en helaas liefdeloze, schriftgeleerden. Ik vrees alleen, dat geen „ernstige bijbelverser” er door overtuigd wordt. Er liggen hier psychologische vragen, die door een Schriftdiscussie niet oiJgelost kunnen worden.

Protestants Christelijke Vrouwenconferentie op De Born

Op 26 en 27 Februari wordt op de Born in Bennekom een conferentie srehouden voor vrouwen uit Prot. Chr. Kring, die lid zijn van de F. v. d. A. De conferentie staat onder leiding van Mary de Geus—Smelt en Annie Tromp—De Jong. N. Steefkens zal een inleiding houden over de geschiedenis van het Socialisme. Voorts zal er uitvoerig gesproken worden over de Prot. Chr. vrouw en de Socialistische beweging.

Kosten dezer conferentie f 5. Opgave te zenden aan Mary de Geus— Smelt, Boschstraat 150, Driebergen.