houdingen van vóór 1914 slechts te vergelijken met de tegenwoordige om dit te weten. De Donaumonarchie vernietigd. Duitsland een puinhoop. Groot-Brittannië een mogendheid van de tweede rang, geteisterd door schier onoverkomelijke economische moeilijkheden. En Frankrijk? Wat is er over van de positie van „la Grande Nation?”

De Russen, die de ervaring hebben van de tsaristische ineenstorting in 1917 en die weten, welke invloed een militaire catastrofe kan hebben, kennen deze feiten evenals wij. De Amerikanen weten er ook zo het een en ander van, zodat men veilig mag aannemen, dat de aarzeling, een derde wereldoorlog te ontketenen, zelfs bij dat, wat men gewend was de bourgeoisie te noemen, groter is dan ooit tevoren.

De beide wereldoorlogen hebben ook nog iets anders bewezen. Beide keren heeft het economisch overwicht van een der partijen op den duur de doorslag gegeven. Het Amerikaanse potentieel, gevoegd bij dat der andere geallieerden, heeft beide keren de oorlog beslist.

Er is nog meer. De eerste wereldoorlog, die nog voornamelijk een Europese oorlog was, heeft vier jaar en drie maanden geduurd, de tweede, die alle continenten, met uitzondering van Amerika en Australië direct raakte, reeds vijf jaar en acht maanden. Hoe lang zou een derde wereldoorlog, die ongetwijfeld in de meest letterlijke zin van het woord een wereldoorlog zou worden, duren?

Het aantal doden in de eerste wereldoorlog bedroeg 8,7 millioen, in de tweede, naar matige, maar betrouwbare schattingen 18 millioen op de slagvelden en 12 millioen in de concentratiekampen e.d. Hoeveel zou het de derde keer zijn?

En nu dan de stelling van Barents c.s. Voert Rusland oorlogspolitiek? Kan Rusland oorlogspolitiek voeren?

In tegenstelling tot de USA, waar de ontwikkeling van de productie- en verkeersmiddelen ongehinderd voortgang heeft kunnen vinden en in de tweede wereldoorlog een enorme vlucht nam, was Rusland aan ontzaglijke verwoestingen blootgesteld. Volgens de aanklacht te Neurenberg werden op Russisch grondgebied verwoest of zwaar beschadigd: 1710 grote steden en provinciesteden en meer dan 70.000 dorpen en gehuchten, d.w.z. meer dan zes millioen huizen, waardoor 25 millioen mensen dakloos werden. Het aantal doden wordt geschat op 12 millioen.

Even grondig was de vernieling van het Russische productie-apparaat en de verkeersmiddelen. Rusland verloor 58 procent van zijn rollend materiaal, 45 procent van zijn staalproductie, 44 procent van zijn electrische-energiebronnen, 55 procent van zijn kolenproductie, een kwart van zijn veestapel. Aan het einde van de tweede wereldoorlog was het Russische economische potentieel van 42 procent van ket Amerikaanse gedaald op 25 procent. De Russen hopen in 1951 een olieproductie van 60 millioen ton te bereiken, de Amerikaanse bedroeg in 1947 reeds 270 millioen ton. Aan het einde van het lopende vijfjarenplan verwacht men een steenkoolproductie van 500 millioen ton ’s jaars. Amerika was daar in ’lB al overheen. Ten slotte, aan het eind van het volgende vijfjarenplan wil men een staalproductie van 60 millioen ton bereiken, Amerika produceerde in 1945 reeds 50 procent meer.

Hieruit blijkt een reusachtige achterstand in de grondstoffen- en productiemiddelenindustrie. De achterstand in de consumptiemiddelen-industrie is nog aanzienlijker. F. KIEF. (Wordt vervolgd.)

KWATRIJNEN

Werp broeder hier Uw schietlood overboord, wat ge verzwegen hebt wordt ééns verhoord; wellicht peilt gij reeds veil’ge diepe watren en stoot ge op de klank van ’t vaste woord.

In dit baar land, doorkruist met duizend wegen, op zoek naar U kwam ik mijzelf slechts tegen; maar toen ik weerloos lag vannacht stond Gij zwijgend aan ’t raam omruist van zomerregen.

DIRK JORRITSMA