De gedachte, dat een derde wereldoorlog onvermijdelijk Is, ontmoet men In India niet. Veeleer de gedachte, dat een derde wereldoorlog de ondergang van de wereld zal betekenen, dat daarom die derde wereldoorlog niet komen mag en dat dus alles op alles moet worden gezet, om hem te voorkomen. Wanneer India In zijn pogen, om een eigen weg te gaan, niet slaagt, ziet het er voor India en voor heel het Oosten, ook voor Indonesië, donker uit.

Er Is, zoals Ik reeds zei, geen sprake van, dat India uit eigen beweging voor het Russische communisme zou kiezen. Het communisme In India Is de laatste jaren zwakker geworden, hoeveel lawaai het ook ontketent. Maar wel bestaat de mogelijkheid, dat de strijd voor het socialisme zo weinig resultaat oplevert, dat India een kapitalistisch land blijft en steeds meer een kapitalistisch land wordt. Dan Is het gevaar groot, dat het, zonder het te willen, toch In de koude oorlog betrokken en In het Amerikaanse blok opgenomen wordt. Met als resultaat, dat het communisme In India, evenals in China, zijn grote kans krijgt. Wat dit voor het Oosten zou betekenen, Is zonder meer duidelijk.

Dan heeft Rusland het In het Oosten gewonnen. Op India zal Indonesië volgen. Daaraan behoeft men geen ogenblik te twijfelen. De momentele Internationale politiek van Indonesië wordt voor hot grootste gedeelte bepaald door de Internationale politiek van India. De toekomst van Indonesië wordt In dit opzicht mede bepaald door de toekomst van India.

Wie een tegenstander van het communisme Is, niet uit vrees voor het verlies van bevoorrechte posities, dus uit utlllteltsoverweglngen, maar om principiële redenen, kan alleen maar hopen, dat Pandlt Nehru en India er In slagen zich bulten de koude oorlog te houden.

India als een Amerikaanse kolonie vergroot het gevaar van het communisme, hoe veel wapenen het ook uit Amerika zou ontvangen. Ik zeg niet, dat wapenen van geen betekenis zijn, maar de vraag, of het Oosten communistisch zal worden, wordt zeker niet door de wapenen en In geen geval door de wapenen alleen beantwoord.

Een socialistisch India, dat noch voor Amerika noch voor Rusland kiest, dat noch een Amerikaanse noch een Russische kolonie wordt, zal als bolwerk tegen het A.merlkaanse kapitalisme en Imperialisme een Imperialisme van een geheel eigen karakter, anders dan dat van Engeland maar niet minder Imperialisme tegelijkertijd het sterkste bolwerk tegen het Russische communisme en Imperialisme zijn.

De betekenis van het bezoek van Pandlt Nehru aan Indonesië kan dan ook niet te hoog worden aangeslagen. Het was veel meer dan een vriendschapsbezoek of een beleefdheldsvlslte.

Het Is de moeite waard, over de betekenis van dat bezoek afzonderlijk te schrijven. J. J. BUSKES Jr

P.S. Dat India besloten heeft, de resolutie van de Veiligheidsraad ten opzichte van Korea te steunen, heeft velen verwonderd. Toch past deze steun geheel In de politiek van Nehru, al Is het zeer zeker waar, dat India voor grote moeilijkheden komt te staan. India heeft zijn steun zonder aarzeling toegezegd. Dit betekent niet, dat India voor Amerika heeft gekozen. Het betekent wel, dat het voor India moellijker wordt een eigen weg te gaan. Velen zullen zich daarover verheugen. Voor India zelf zal dit In geen geval een zaak van vreugde zijn, In het Verre Oosten zijn de verhoudingen veel gecompliceerder dan de nicesten In het Westen vermoeden, J. J. B. Jr,

Onvolledig dagboek

29 Juni.

Hoe heb Ik gereageerd op de oorlog In Korea? Die vraag mag, dunkt me, In een dagboek gesteld worden. In bijna elk dagboek komen zelf-analyses voor, dus waarom niet In dit? Als Ik me niet vergis, moet het eerste bericht over de oorlog ’s avonds om 11 uur zijn omgeroepen. Dat bericht heb Ik niet gehoord. De volgende morgen heeft op het kantoor er ook niemand over gesproken, althans niet waar Ik bij was. Dus hoorde Ik het voor het eerst van mijn vrouw, toen we na de middagmaaltijd samen In de keuken stonden af te wassen. In de laan waar wij wonen, bleek het bericht een kleine paniek te hebben veroorzaakt en waren sommigen meteen maar begonnen voorraden levensmiddelen en andere artikelen die voor het lijfelijk bestaan van de mens van vitaal belang konden worden geacht, In te slaan. Nu was een spontane panlek-reactle misschien wel begrijpelijk. De acute mogelijkheid van een conflict tussen Amerika en Rusland Is werkelijk geen kleinigheid. Maar Ik heb een diepe afkeer van ledere paniekstemming om de eenvoudige reden, dat die zinloos Is. De feiten veranderen er toch niet door. Het heeft nu eenmaal geen zin zich druk te maken over dingen waaraan men met geen mogelijkheid lets kan veranderen. En, In volle ernst, een Chrlsten-lnpanlekstemmlng kan Ik me psychologisch wel Indenken, maar niet aanvaarden. Als tot de wezenlijke, elementaire dingen van het Christelijk geloof de zekerheid behoort, dat ons leven In Gods hand Is en In Zijn hand veilig Is, blijft er voor de paniek geen plaats.

Ondertussen Is het goed daarbij te bedenken, dat zelfs Abraham, de „vader aller gelovigen”, door een paniekstemming tot heel rare en verkeerde daden kwam. Het hamsteren was voor ons geen onmlddellljke verleiding, omdat het bijna het eind van de maand was en onze kaspositie dan zulke verleidingen niet toelaat.

Mijn eerste reactie was dus: doorgaan met de afwas en rustig nadere berichten afwachten. Ik herinner me ook niet, dat ’s middags lemand over de oorlog heeft gesproken.

Wel was één van mijn eerste gedachten: als Amerika nu maar direct toeslaat. En flink hard... Toen de berichten kwamen, dat Amerika dit ook ging doen, was Ik oprecht blij. Zo zelfs, dat Ik me ongerust maakte over een aanvankelijke mededeling van Truman, dat Amerika nog niet overwoog om landstrijdkrachten te zenden en opgelucht was, toen Mac Arthur later toch artillerie- en Infanterle-eenheden Inzette. Zoals Ik het In ’45 een paar dagen voor onze be vrij ding ook fijn heb gevonden om te zien hoe Spltflres Duitse militaire voertuigen In stukken schoten, die probeerden van Kampen naar Wezep te komen. Ik betrap me zelf er op, dat Ik met ongeduld zit te wachten op het bericht dat de weersgesteldheid boven Korea beter zal worden, opdat de Amerikaanse jagers en bommenwerpers flink In actie zullen kunnen komen.

Ik ben er helemaal niet trots op deze dingen neer te schrijven. Er Is nl. maar één conclusie mogelijk: oorlogspsychose. Bovendien ben Ik helemaal geen militarist. „Kerk en Vrede” heeft jarenlang mijn warme sympathie gehad en nog ben Ik iedere keer blij, wanneer er In „Tijd en

Taak” of een ander blad een fel-verontrustend artikel van Buskes staat. Een goedkoop optimisme speelt In mijn gedachten, geloof Ik, geen rol. Ik behoor niet tot degenen die met zoveel zekerheid betogen, dat het met een sisser afloopt, wanneer Amerika maar voet bij stuk houdt, ’t Is best mogelijk, maar Ik ben er niet gerust op.

Er blijkt telkens zo bitter weinig nodig te zijn om een grote oorlog te ontketenen en zo reusachtig veel om een kleine vrede te herstellen. En na het noodlottige begin Is er dikwijls geen „terug” mogelijk.

Stel, dat Amerika de Noord-Koreanen terugdringt, kan Rusland dit prestlge-verlles In Azië dan accepteren? En als Rusland dan meent van niet, dan...

Ik zou zelfs niet met zekerheid durven zeggen, dat, als dit stuk volgende week In „Tijd en Taak” verschijnt, we nog niet In een derde wereldoorlog zitten...

Het Is dus niet uit optimisme, dat Ik ultzle naar beter weer boven Korea en naar een nog krachtiger optreden van Amerika. Waarom dan wel?

Allereerst: omdat Ik geloof, dat het communisme, zoals dit zich In Rusland openbaart als een totalitaire macht, momenteel de bedreiging voor de wereld vormt. Voor de vrijheid en voor de vrede. Daarin ben Ik het met Burnhhm eens. Precies zoals in ’4O het natlonaal-soclallstlsche Duitsland de bedreiging vormde.

In de tweede plaats, omdat Ik niet geloof, dat de machtshonger van een totalitaire staat ooit gestild wordt door een politiek van concessies en al-maar-terugwijken. Ze hebben één keer een ongetwijfeld goed bedoeld München gehad en willen geen tweede.

In de derde plaats, omdat Ik eerlijk wil blijven denken. Wanneer Ik In alle bescheidenheid verondersteld —op de plaats van Truman of Mac Arthur had gestaan, zou Ik geen andere beslissing hebben kunnen of durven nemen. Ik zou graag eens weten hoe bijv. Buskes over dit argument denkt.

In de vierde plaats, omdat Ik weet, dat wij de vrijheid, die wij sedert ’45 weer hebben en waarvoor Ik tot In het diepst van mijn hart dankbaar ben, menselijkerwijs gesproken, te danken hebben aan de militaire macht van Amerika en de andere geallieerde landen. Dat de prijs van ontzaglijk veel mensenlevens een huiveringwekkend hoge prijs Is geweest, maar dat daarmee alweer: menselijkerwijs gesproken dan toch maar de vrijheid Is gekocht. Of Is dat een verkeerde redenering?

Maar dan komen onmiddellijk ook die andere vragen. Is het geen Illusie te menen, dat de vrijheid ooit werkelijk door wapengeweld zal worden gebracht? Mag men als Christen wetende, wat een moderne oorlog zal zijn ooit een beslissing nemen, die rechtstreeks tot zo’n oorlog kan lelden? Mag men als Christen aan zo’n oorlog nog meedoen?

Waarschijnlijk hebben we die vragen al beantwoord. Als Ik blij ben met de houding van Amerika, heeft het, naar Ik meen, weinig zin om deze laatste vragen nog ontkennend te beantwoorden. Dat zou eenvoudig struisvogelpolitiek tegenover me zelf zijn. Een struisvogelpolitiek, die alleen nog mogelijk Is, omdat ik gelukkig