(Vervolg van pag. 7)

gres begon, een artikel gepubliceerd, waarin hij als zijn overtuiging uitsprak, dat het op den duur tot een botsing zal moeten komen tussen de kapitalistische landen onderling. Engeland, Frankrijk en de andere kleine landen zullen de Amerikaanse overheersing niet blijvend verdragen. In zijn conceptie is Amerika het land, dat vrijwel gewetenloos naar de wereldheerschappij streeft, daarbij de Westelijke democratieën .vertredend.

Een tweede punt van belang is het feit, dat de Sowjet-Unie niet op een spoedige oorlog rekent. De communistische leiders zijn kennelijk bereid de koude oorlog nog een ruim aantal jaren voort te zetten, met vermijding van ’n plotselinge „hete oorlog”,

Uit de andere te Moskou bekend gemaakte plannen kunnen wij wel enige bevestiging voor deze stelling vinden. Rusland is er kennelijk op uit zijn economie verder te intensiveren, het welvaartspeil op te voe-

ren, in het algemeen een vredeseconomie voort te zetten. Hier ligt een betrouwbaarder aanwijzing voor het vermoeden, dat de Russen inderdaad een oorlog willen vermijden.

Wij kunnen hiermee verheugd zijn. Maar laten wij dan tevens in het oog houden, dat de Russische vrede geen vredelievendheid inhoudt. En ook, dat de Russische politici goede realisten zijn, en gewoonlijk zeer goed weten wat zij doen; ook zeer goed weten, waarom zij nu rustig zullen wachten. De ontwikkeling der wereld kan hun nog menige gratis prijs in de schoot werpen, zonder dat zij er iets voor behoeven te doen. Meer dan ooit zal het voor het Westen nodig zijn tot constructieve samenwerking te komen. De samenwerking, waarin het min of meer fictieve oorlogsgevaar een minder ruime, en de constructie van een welvarender en rechtvaardiger wereld een royalere plaats krijgt.

H. VAN VEEN

Men schrijft ons

„Het Quakergenootschap ondervindt tegenwoordig veel belangstelling van pers en publiek. Hoe komt dat? De verklaring is eenvoudig.

De mensheid verkeert in angst voor een wereldomvattende botsing. Zij gevoelt zich tegen de duistere nachten, die deze botsing veroorzaken kunnen, niet opgewassen. Nu hoort zij van bezoeken van Quakers aan Moskou en zij ziet in verwachting uit naar resultaten. Kan het heil van die Quakers komen? Zij zijn immers onpartijdig én zij blijken aan beide zijden gehoor te vinden. Het Quakergenootschap acht handelend optreden tot heil der mensen een noodzakelijk uitvloeisel van een waarachtige eredienst. Dit optreden strekt zich tot vele gebieden des levens uit; tot hen, die in nood verkeren (individueel en massaal) als „relief”, alsook tot de bevordering van de vrede onder de mensen en onder de volken. Zo enigszins mogelijk wordt deze hulp met persoonlijke inzet gegeven. In beide gevallen gaat het hier om werk van klein, zowel als van groot formaat.

Men kan zeggen, dat de Quakers, als permanent geaccrediteerden bij de Verenigde Naties, verzoeningswerk verrichten op hoog politiek niveau. Het verzoeningswerk neemt overal, hoe klein of groot van formaat ook, een centrale plaats in. Figuren van religieus, politiek en sociaal gewicht worden benaderd en er wordt aan hun verantwoordelijkheden geappelleerd; zij worden tevens samengebracht met bepaalde groepen of vertegenwoordigers daarvan voor het voeren van een vruchtbaar gesprek. Al dit werk is delicaat werk. Dit is het geval met alle sociale werk verricht met de inzet der godsdienstige bezieling, zeker ook met ons sociale werk tot leniging van schijnbaar kleine noden, ter wille van hen, die elders geen leniging kunnen vinden. Aan dit werk wijden Quakers en geestverwanten hun vrije tijd, daarbij terzijde gestaan door een bescheiden, bezoldigde staf.

Het centrale punt is ~Het Huis der Vrienden” (Quakercentrum, Raphaelplein 2 te Amsterdam- Zuid).

De exploitatie van dit werk en dit huis kost een minimum aan geld voor een maximum aan „bate , aan resultaat. Wie zal de waarde meten van wat met liefde werd gedaan. Voor hen, die het centrum als belangstellenden bezoeken, gaat een wereld open van leed. Hoe ruimer onze financiële middelen, hoe meer er gedaan kan worden.

IliecJ. Cl gCUdCWI ft-CVli, De Wereld-Conferentie der Quakers, die deze zomer in Oxford werd gehouden en waarover de voornaamste Nederlandse bladen artikelen plaatsen, werd geopend met een rede van D. Elton Trueblood (Professor aan Earlham-College te Richmond-Indiana U.S.A.) waaraan het volgende ontleend moge worden.

„Het was in de loop van de maanden en jaren van voorbereiding voor deze conferentie duidelijk geworden, dat het wachtwoord voor 1952 zou moeten iuiden: Roeping. De gedachte der roeping overbrugde de kloof tussen hen, die de nadruk legden op de indaling Gods en die, welke het accent lieten vallen op de menselijke verantwoordelijkheid. Zij behelst een innerlijke toewijding; evenzeer houdt zij dienen in, want men kan niet geroepen worden tenzij tot een bepaalde taak. Toewijding en werken worden, als in de figuur van John Woolman, (bevrijder der slaven) door de gedachte der roeping tot een eenheid versmolten.”

Tot dusver droegen de Amerikanen en Britse Quakerorganisaties aan het werk hier te lande bij. Tachtig procent niet-Quakers steunen deze organisaties en stellen hun vertrouwen in het werk over

de gehele wereld vóór de gehele wereld gedaan. Wij menen, de noden der wereld overziend (in twee-derden der wereld, zelfs in West-Europa wordt honger en armoede geleden), geen bijdrage van de Amerikaanse en Engelse Quakers voor ons werk in Nederland meer in de toekomst te mogen aannemen, doch willen het Nederlandse volk uitnodigen en daarmee in de gelegenheid stellen, het socialeen verzoeningswerk der Quakers, zoals elders geschiedt, te steunen. Men kan dit doen door o.a. een bezoek te brengen aan de grote Fancy-fair, die op 30—SI October en 1 November a.s. zal worden gehouden in de bijgebouwen van het Amsterdams Lyceum, Olympiaweg 6. Reeds dagelijks komen gaven en giften hiervoor binnen. Het postgiro-nummer t.n.v. penningmeester van het Genootschap der Vrienden, Amsterdam West is: 351332.”

Het Genootschap der

Vrienden (Quakers).

LEESTAFELNIEUWS

Edmond Nicolas: De Heer van Jericho. Uitg. Het Spectrum, Utrecht. 7e druk. (Serie: Prisma-boeken). De Prisma-boeken van de Uitg. „Het Spectrum” zijn een succes; „Eric” van Godfr. Bomans haalde reeds een 14e druk, „De Vliegende Danstent”, de 2e en dit boek van Edm. Nicolas de 7de. De Heer van Jericho is het verhaal over een kasteelheer in Limburg, die de aardse geneugten niet versmaadt, veel van paarden houdt en een grote, maar beschroomde liefde koestert voor de Engelse Cecily Hun ter. De Heer van Jericho, een man vol goedheid doch gestrengheid, vol wijsheid en zuiverheid, vol oorspronkelijkheid en humor, beleeft in verband met deze liefde vele avonturen. Ze zijn kostelijk beschreven door een ras-echte verteller. Een boekske voor een regenachtige vacantiedag. J- T.

J. T.

JEUGDLECTUUR

Alle Silver: Albert Schweitzer voor de kinderen verteid. Uitgave N.V. Intern. Uitgeversmaatschappij Het Wereldvenster, Amsterdam, 1951, 48 bl. /2,90 gebonden.

Een zeer verzorgd uitgegeven boekje, met veel tekeningen op mooi papier en met acht foto’s. Met eenvoudige woorden en op hartelijke toon vertelt zuster Silver, een van zijn vaste medewerksters, over Albert Schweitzer, die naar Afrika is gekomen om zieke mensen en dieren te helpen en ook „om de bruine mensen te leren, wat liefde is”. Ze vertelt over de jeugd van Schweitzer, over het moeilijke begin in Lambarene, over het bouwen van ziekenhuizen, maar ook over Zondagviering en over het orgelspel van de grote dokter. Een fijn boekje voor de lagere-schooljeugd. Jammer dat het zo prijzig is.

Astrid Lindgren: Pippi Langkous. Nederlandse vertaling: Lisbeth Borgesius-Wildschut. Uitgave Born, Assen, 1952. 108 blz. ƒ2,90.

Een boekje met kolder voor kinderen. De heldin, Pippi, is voor niets en niemand bang. Ze is de hele dag in de weer zonder door iets of iemand geremd te worden: ze woont in een huis, zonder vader en moeder, met een paard en een aap. Ze doet de hele dag waar ze zin in heeft. Ze is zó sterk, dat ze haar paard kan optillen. Als twee agenten haar proberen naar een kinderhuis te krijgen, pakt zij hen stevig bij hun riem, draagt ze het hele pad langs naar het hek en zet ze op straat. „Het duurde wel' even, eer er weer beweging in hen kwam”.

Ik kan de enthousiaste buitenlandse persbeoor-

deling niet onderschrijven. Dikwijls vind ik het leuk, maar ook dikwijls vind ik er niets aan en één hoofdstukje (9) vind ik er beslist naast, omdat dan de grappen ten koste van anderen gaan. Toch durf ik die prijzende critieken niet tegen te spreken, want ik vind het moeilijk om als volwassene kinderkolder te beoordelen. Daarom dit keer het oordeel van onze achtjarige zoon. Hij las het boekje twee keer achter elkaar en viel van het ene gegrinnik in het andere.

Elisabeth Stelli: Teelke’s nieuwe jaar. Uitgave Kluitman, Alkmaar, 128 blz., ƒ2,— ing., ƒ2,90 geb. Evenals „Teelke van de brugwachter”, 22-9-’5l in ons blad aanbevolen, valt in dit nieuwe boek over Teelke, dat ook afzonderlijk te lezen is, de natuurlijke verteltrant op (al kon de zinsbouw soms wel wat verzorgder wezen) en de prettige sfeer. Teelke is intussen wat ouder geworden, maar ze is een fris Twents „wicht” gebleven, dat gezond reageert op de gebeurtenissen in haar leven. Dit eenvoudige verhaal over gewone mensen kan stellig meehelpen bij de gewetensvorming van het schoolkind. Warm aanbevolen voor 8-12 jaar.

H. Brander: Meisje, dans de wereld in! Uitgave Arbeiderspers, A’dam, 1952, geïllustreerd door H. Perdok, 180 blz. Een boek uit de Jeugdserie. Leeftijd 15-19 jaar, ƒ3,90 gebonden.

Alie Polman, afkomstig uit een Gronings dorpje, komt in Amsterdam om les te nemen van een beroemde balletdanseres. Haar ontdekking van Amsterdam, de vele ups en downs in haar dansloopbaan, de schokken, die zij krijgt in haar persoonlijk leven, zullen jonge meisjes zeker interesseren. Wel erg jammer, dat de woordkeus dikwijls overdreven is en de zinsbouw vaak lelijk is, want in het verhaal zit vaart en diepte. R. 8.-v. R.

KORTEHEMMEN NIEUWS

Op 27 en 28 September werd in Kortehemmen een bespreking gehouden van het onderwerp voor de werkgroepen in het noorden, waarvoor dit jaar het jongste boek van prof. Banning is gekozen over het communisme. De leiding van dit weekend, dat zeer druk bezocht was, berustte bij ds v. Santen en prof. Banning zelf hield de inleidingen, de eerste over het stelsel en de tweede over het communisme als wereldreligie.

In zijn bespreking van het stelsel vergeleek inleider het economische, het sociale en het politieke aspect van het communisme met dat van het westen, waarbij naar voren kwam hoe de staat de enige kapitaalbezitter is en via de planbureau’s de productie regelt. Ten koste van de consumptiegoederen is daardoor de productie van de zware industrie bijna verhonderdvoudigd sedert 1913. Het bestuur van deze staat ligt in handen van een zeer kleine topgroep, die wel is waar uit de arbeiders voortkomt, maar geen verantwoording hoeft af te leggen. De functie van de partij is niet geregeld in de grondwet, hierdoor wekt het politieke stelsel van onder op de indruk democratisch te zijn terwijl vanuit de top bezien in feite volledige dictatuur is, vandaar alle tegenspraak en verwarring in de begrippen voor westerse oren. In zijn tweede lezing liet prof. Banning zien hoe het Russische communisme niet een vast stelsel is, maar een verlossingsreligie waarin Rusland de messiaanse functie vervult. Op zeer boeiende wijze liet zich dit illustreren aan de wending naar het nationalisme in 1936, de religieuze verering van Stalin, de nieuwe interpretatie van de wereldgeschiedenis waardoor men de wereldrevolutie wil bevorderen en de nieuwe taalfilosofie van Stalin. Allerlei volkomen onmarxistische elementen, die ons er voor waarschuwen dat wij bij de beoordeling van het communisme niet alleen met politieke argumenten te maken hebben.

Op deze inleidingen volgde een goede discussie. Ook de kerkdienst op de Zondagmorgen onder leiding van ds v. Santen stond in het teken van onze taak te midden van deze strijd der geesten. i_ A r*

Wij zien voor dit werk van de A. G. in het noorden nog veel mogelijkheden. Aan de hand van voortreffelijke syllabi zullen in verschillende plaatsen de groepen dit boek bespreken. Dit aanvangsweekend met zijn grote opkomst beloofde in ieder geval veel goeds voor het komende seizoen. K. M. W.

VORMINGSCENTRUM DER NED. HERV. KERK

15-16 October: Ontmoetingsdagen voor huisvrouwen. Onderwerp: De vrouw op haar weg door het leven. Spreekster: mej. dr A. v. d. Torre, Driebergen. Comm. van leiding: mevr. C. Bardeloos-Abbringh, Lutten; mevr. R. de Boer Van Geuns, Zwolle; mej. dr A. v. d. Torre, Driebergen; Mevr. H. M. van Veen-Drost, Vroomshoop (gevr.).

Kosten /5,—. Aanmeldingen voor deelname te richten aan: directie „Den Alerdinck” te Laag-Zuthem (Ov.).

N.B. Bezinningsweekend voor Gemeenteleden 1-3 November. Onderwerp: „Overgave”. Nadere mededelingen volgen spoedig.

Druk N.V. De Arbeiderspers Amsterdam