/ den Heet ] I behoon de aarde! l en haar Ê \ volheid. j Psalm 24 : 1 y
Tyd en Taah
ONAFHANKELIJK WEEKBLAD VOOR. EVANGELIE EN SOCIALISME
VERSCHIJNT 50 MAAL PER JAAR 51STE JAARGANG VAN ~DE BLIJDE WERELD”
Zaterdag 14 Maart 1953 Nr 11 Redactie: ds J. J. Buskes Jr ds L. H. Ruitenberg dr J. G. Bomhoff Redactie-Secr.: Roerstraat 48® Amsterdam-Zuid Telefoon 24386 p/a dr J. G. Bomhoff Vaste medewerking van prof. dr W. Baiming J. Hulsebosch H. van Veen dr M. V. d. Voet ds H. J. de Wijs Mej. dl M. H. V. d. Zeydc e.a.
[bomement per iaat fs, ; halfjaar f 2,75; kwartaal f i,50 plus f 0,15 incasso. Losse nrsfo,ls; Postgiro 21876; Gem. giro V 4500; Adm. N.V. De Arbeiderspers, Hekelveld 15, Amsterdam-C; Postbus 800
Bij de dood van Stalin
Toen George Mecklenburg in 1933 het Tolstoimuseum in Moskou bezocht, zei zijn gids tot hem: „Lenin, Tolstoi en Jezus zijn de drie grootste mannen van de geschiedenis en de grootste is Lenin!”
Deze waardering van Lenin is in de wereld van de communisten geen uitzondering, maar regel. Zij draagt een religieus karakter. De grote leider is de verlosser, de voltrekker van de heilsgeschiedenis.
Het wereldcommunisme draagt de trekken van een wereldreligie.
Men denke vooral niet, dat alleen de grote massa van het eenvoudige volk deze religieuze verering van de leiders kent.
Henri Barbusse loopt over het Rode Plein, dat geweldige toneel, waar twee werelden hun sporen hebben achtergelaten: de wereld van tegenwoordig, het vaderland van milhoenen op aarde, en die van voor 1917, die aandoet als van voor de zondvloed. Barbusse zegt het is het slot van zijn boek over Stalin Het lijkt, of hij, die daar in het mausoleum op de baar midden op het nachtelijk en verlaten plein, de enige is, die niet slaapt in de wereld, die waakt over wat er om hem heen gebeurt, in de steden en op het land. Hij is de ware leidsman, hij, van wie de arbeiders zeiden, dat hij tegelijkertijd meester en kameraad was. Hij is de vaderlijke vriend, die zich waarlijk over allen gebogen heeft. Gij, die hem niet kent, hij kende u allang en hij hield zich met u bezig. Wie gij ook zijt, gij hebt behoefte aan deze weldoener. Wie gij ook zijt, het beste deel van uw leven ligt in de handen van die andere man, die ook over u waakt en werkt!
Zoals Barbusse spreekt over Lenin en Stalin, zo spreken de christenen over Chris – tus.
Lenin de enige, die niet slaapt maar waakt, de ware weldoener, de meester en tegelijkertijd de kameraad, hij kende ons, toen wij hem nog niet kenden.
En Stalin ontving deze religieuze verering al tijdens zijn leven: ook hij waakt over ons.
Steinbeck vertelt in zijn Russisch reisverhaal, dat het geboortehuis van Stalin in de stad Gori in Georgië een heiligdom is geworden. En in elk Russisch huisgezin hangt een portret van Stalin. Ter vervanging of naast de oude ikonen! Heel het leven speelt zich in elk geval af onder het alziend oog van Stalin. Hij waakt over Rusland en heel de wereld. Maar hij is en blijft kameraad Stalin.
Nu heeft het hart van deze strijdmakker opgehouden te slaan.
De naam van Stalin, zo staat er in de officiële verklaring, is eindeloos dierbaar aan de Partij, aan het Sowjetvolk, aan het werkende volk van de gehele wereld. Hij heeft de onsterfelijke zaak van Lenin voortgezet. De dood van kameraad Stalin zal diepe smart veroorzaken in de harten van millioenen werkers in de wereld. In deze droevige dagen zijn al de volken van ons land bijna had ik gezegd: Goddank, zo liggen deze woorden mij—nog nauwer aaneengesloten in de grote broederlijke familie. De onsterfelijke naam van Stalin zal voor altijd leven in de harten van het gehele Sowjetvolk en de gehele vooruitstrevende mensheid:
Lang leve de grote, alles-veroverende leer van Marx, Engels, Lenin en Stalin!
Lang leve ons machtig Socialistisch vaderland!
Lang leve ons heldhaftig Sowjetvolk!
Lang leve de grote Communistische Partij van de Sowjet-Unie!
Het bestuur van de C.P.N. zegt in een telegram aan het Russische volk: Zijn strijd en werk voor de zaak van het Communisme en de Vrede zullen voor eeuwig in de geest van het werkende volk van Nederland voortleven!
Eer en roem aan de nagedachtenis van de grote Stalin, heet het in een oproep van dezelfde C.P.N. aan de partijgenoten in Nederland, een oproep, waarin deze religieuze verering van Stalin een niet minder religieuze haat tegen imperialisten, fascisten, Amerikaanse milliardairs en van elk menselijk gevoel gespeende en verdierlijkte Amerikaanse generaals in zich besloten houdt. Bij de kunstenaars wordt deze religieuze verering tot hoogspanning.
De schrijver Alexei Surkow zei op een herdenkingsbijeenkomst van schrijvers: „Wij, mensen van het Sowjetland, hebben in deze dagen het grootste geluk gekend, tijdgenoten van kameraad Stalin te zijn geweest.”
Wij hebben zijn heerlijkheid aanschouwd, zegt de apostel van Christus.
Ilja Ehrenburg getuigde: „Neen, zo’n man kan niet sterven, hij leeft in ons volk, in de gehele vooruitstrevende mensheid. Hij zal altijd met ons zijn. Met de arbeider aan de werkbank, met de boer, met de soldaat aan de grenzen van ons vaderland, met de schrijver aan zijn lessenaar. Stalin leeft in honderden millioenen.”
Christus zei tegen zijn discipelen: Ik ben met u alle dagen!
De rector van de universiteit te Moskou
sprak de duizenden studenten toe: „Onze smart is grenzenloos. Stalin is niet meer. Maar zijn geest blijft bij ons.”
Een christelijke belijdenis zegt van Christus: „Naar zijn menselijke natuur is hij niet meer op aarde, maar naar zijn godheid, genade en geest wijkt hij nimmer meer van ons.”
Laten wij er ons bij de dood van Stalin rekenschap van geven, dat het communisme functionneert als een wereldreligie, die reeds meer dan een vijfde van de bevolking der aarde onder beslag heeft en de belofte van een algehele wereldverlossing in zich sluit.
Laten wij er ons bij zijn dood diep van doordringen, dat het communisme in dit opzicht een strijd op leven en dood voert met de oude religies: Islam, Hindoeïsme en Boeddhisme, ook met Jodendom en Christendom. Ook waar het pogingen tot syncretisme accepteert, blijft het een strijd op leven en dood.
Voor ons in West-Europa betekent dit, dat het communisme één van de grote tegenspelers, zo niet de grootste van het Christendom is.
Beter dan ons over te geven aan onvruchtbare speculaties over wat er na Stalins dood in Rusland gebeuren zal, is het ons zelf de vraag de stellen, hoe het komt dat het communisme onder leiding van Lenin en Stalin tot wereldreligie geworden is en millioenen zich restloos aan het communisme en de leiding van deze twee hebben overgegeven, hoe het komt bovenal, dat het Christendom tot op dit ogenblik niet in staat is geweest, het communisme te overwinnen. Het gaat immers niet om de vernietiging, maar de overwinning van het communisme.
Nu weet ik natuurlijk heel goed, dat een volkomen gesaeculariseerde religie als het commimisme bijna zou ik zeggen: een godloze religie in het natuurlijke leven van de mens aanknopingspunten vindt, die het bijbelse Christendom in dat leven nooit zal vinden, maar ik moet nu toch denken aan wat de gids in het Tolstoimuseum in Moskou dr Mecklenburg antwoordde op zijn vraag, waarom hij Lenin de grootste man van de geschiedenis noemde: „Lenin is de grootste man, die ooit heeft geleefd, omdat de massa hem volgde. Zonder vragen gehoorzaamt zij zijn leer en brengt zij zijn leer in practijk, maar er is niemand, die Jezus Christus in practijk brengt.”
De reacties op de dood van Stalin hebben mij doen huiveren.
Zouden wij misschien toch nog altijd niet de diepste dimensies van deze moderne wereldreligie kennen?
En zouden wij misschien toch ook nog niet de diepste dimensies van ons eigen geloof, het geloof in Jezus Christus, kennen?
J. J. BUSKES Jr