JEUGDLECTUUR

Ook dit jaar ontvingen wij veel Kerstuitgaven voor de jeugd. Wij noemen u allereerst die boeken en boekjes die over het Kerstfeest handelen.

M. Hesper—Sint en Greet Konings: Een boom vol lichtjes. Uitgave Pioegsma, Amsterdam 1954, illustraties Nans van Leeuwen, 132 blz., ƒ 3.95. Een welkome üitgave, deze verhalenbundel voor de Kersttijd voor jonge kinderen. Eenvoudig en goed van taal, aardig geïllustreerd, zuiver van gedachten en heel verschillend van inhoud. Vóór de verhalen staat de kerstgeschiedenis, ook heel eenvoudig, voorafgegaan door het paradijsverhaai, bestemd voor „het kind dat nog van niéts weet.” Een aanwinst, dit boek, zowel voor kinderen die van niéts ais voor die al iéts weten.

Kerstboek Het Licht schijnt overal. Uitgeverij Pioegsma, A’dam 1954, ƒ 1,30, bij aantallen reductie. Een verzorgd uitgegeven, goed geïllustreerd verhalenboek voor de Kersttijd. De negen verhalen kunnen kinderen van verschillende leeftijden boeien en de knutselrubriek geeft enkele aardige opdrachten. Jammer dat de Kerstman optreedt: waarom onnodige verwarring in kinderhoofden gebracht, ais helj zo eenvoudig kan. Kerstfeest is feest van Jezus en Kerstmannetjesvreugde is namaak-Sinterkiaaspret. Verwarrend is m.i. ook het eerste verhaaltje over een lief boompje Dennis dat denkt: „Het is heerlijk om kerstboompje te zijn. Om zó te stralen en te schitteren en kindertjes blij te maken.

Kerstboek De Vonk. Uitgeverij Van Gorcum, Assen 1954, ƒ0,60, bij aantallen reductie. Een eenvoudige uitgave, aantrekkelijk omdat het behalve verhalen en knutselwerk ook het kerstverhaal naar Lucas en Mattheus geeft en een klein programma voor een kerstfeest thuis. Jammer dat de kleinsten een sprookje kregen over een kabouter, het kerstkindje en het witte hertje. Een aardig verhaaltje, goed verteld maar aan jonge kinderen vertelie men m.i. geen sprookjes over Jezus: dat werkt verwarrend.

Annie van •Noort: Wardjo’s grote plan. Uitgave Zendingsbureau Oegstgeest. Ong. 9—ll jr. ƒ1,20. Verzorgd uitgegeven, goed geïllustreerd, goed geschoven. Een mooi verhaal.

D. A. Cramer—Schaap: Vaders Fiempampoentjc. Uitgave v. Gorcum, Assen. Een aardig geïllustreerd, goed geschreven en doordacht kerstverhaal voor 7—lo j., ing. ƒ 1.20, geb. ƒ 1.55, bij aantalien reductie.

J. Schoute: En toch werd het feest. Uitgave Meinema, Deift. ƒ0,45, voor 7—9 j. Een eenvoudig, m.i. gesiaagd kerstverhaal voor jonge kinderen.

K. Norel: Aaltje zoekt de herders. Uitgave Meinema, Deift. ƒ1.05, voor 9—ll j. Aaltje, voor het eerst mee met een lange bootreis van vaders schip, raakt verdwaald als ze in een Oosterse stad, vlak bij de boot naar kamelen wil kijken. Een bijzonder aardig boekje om voor te lezen als de kinderen ai wat thuis zijn in de bijbeise verhalen.

Jo Kalmijn—Spierenburg: Ineke’s kerstlied. Uitgave Caiienbach, Nijkerk. ƒ1.05, voor meisjes van 9—ll j. . ,

Goed geschreven, goed doordacht kerstverhaal.

W. G. V. d. Hulst Jr.: Tussen het gele riet. Uitgave Caiienbach, Nijkerk. ƒ 0.95, voor 9—13 j. Goed geschreven kerstverhaal, mooi van sfeer.

R. Oostra: Het kerstfeest van de kluizenaar. Uitgave V. Gorcum, Assen, ƒ 0.70 ing., ƒ 1.05 geb., bij aantalien reductie. Voor 12 j. en ouder. Dit verhaal, naar een oud Duits kerstverhaal van Magdalena Kühn, bewerkt, is wel interessant, maar de zielestrijd van een ridder uit de 12e eeuw, die kiuizenaar wordt, na een moord in drift, trof mij niet, ook al vindt die eenzame schuldige toevaliig juist in de kerstnacht vrede en verzoening.

De uitgeverij Cailenbach, Nijkerk, zond ons verder:

Anne de Vries: Bertus en Bruno, 6e druk ƒ0,45; W. G. V. d. Hulst: Kareltje ƒ0,75; W. G. v. d. Hulst jr.: Wilhelmus, ƒ 0,75.

Alle drie goed geschreven aardige boekjes voor s—B5—8 jaar.

P. Terpstra: Polderklnderen In de zomer, Polderklnderen In de herfst, resp. ƒ 1,05 en ƒ 0,95 p. d. Beide boekjes beschrijven het leven in de Brekkenpolder bij Lemmer. Eenvoudige verhaien, in orth. prot. geest geschreven, voor 9—12 jaar.

W. G. V. d. Hulst: Wout de scheepsjongen. 7e druk ƒ 0,95.

Een m.i. geslaagd jongensverhaal voor 12—14 j. in orth. prot. geest.

De uitgeverij Meinema, Delft, zond ons verder: A. G. Lameris—Bolt: Ais de koekoek zeven slaat, deel 1, 2 en 3. ƒ I, p. d. Voorleesverhaaltjes voor het christelijk gezin. Ik kan er tot m’n spijt weinig goeds van zeggen: zij zijn mij te flauw en te braaf.

Joh. Elzen: De vlucht, ƒ0,50, voor B—lo jaar. Een eerlijke en m.i. geslaagde poging om jonge kinderen te vertellen van het lijden van christenen achter het ijzeren gordijn.

Annie Vreeland: Geluksland, ƒ0,95 voor 9—12 jaar. Een goed bedoeld, maar m.i. „niet uit de verf” gekomen verhaal over een gezin, dat uit de zorg hoopt te komen door te emigreren, maar door christelijke buren leert begrijpen dat God alleen de mens van zorg kan bevrijden.

J. J. Frinsei: Rondom de Westertoren. Voor 10—13 jaar ƒ 1,40. Mij doet dit verhaal dat sterk evangeliserend werkt, gewild en onnatuurlijk aan, mede doordat de spreektaal plat-Amsterdams is.

P. de Zeeuw JGzn: De muilezeldrijver van Sevilla. Voor 10—13 jaar, ƒ 1,15. Een goed geschreven verhaal uit de Hervormingstijd, in Spanje, historisch, in orth, prot. geest geschreven. Boeiende lectuur.

M. van Nuis—Zuidema: Het viertal uit de bergen: Voor B—ll jaar ƒ 1,10. Een aardig verhaal, prettig van sfeer, in orth, prot. geest geschreven.

De uitgeverij Van Gorkum, Assen, zond ons verder:

Harry van Mierlo: Everzwijn, het spaarvarken. Voor 7—ll jaar. ƒO,BO. Het spaarvarken en de andere bewoners van een speelgoedkast (tinnen soldaatjes, poppen, enz) kennen het Evangelie niet, maar aan het eind van het verhaal weten ze „dat het Kerstfeest het belangrijkste was wat er op aarde bestond.” Laten we toch reeël blijven en de blijde boodschap aan mensenkinderen brengen en niet aan speelgoedkastbewoners.

Mien Labberton: Een jongen uit de bergen. 4e druk, voor B—ll8—11 jaar, ƒ 0,80. Een mooi, eenvoudig en goed geschreven verhaal. W. J. Bakker—Tenthoff: Achter de wolken schijnt de zon. Voor meisjes van 9—12 jaar, ƒ 1,40. Een eenvoudig, goed doordacht verhaal over een meisje dat het moeilijk heeft.

C. Wilkeshuis: De fiets van de meester. Voor 9—12 jaar ƒ 0,65. Een goed geschreven aardig verhaal over een Friese jongen. |

Frans Berni: In Holland staat een huis. Voor 10—14 jaar ƒ0,85. Een eenvoudig verhaal over de watersnood rnet als hoofdpersoon een jongen die zijn groot verlies leert aanvaarden. Een mooi boekje.

Marijke van Baephorst: De lappendeken. Voor meisjes van 11—14 jaar ƒ 1,40. Een prettig geschreven, aardig door Nans van Leeuwen geïllustreerd en goed doordacht verhaal met m.l. maar één gebrek n.l. dat het te gauw uit Is; hier was stof voor een meisjesroman! De uitgaven van Van Gorcum zijn bij getallen voor een uitdeling goedkoper. R. B.—V. R.

LEESTAFELNIEUWS

Annle M. G. Schmldt: De lapjeskat. Met plaatjes van Wlm Bijmoer. Uitgave De Arbeiderspers, Amsterdam 1954. 64 blz., ƒ2,90. Toen het eerste boek met kinderversjes van Annle Schmldt verscheen, waren we allemaal verrukt. Nu constateren we nuchter: alweer een nieuw boekje. Dat kan licht ondankbaar zijn: want laat Ik u verzekeren, dat deze lapjeskat weer best Is. En nu kan Ik wel opmerken; wat een vondst was, Is een maniertje geworden. De taaltrucjes, waar een deel van haar succes op berust, kennen wij ouderen nu al, maar dat neemt niet weg, dat ze efficiënt zijn en haar fantasie blijft onultputtelljk. Dus aanbevolen met een extra woord van waardering voor Wlm Bijmoer. Als Ik goed zie, zijn de tekeningen uit dit boekje rijker dan die van de eerste bundeltjes. Kinderen, en volwassenen ook, gaan er plezier aan beleven.

Annle M. G. Schmldt: De groeten van Jlp en Jan-ne-ke. Met plaatjes van Flep Westendorp. Uitgave De Arbeiderspers A’dam 1954. 88 blz., ƒ 2,50. Ook In dit boekje handhaaft de schrijfster zich. Het Is voor kleintjes, die pas hebben leren lezen. Merkwaardig, dat ook oudere kinderen deze klnderavontuurtjes nog aardig vinden. Waarschijnlijk wel, omdat ze zo levensecht zijn en het jongetje Jlp en het meisje Janneke zo duidelijk In hun eigenheid geschetst zijn. Van harte aanbevolen, ook om de geestige Illustraties.

Annle M. G. Schmldt: Weer of geen weer, Gedichten. 2e druk. Uitgave De Arbeiderspers, Amsterdam 1954, 42 blz., ƒ 2,90. En deze bundel dan tot vermaak der grote mensen. Weer valt op dat lenige taalgebruik, het speels en toch doelmatig rijm en de opzet om zo te schrijven, dat het vers geschikt Is om gezegd te worden met die eigenaardige, een beetje wrange terloopsheid, die de moderne stijl Is. Hoe goed het gedaan wordt, ziet men pas als men tegenwoordig haar navolgers aan het werk ziet. Toch Is dit bundeltje niet helemaal echt. De spot met de moderne mens beweegt zich ten slotte langs lijnen van geleidelijkheid en conventie. In het cabaret lachen we om het hardst om onze eigen onnozelheid, omdat we buren wel herkennen, maar niet ons zelf. Ik wenste wel, dat Annle Schmldt nog scherper was dan ze Is, dan had ze ook meer mededogen. Maar wie is zij?

Peter: Op voetjes en pootjes met plaatjes van I. Spreekmeester. Uitgave De Arbeiderspers, A’dam 1954. 64 blz., ƒ2,90. Men mag niet zonder meer zeggen dat Peter Annle Schmldt nadoet. Hij heeft met haar gemeen het leuke rijm en de gemakkelijke Inventie. Maar eigen zijn de meer concrete détails, de meer realistische verhaaltrant en ook een meer typisch mannelijke spot, die lets goedmoediger Is, maar ook wat logger dan die van zijn vrouwelijke collega. Ik mag ze wel, zijn versjes en beveel ze graag aan, temeer omdat de plaatjes ook goed zijn, maar wat lijken ze veel op die van Wlm Bijmoer.

Jac. V. d. Ster: Lampions en zevenklappers met plaatjes van Cor Klaazen. Uitgave De Arbeiderspers, A’dam 1954. 64 blz. ƒ2,90. Nog een bundel kinderversjes. De jeugd van tegenwoordig wordt ruim bedacht, want ook deze bundel Is goed. Hier niet alleen lekker-gekke verhaaltjes, maar ook versjes In liedvorm, die aan aftelrijmpjes doen denken en geen verhaaltjes vertellen, maar een dolle situatie beschrijven. Er is vaak een duidelijker paedagoglsche strekking In te onderkennen. Die Oubol toch!

Ferdinand Langen: Wacht even. Brasem. Uitgave De Arbeiderspers, A’dam 1954. 186 blz. ƒ 6,90. Dit boek typeren Is niet eenvoudig. Er Is hier al meer aandacht gevraagd voor de merkwaardige, droge humor van deze schrijver. En ook van dit boek valt hetzelfde te zeggen; er lopen In deze geschiedenis allerlei schimmige figuren rond; de hoofdfiguur heeft allerlei onmogelijke ontmoetingen en omdat het telkens bijna echt Is en de banaliteit van het leven er uitmuntend door gekenmerkt wordt, Is het boekje op een gemoedelijke wijze en heel apart humoristisch. Deze humor wordt nog geaccentueerd door een bijzonder taalgebruik, quaslslordlg en kortademig, maar gegeven het thema, zeldzaam doeltreffend. Maar Langen wil meer eii al zeg Ik niet, dat hij het hier In dit boek, pheel bereikt, hij Is onderweg; Immers uit heel dit boek dampt óp de onwezenlijke schimmenwereld van de moderne conversatie, het redeloos langs elkaar hwn praten en heen leven; een wereld van mensen die geen geheugen en geen achtergrond hebben, die zomaar wat doen. Ik ben geneigd dit boek radeloos te noemen en onzeglljk triest, ondanks al zijn pret Lees het eens; het Is de moeite waard. Mpschlen vindt u het alleen maar leuk, maar misschien ook hei-kent u er lets van de wereld van vandaag in en dan is het zo leuk niet meer.

Marcel Aymé; Verhalen van de spinnende poes. Vertaald door A. C. Tholema. Uitgeverij van Breda, Hulshorst z.j. (1954). 118 blz.. ƒ3.25. Van deze moderne Franse schrijver is bij mijn weten In Nederland nog nooit lets vertaald of opgevoerd hij schrijft ook toneelstukken. Zijn boeken, In welhaast klassiek Frans geschreven, zijn van deze tijd om hun eigenaardige mengsel van zedeloosheid en cynisme. In de grond Is hlj' een typische Franse moralist. Dit boek, goed vertaald en aardig geïllustreerd, leert hem kennen als een zeer origineel sprookjesverteller. Ik geloof niet, dat onze kinderen het zomaar zullen waarderen. Maar me dunkt, dat dit zeer aparte boek verdient om door een volwassene voorgelezen te worden. Een subtiele wereldwijsheid breekt zich baan In verrukkelijk bedachte verhalen. Het Is uit het land en het Is de geest van La Fontalne. Dat zegt genoeg, het boek Is niet zo maar een aardig boek met sprookjes I voor kinderen. Terwijl de verhalen speels in een L fantastische wereld zich voortbewegen, een wereld L overigens die eng verbonden Is met het Franse ; platteland en de nuchtere mentaliteit van de – Franse boer, leeft op de achtergrond de lang met zoetsappige wijsheid van... Relnaert de Vos. Aanbevolen.

Druk N.V. De Arbeiderspers Amsterdam