Vernedering

Mijn god, hier ligt het vóór ons, onaanvaardbaar last die de schouders wond schuurt, oogen dwingt het stof te drinken

zie, op een ivitte weg

van hitte wit-gehrand één, tien, ontelbaar leger strompelen

beter ware het dat lachgas onze oogen roodgeschroeid het hart verwrongen had

en wij in dronkenschap uw paden waren afgedanst O Revolutie!

dan in het snijdend wreede gif, de sneeuw die in een ivolk de hoofden hult

de bloedstroom stillegt

Vernedering – zóó scherp als nooit iemand voor ons heeft gekend zegt het machtelooze trillen van de handen

eiken keer opnieuw

WANDA KOOPMAN uit „Proeve in strategie”

Komt er een dag

komt er een dag komt er een dag het is niet moeilijk te voorzien

een wit schip in de haven ligt het water langs de stenen schuurt komt er een dag dat hij beweegt

komt er een dag komt er een dag een grote tent een circustent

het paard met schone henen rent een vrouw naast mij applaudisseert komt er een dag dat zij mij kent

komt er een dag komt er een dag de straten in de buitenwijk zijn leeg een jongen kijkt een meisje balt

boven hun hoofden welft de lucht komt er een dag die veilig is

komt er een dag komt er een dag ik hou van jou jij houdt van mij

wij lopen beiden door het land de dag die komt is een groot feest soms lijkt het of hij al begint

SONJA PRINS uit „Het geschonden aangezicht”

Technocratie en bureaucratie, caricaturen van het democratische socialisme

Het socialisme streeft naar meer gelijkheid onder de mensen. Ons grootste bezwaar tegen de kapitalistische samenleving bestaat wel daarin, dat het kapitalisme de gelijkheid vanaf de geboorte reeds bij de mensen verbreekt. Voordelen en voorrechten ten behoeve van kleine groepen mensen en ten nadele van de grote meerderheid der bevolking zijn kenmerken van het kapitalisme.

Dit wil niet zeggen, dat een totale gelükheid tussen de mensen onderling mogelijk lijkt. De mensen worden niet gelijk in aanleg en capaciteiten geboren. De Engelse publicist prof. Cole heeft het begrip gelijkheid aldus uitgedrukt: „er moet tussen de mensen onderling voldoende gelijkheid bestaan, om te beletten dat de ene mens de andere mens kan overheersen.”

In een socialistische maatschappij zal een collectieve economie een der kenmerken vormen. Betekent de overwinning van de kapitalistische economie en de vervanging ervan door een collectieve, tevens een overwinning van het socialistische ideaal van vrijheid voor de mens? James Burnham heeft geschreven over ~the managerial revolution”. Hij wijst erop, dat in vele gevallen nieuwe heersers de oude meesters vervangen. De organisators, de managers, organiseren en verdelen de productie. Zij schakelen de menselijke arbeidskrachten in waar zij dit voor de productie nodig achten. De menselijke vrijheid, de vrijheid van het individu verdwijnt of wordt aangetast door het recht van de managers de productie te organiseren. In de collectieve economie wordt de productie georganiseerd

ten behoeve van de gemeenschap en niet meer ten bate van een beperkte groep of voornamelijk ten bate van enkele groepen zoals in de kapitalistische maatschappij, in zijn onaangetaste vorm, het geval is.

Maar toch, de mariagers grijpen in in de vrijheid van het individu. Zij ontwikkelen zich bovendien tot een eigen groep, een eigen klasse. Deze groep ontwikkelt zich dank zij zijn eigenschappen van organisa,tietalent, van technisch inzicht en technisch vermogen in het organiseren en regelen van de productie. Bepaalde privileges zullen ontstaan voor hen die tot deze groep behoren. Een zekere bevoorrechting, ook door geboorte, zal zich op den duur doen gelden, De zoon van de organisator zal door vader worden opgeleid tot organisator. Hi] zal makkelijker en sneller carrière kunnen