men Amsterdam te verstaan hebbe, terwijl deze weg door de Amsterdammers kortaf Overtoom genoemd wordt. Yoorts is het bekend, dat men graaf Eloris V van overspel beschuldigd heeft, omdat Melis Stoke in zijne kroniek zegt, bij gelegenheid dat de edelen den graaf overvielen, dat deze dit //hielt over spel," waarmede de kroniekschrijver bedoelde, dat hij die overrompeling voor spel of' malligheid hield. Over, namelijk, had vroeger — en heeft hier en daar nog —- de beteekenis van voor. Aan de verkeerde opvattin» van dat woordeke over nu is die heele historie van

Het schennen van mijn nicht, die schoone bloem van Velzen,

zoo als Vondel zich uitdrukt, voortgesproten. — Eindelijk zal iedereen begrijpen, dat een koetsier wel weten zal wat de toom van een paard is.

Dat niet altijd in prachtige gebouwen, maar ook in ellendige herbergen, ja in schuren of in de opene lucht, tooneelvoorstellingen gegeven worden, weet ieder. Te Alkmaar was — en is, gelooven wij, nog — een gedeelte van het stadhuis tot tooneelzaal ingerigt, terwijl het stadhuis te TJtrecht daarvoor in vroegeren tijd mede gebezigd werd.

Eene kerk, de oorspronkelijke woonplaats van het tooneel, is nog heden in het bezit er van , daar het tooneelgebouw te Wels, in Opper-Oostenrijk, eene voormalige kerk is. Daarentegen is het voormalige Théatre Frangais, op de Erwtenmarkt te Amsterdam, sedert eenige jaren in eene kerk herschapen.

Dat het bestuur van een tooneel hoogst moeijelijk is, weet alleen hij, die er ooit mede te doen heeft gehad. Bij belangrijke staatsposten daarenboven dragen de dienaren, die er mede bekleed worden, toch meestal geen persoonlijke schade, ingeval het een of ander plan mogt schipbreuk lijden, terwijl een tooneeldirecteur alle schaden en verliezen persoonlijk te laste komen. Uitzonderingen hierop komen echter voor.

De Mysteriën uit den ouden tijd hadden doorgaans een zeer talrijk personeel, zoo als het Passiespel in Opper-Ammergau nog heden ten dage heeft. (#) Een tooneelstuk kan echter

(*) Ken belangrijk stuk over liet Kerkelijk Drama der Middeleeuwen,