Zeer te recht zei Mr. Lbwis, dat de demoraliseerende invloed der lynchwet voor de samenleving veel gevaarlijker is dan het anarchisme. _

Over de persoon en de levensomstandigheden van Csolgosh heeft de verdediging gezwegen.

Hoe schitterend steken bij dit pleidooi af de prachtige redevoeringen van de advocaten Labori, Hornborstel en Dubreuil, die bij de processen tegen Vaillant, Henry en Caserio geen middel ongebruikt hebben gelaten om te trachten aan te toonen, dat hunne cliënten niet volkomen toerekeningsvatbaar waren, maar slechts willooze werktuigen, tot hun daad gesuggereerd door de anarchistische theorie en den invloed door gewetenlooze volksleiders op hen uitgeoefend.

CSOLGOSH is nooit te voren met de justitie in aanraking gekomen 5 hij werd door zijn familie en vrienden steeds voor een onbeduidenden stillen jongen gehouden.

Sedert 10 jaren was hij met anarchisten in aanraking gekomen en had zich sedert geheel uit zijn familie- en vriendenkring teruggetrokken. — ln zijn vrijen tijd las hij anarchistische tijdschriften en boeken, bezocht anarchistische kennissen en woonde anarchistische vergaderingen bij.

Hij was geen propagandist, maar slechts een toehoorder, die het gesprokene en gelezene opnam en slecht verwerkte.

Hij had een gebrekkige opvoeding gehad, de school slechts kort bezocht, was dweepziek van nature, als kmd streng religieus en te weinig ontwikkeld om de anarchistische redevoeringen en theoriën juist te begrijpen. Omgang met andersdenkenden meed hij, hoorde slechts de anarchistische theoriën en werd ten slotte door de geweldtheoriën van volksleiders als Anna G-oldman tot zijn misdaad gedreven. Zijn eigen woorden zijn: „ik heb gehandeld overeenkomstig de leer van Anna Goldman".

Even als Caserio en Henry is hij het slachtoffer der „théoréticiens de la propagande par le fait" geworden en kan men slechts medelijden hebben met dezen ongelukkige die, te zwak om weerstand te bieden aan de hartstochten bij hem door gewetenlooze opruiers opgewekt, hun werktuig en slachtoffer is geworden.

Ik geloof zeker, dat cs0la0sh te goeder trouw was en meende der menschheid een dienst te bewijzen.

Eén groot verschilpunt tusschen CSOLGOSH en de in Frankrijk terechtgestelde anarchisten treft ons. Hij miste geheel de ij delheid, de zucht om te spreken van Yaillant, Henry en Caserio. Voor de rechtbank geen groote woorden of gloeiende redevoeringen over het anarchisme. Stil en zwijgend bleef hij gedurend de geheele terechtzitting, m. i. geen teeken van verstoktheid. zooals de Amerikaansche couranten beweerden, maar een stil berusten in 't onvermijdelijke lot, dat hem wachtte. En eerst toen hij wist, dat niets meer zijn lot kon veranderen, sprak hij en bekende berouw te hebben over zijn misdrijf. . ,

Het proces heeft op alle toehoorders een diepen^ indruk gemaakt. CSOLGOSH laatste woorden, tot zijn verdediger gericht, zullen voor hen, die 't gehoord hebben zoo spoedig niet vergeten worden. In dat met snikkende stem gezegde „goodby lag opgesloten een gedwongen wanhoopige berusting, maar ook een erkentenis, een te laat inzien van den ontzettenden fout, dien hij begaan had.

En dan doet zich hier ten slotte de vraag voor: „quousque tandem" ? Wanneer eindelijk zullen de ware schuldigen getroffen worden, wanneer zal de maatschappij afrekenen met die laffe misdadige schreeuwers en schetteraars, die door hun zucht naar notorieteit hier weer een dubbelen moord begaan hebben. Zij zijn de ware schuldigen, de intellectueele moordenaars van Mc. Kinley, zij hebben den dader, hun werktuig in den dood gedreven.

Buffalo, 27 September 1901. T. B. Enthoven.

HOOGE RAAD. — BULLETIN.

(Strafkamer).

Zitting van Maandag, 14 October.

Voorzitter, Mr. J. J. van Meerbeke.

I. Uitspraak gedaan in zake:

1°. Th. P. v. D. tegen, een arrest van het Hof te 's Gravenhage. V erworpen.

2°. I. I. S. tegen een vonnis der Rechtbank te Amsterdam. Verworpen.

3°. J. F. H. R. tegen een vonnis der Rechtbank te Amsterdam. Verworpen.

4°. W. H. H. tegen een arrest van het Hof te 's Gravenhage. Verworpen.

II. Conclusie genomen in zake :

1°. A. M. tegen een arrest van het Hof te Amsterdam.

2°. H. A. G. tegen een arrest van het Hof te 's Gravenhage.

Adv.-Gen. Ort concludeert in beide beroepen tot verwerping. Uitspraak 11 November.

III. Behandeld het beroep van:

1°. W. A. L. tegen een vonnis der Rechtbank te Breda. Rapp. raadsh. de Pinto. Gepleit door Mr. M. H. Hartog, advocaat te Bergen op Zoom. Adv.-Gen. Ort. concludeert tot vernietiging van het bestreden vonnis en verwijzing der zaak naar het Hof te 's Hertogenbosch. Uitspraak 11 November.

2°. H. S. tegen een arrest van liet Hof te 's Hertogenbosch. Rapp. raadh. de Pinto. Adv.-Gen. Ort concludeert tot niet-ontvankelijkverklaring. Uitspraak 21 October.

3°. Th. T., tegen een arrest van het Hof te Amsterdam. Rapp. raadsh. Clant van der Mijll.

4°. C. B. c. s. tegen een arrest van het Hof te Amsterdam. Rapp. raadsh. Guljé.

5°. M. H. S. tegen een arrest van het Hof te Amsterdam. Rapp. raadsh. Jhr. Laman Trip.

6°. S. G. I. W. tegen een vonnis der Rechtbank te Utrecht. Rapp. raadsh. Jhr. van Teijlingen.

Adv.-Gen. Ort concludeert in de laatste v ij f beroepen tot verwerping. Uitspraak 21 October.

BENOEMINGEN, VERKIEZINGEN ENZ.

Bij k011. Besluit van 11 October ±901, n°. 45, is benoemd tot griffier der Arrond.-Rechtbank te; Zierikzee, Mr. J. C. Immink, thans substituut-griffier bij de Arrond.-Rechtbank te Maastricht.

BERICHTEN EN MEDEDEELINGEN.

Den 14den October jl. herdacht de heer Mr. H. W. Pangman den dag, waarop hij 40 jaren geleden benoemd werd tot kantonrechter te Dordrecht.

Dit zeldzame jubilee was voor velen, o. a. voor de rechterlijke macht te Dordrecht, de balie en de notarissen, eene welkome gelegenheid om hulde te brengen aan den bekwamen, hulpvaardigen man, die gedurende dit lange tijdsverloop met de grootste toewijding, ijver en humaniteit zijn gewichtig ambt uitoefende en zich onder zijne medeburgers een vertrouwen wist te verwerven als slechts weinigen ten deel valt.

CORRESPONDENTIE.

Groningen, 14 October 1901.

Mijnheer de Redatcteur!

Ten einde voor goed aan alle onjuiste gevolgtrekkingen een einde te maken, ben ik, zeer tot mijn leedwezen, verplicht de redenen op te geven, die mij genoopt, hebben aan de Regeering te verzoeken mij niet te benoemen tot lid van den Hoogen Raad.

1°. Ik achtte het om verschillende redenen, die het publiek niet raken, mijn plicht (en dan zwijgt elke andere overweging), te Groningen te blijven.

2°. Ik beschouwde mijne tegenwoordige betrekking als veel belangrijker dan de taak die mij wachtte in de Strafkamer van den Hoogen Raad.

Had iets mij kunnen bewegen eene benoeming aan te nemen, dan zoude het zijn geweest het courantengeschetter, waarover thans reeds een vernietigend vonnis is uitgesproken.

Hoogachtend heb ik de eer te zijn,

Uw dw. dr.

o. q. van swixderex.

LEERPLICHT.

Wij zijn tot ons leedwezen genoodzaakt eene vrij uitgebreide bijdrage over de toepassing der Leerplichtwet tot de volgende week te laten liggen, ofschoon de geachte inzender eene spoedige plaatsing wenscht. Wij wenschen namelijk aan zijne beschouwingen een en ander toe te voegen, waartoe ons in de eerste dagen de gelegenheid ontbreekt.

ADVERTENTIEN.

Nieuwe Uitgaven J. F. VAN DRUTEN, Sneek. HARTMAN en VAN EMDEN, 4DE VERVOLG op de Wet LAGER ONDERWIJS (WIJZIG.WET 1901 met Aanteekeningen, Nieuwe Tekst, Admin. beslissingen sedert Nov. 1894, Uitvoeringsbesluiten enz.) Ter perse. Voor de inteekenaars a 15 ets. per vel. Ook afzonderlijk verkrijgbaar.

KOOIMAN-ROMEIJN, WATERSTAATSWETGEVING. De nieuwe Waterstaatswetten met beknopt Overzicht van stelsel en inhoud der wetten en Aanteekeningen. (I Pas verschenen). Bij inteek. compleet f 2,25.

ROMEIJN, DE ONGEVALLENWET 1901 met

Overzicht en Aanteekeningen. I f 2,25.

MEIJER NEDERLANDSCHE STAATSWETTEN, Ed. ROMEIJN. Geheel bijgewerkte Uitgaaf 1 Sept. 1901, 2 dln. Geb. a f 2,25.

Uitgaven van GEBR. BELINFANTE, te 's Gravenhage. HANDBOEK.

voor den

Ambtenaar van iea Barterllen stand

door

Mr. O. E3. Vaillant.

DERDE HERZIENE EN BIJGEWERKTE UITGAVE

door

H. G. Hartman Jz.,

Secretaris der gemeente Goes.

Opgedragen aan Z. Exc. den Minister van Justitie.

Prijs: ingen. f 8 en geb. f 9.

R. G. Hartman Jz., Bestuur en Administratie der gemeenten in Nederland, 2e geheel omen bijgewerkte druk, 2 dn., ing. f 14, geb. f 15.50

Staatsrecht en Staatsinrichting van

Nederland, 2e druk 1.25

Het Gemeentewezen in Nederland en

België. De wettelijke voorschriften in beide rijken, betreffende de gemeente als politi-

sche eenheid 2.—

De Hoofdelijke Omslag. Eene plaatselijke belastingstudie 2-50

Wet omtrent de veetyphus .... 0.40

Bij GEBB. BELINFANTE te 's Gravenhage, ziet het licht : •

Militiewet 1901.

Tekst (Kon. Besl. 17 Sept. 1901 Stbl. n°. 212) voorzien van aanteekeningen en van een alph. Reg., met bijvoeging van een overzicht van de wetsbepalingen betreffende de aangifte ter inschrijving en de inschrijving voor de militie,

door

L. F. G. P. SCHREUDER,

Referendaris bij het Departement van Binnenlandsche Zaken.

Prijs f 1.50.

Vroeger verschenen :

De Militiewet 1901 (tekstuitgave) f0.60

Wet tot instelling en regeling van eene Landweer, geleidelijke opheffing van de Schutterijen -0.10

Rij GEBB. BELINFANTE te 's Gravenhage, ziet het licht:

Be Politie Staatszorg

door

Jac, van Waning,

Burgemeeeter van Ouderkerk a/d lJssel, Hoofdredacteur van de Politiegids.

Prijs f 0.60.

Bij GEBR. BELINFANTE te 's Gravenhage, zijn verschenen :

Mr. H. J. A. Mulder.

Nederlandsche Staatswetten

ORANJE UITGAVE Hiervan verschenen:

N°. 1. Wet Nederlanderschap, 2de druk, door

Mr. Joh. J. Belinfante f0.50

,, 2. Veiligheidswet 0.50

,, 3. Heffing Invoerrechten 0.50

,, 4. Kamers van Arbeid 0.50

„ 5. Staat van Oorlog en Beleg 0.50

,, 6. Indische Mijnwet .. 0.50

,, 7. Opheff. Belemmeringen 0.50

,, 8. Revisiewet — 0.50

,, 9. Leerplichtwet, door Mr. Joh. J. Belinfante 0.75

„ 10. Boterwet, door denzelfden 0.50

By GEBR. BELINFANTE, te 's Gravenhage, ziet het licht:

Het Burgerlijk Wetlboek,

verklaard door

Mr. O. W. Opzoomer.

VERKLARING VOORTGEZET

door

Mr. J. A. Levy.

DERTIENDE DEEL, EERSTE AFLEVERING. In deze aflevering worden artt. 1917 — 1924 behandeld.

Elk deel is tegen onderstaande prijzen afzonderlijk verkrijgbaar :

Mr. C. W. Opzoomer, Burg. Wetb., 2e dr. Dl. I f 3.50 » » » .i » II 6.4-0

» III 5.75

» » » » » IV 7.50

» » » » » V 3.25

,) » » » » VI 3.90

» VII 3.75 » VIII 5.10

» » » » » IX 3.85

» » » » » X k. 15

» n » >> » XI 3.3 o

»(Mr. J. A. Levy) » » » XII 21.20

»»( .» ).. » Dl. XIII le afl. 0.80 Mr. G. W. Opzoomer, Algem. Bepalingen, 4e dr. 3.10

B. W., Deel I —XIII afl. 1 en Alg. Bep.. 75.60

Idem gebonden in 13 deelen 88.60

Bij GEBR. BELINFANTE te 's Gravenhage, ziet het licht:

„HET LASTIGE PUNT"

door

Mr. P. F. HUBRECIIT.

Prijs f 0.60.

Gedrukt bij F. J. BELINFANTE, roorh. : A. D. SCHINKBl"