hetwelk, als deszelfs machinerie zal zijn geacheveerd [misschien: als alle metaaldeeleii een glad en regelmatig oppervlak zullen hebben gekregen], ik hoop dat zal blijken te zijn van niet mindere bruikbaarheid en nauwkeurigheid dan het door Chr. Huygens opnieuw ontdekte".

Hierbij zal hel weer een vergissing zijn dat dit model gemaakt zou zijn door Galileo Galilei zeiven. Het zal het model geweest zijn van de hand van Vincenzio G. waarover Viviani spreekt. Het is ook duidelijk dat de Prins, dit model vindende, er niet aan kon zien wie het gemaakt had.

Thans echter komt hij tot iets dat hij meegemaakt heeft en nu verdient wat hij zegt ernstige aandacht. Van het echappement spreekt hij niet. Hij zegt dat de deskundige (dit zal Treffier geweest zijn) een model maakte, en wel tre anni sono, dat, afgewerkt, vermoedelijk zal blijken even goed te zijn als een Huygens-uurwerk.

Laat ons op de noodzakelijkheid der afwerking geen nadruk leggen en dit laten gelden voor een voltooid slingeruurwerk. Welk echappement het had is onduidelijk. Misschien hetzelfde als het Huygens-uurwerk; immers de Prins zegt dat Huygens de constructie van den Florentijnschen deskundige had teruggevonden.

Het is volkomen duidelijk dat de Prins aan den laatstgenoemden de prioriteit toekent, en het lijkt dus wel dat de vraag die den titel van dit artikel vormt, bevestigend moet worden beantwoord. Bovendien, als men in 1659 zegt: „tre anni sono" bedoelt men dan niet klaarblijkelijk — dit kwam mij althans eerst vanzelfsprekend voor en ik zal dan ook wel in dien geest aan den heer Drummond Robertson geschreven hebben —: „drie jaar geleden", dus: in 1656? Wij zullen dit nader overwegen.

Er is nog een tweede brief van Prins Leopoldo aan Boulliau, en wel van Mei 1659 (Huygens-uitgave, Dl. III, p. 465), waarin hij dezelfde uitdrukking gebruikt.

Na gezegd te hebben dat hij geenszins bedoeld heeft dat Huygens de „invenzione d'adattare il Pendolo" niet uit zich zelf kan hebben teruggevonden („ritrovata da se medesimo") gaat hij aldus voort: „Si puo ricordare Vostra Signoria che io le accennai che altro virtuoso tre anni sono ne invento un simile ma per sua disgrazia non 1'u applicato 1'Animo al valersi della sua invenzione; questa adesso, anzi 1'istesso Oriuolo rozzamente fatto che egli porto al serenissimo Gran duca, mio Signore e fratello,