mill. arbeiders, welke van hun locale en groepssaamhooiiglieid zijn ontbonden en nu als losse eenlingen rondzwalken, opgenomen in het abstract apparaat eener „partij", dat was in het Oosten niet mogelijk, zoolang het ■saamhoorigheidsgevoel van familie en sibbe zoo sterk bleef, als zelfs nog in het politiek ontredderd China het geval was. Maar de Oostersche reactie op de techniek was al even funest: al diedosse groepen konden, pleid door uit het lood geslagen „intellectueelen", de volledige ontbinding der qfoote gemeenschap bewerken.

De kracht derlimgen~dreef Japan tot fcet voeren eener groote politiek. Want, wij zeiden het reeds, zijii eigeii probleem en dat van China waren onlosniakeli)k met, elkander verbonden. Wat in 1895, in 1905, in 1921 mislukt was het verwerven van de positie als leider van de groote volken in Oost-Azië dat kon Japan toch nimmer loslaten, op straffe van zelve ten onder te gaan. Eerst wanneer die eenheid der betrokken volken tot stand was gebracht, zou de materieele basis geschapen zijn voor een hervormingspolitiek in groeten stijl, die echter tevens zou zijn een werk van herstel en van bevestiging der fundamenteele levensbeginselen. Wilden Japan en China zich zelven worden, los van de voogdij der Westerlingen, dan moest de gemeenschap weer functioneeren naar de haar eigen wetten, dat wil zeg-

gen; dan moest het kapitalisme worden vervangen door een auoritaire, geleide economie.

Zoo leidde het conflict met het nationale China noodzakelijk tot spanning met de beide Westersche zeemogendheden. Japan wist, wat het deed, toen het in Juli; 1937 besloot, niet langer bij de verdere ontwikkeling in China toe te zien, maar actief in te grijpen; het daagde daarmee niet enkel China's maarschalk en zijn leger uit, maar het liep ook de kans, alle krachten in het Verre Oosten tegen zich in het harnas te jagen. Geenszins in een overmoedige stemming namen de raadslieden van den Tennó hun zwaarwichtig besluit. Zij wisten, hoe sterk de tegenstanders waren, die zij gingen trotseeren.

Maar sterker dan al die overwegingen sprak dit eene, alles overtreffende gevaar: dat het Japansche volk den weg zou opgaan van het in zijn socialen en geestelijken opbouw zoo verwante Chineesche volk en in kleine gemeenschappen uiteen zou vallen; losgemaakt van het groote, alles dragende beginsel des keizers. Hier ston-

den de eigenlijke dingen voor Japan op het spel. ' Uit dit diepe geloei in zijn volk en in de roeping van zijn volk strijdt de Japansche soldaat. Wie naar het front gaat, ziet niet om. „Drie dingen van deze wereld mogen er niet meer zijn, zoo gij te velde trekt; het tehuis, uw verwanten; het leven."

Maands p i e g e 1

Ons in het maandoverzicht ditmaal bepalend tot *;ijdvak van 15 Mei tot 15 April, kan allereerst worden vermeld, dat de Kameropera haar reeds eerder aangevangen tournée met groot succes voortzette in verschillende plaatsen. Achtereenvolgens werd die „Entführung aus dem Serail” opgevoerd in Bussum Haarlem, Baarn, Apeldoorn, Twenthe, Arnsterdam, Groningen, Leeuwarden, Tilburg en Amersfoort. dient vermeld dat de opvoering in Nijmegen een groot succes werd, in Haarlem de belangstelling zoo groot was, dat eenige honderden personen moesten worden teleurgesteld, Groningen zelfs een tweede opvoering moest worden mgelascht. Wanneer alle g aevens betreffende deze tournée zijn ingekomen, zullen nog nadere mededeelingen en resultaten worden verstrekt. Inmiddels zijn nieuw OttvoerinMen in voorbereiding._

' “in denVomertijd brengt de ksmeropera een sehöne Galathee” operette van Franz v. Suppe en de „Dorpsqueru lant” van Jan de Keyzer. De beroemde operette eenakter wordt weliswaar heel zelden ten toneele gebracht, al is muziek aan iedereen bekend dank zij de geniale en ™eeskepende melodieem Zij speelt maar een halve avond en stelt behoorlijke eischen a zangstemmen, daarom ziet men deze operette bipa DeJianJ dpüng is eveneens als de muziek bijzonder §eestig.^

De" beeldhouwer Pygmalion heeft een beeW lathee gemaakt. Hij is zoo verliefd op zijn eigen kunstwerk dat hij aan Venus vraagt dit beeld tot leven te wekken. Venus vervu t zijn wenseh. Maar tegen de verwachting geenszins haar schepper genegen maar wordt verliefd °P Ganymed en is ook niet ongevoelig voor de schatten van den r. ken kunstmacen Mydas. Vertwijfeld over d't produkt phantasie, wil hij haar vernietigen, maar Galathee keert weer tol marmer terug.

De „Dorpsquerulant” is het eerste Nederlandsche stuk dat specmal voor de kameropera geschreven werd en tevens ook het eerste stuk dat de Kameropera in het Nederlandsch speelt. Heel wat heden waren te overwinnen voor dat de Kameropera haar ensem van Nederlandsche zangers bij elkaar had om tot de dit vroolijke zangspel te kunnen overgaan. De dorpsquerlant (hooke) de komische hoofdrol van het stuk die door de Albert May wortd vertolkt, brengt de harmonie van het idyllische dorpsleven in een Hollandsch dorpje geheel in de war_ N'et alleen geld en roem, maar ook een al te gelukkig huwelijk bederven het karakter van een mensch, zegt Sooke en ergert zich over het zelf-

genoeszame eigenwijze wezen van zijn twee bijzonder gelukkig getrouwde vrienden Jan en Pieter. Sooke is vrijgezel, een woelwater, onrustig. Jan en Pieter zijn echte echtgenooten, rustig, tevreden. Sooke bedenkt allerlei in de hoop dat die twee echtparen ruzie onder elkaar krijgen. Eindelijk verzint hij iets. Hij vertelt aan de vrouwen Sanne en Korali, die voor haar huwelijk ook al vriendinnen waren, dat van hun mannen ook oude vrienden toen ze altijd alle vier tezamen uitgingen. Jan met wist of hij nu Korali ot Sanne zou trouwen en dat Pieter dat ook niet zoo precies geweten had en misschien hadden ze beiden ook van dezelfde gehouden en daarom hadden ze maar om de vrouwen gespeeld. lemand had dus verloren en die had dan eigenlijk de overgebleven vrouw gekregen Maar om wie van de twee vrouwen zij gespeeld hadden was het bekend. Was het Korali ? Of Sanne ? Had Jan liever hanne getrouwd ? Hoe komen wij daarachter, denken de vrouwen en wie heeft toen gewonnen ? Zoo brengt Sooke langzaain maar zeker de poppen aan het dansen, maar gelukkig ontkomt hij met aan ziJ" straf. Beide stukken zou men kamer-operetten kunnen noemen, kwiek, geestig, meeslepende muziek, die nooit banaal of frivool wordt. Een zomerprogramma met niveau. |

Op den 15en Mei sprak de Heer Ir. J. Gratama uit Amsterckm voor de werkgemeenschap Rotterdam over het onderwerp: „Het typisch Nederlandsche karakter in onze bouwkunst . Zijn belang-1 wekkende voordracht werd ten zeerste gew_aard_eerd._

I Op den 16den Mei vond de oprichtingsbijee*omst plaats van de werkgemeenschap Delft in de Stads-Doelenzaal De bijeenkomst I werd geopend door den plaatselijken voorzitter D"- I''- : van Groenou, terwijl voorts de president van de N.D.K., de Heer I H. C. van Maasdijk een rede uitsprak, waarin doel en streven van ! de N.D.K. op duidelijke en overzichtelijke wijze werden uiteengezet. Het slotwoord werd uitgesproken door Dr. Schuon, sprekend namens de Haagsche werkgemeenschap. Het Zepparoni-kwartet bijeenkomst op. Vele aanwezigen maakten van de daartoe geboden gelegenheid geLuik om als lid van de toe te treden Onder de aanwezigen bevonden zich o.m. de Beauftragte van de Jrovineie Zuid-Holland. de Ortskommandant de ter van Delft met zijn eehtgenoote en de president-curator dll Technische Hoogeschool. De avond werd besloten met een gezellig

J. Vermeulen hield op 20 Mei j.l. voor de werkgemeenschap Breda voor een talrijk gehoor zijn interessante lezing met lichtbeelden over het onderwerp : Wisselwerkingen tusschen de

öe neöeßliPösch-öuitsche kultuußQemee nsc h a p