en 4®. indien wij daarbij elementaire biologische wetten in toepassing brengen, waarvan ik de voornaamste met U wil bespreken.

le. leder levend wezen, dus ook de mensch, is in zijn handelingen het product van de wisselwerking tusschen zichzelf en zijn omgeving. Van de omgeving, waarin wij leven, gaat een groote invloed uit op onze gedragingen.

De invloed van een slecht milieu, zoowel als van een goed werkt aanstekelijk. De mensch is tot nabootsing geneigd. Nabootsen is één der meest primitieve instincten en wordt bevorderd óf doordat de hoogere controle, welke door onze hersenen met kritiek en bewustheid op onze daden wordt uitgeoefend, is verloren gegaan, zooals bij de psychose het geval is, óf doordat deze nog niet aanwezig is, zooals bij de nog niet opgevoede kinderen, en dan zien wij de nabootsing het liefst in de richting der minste weerstanden meestal in ongunstige richting.

Van welk een beteekenis een slecht, onrustig, wanordelijk milieu dus kan zijn, indien daarin de medemenschen allen gestoord zijn in hun hoogste functies, en ongeleid aan zichzelf zijn overgelaten, moet zonder meer duidelijk zijn. Nemen wij daarenboven de prikkelbaarheid onzer zenuwzieken in aanmerking, die dikwijls verhoogd is, doordat zij zichzelf en elkander niet begrijpen, dan kan men zich de stijgende onrust voorstellen, die ontstond in de zalen der onrustigen, waarheen men de opgewondenen bracht zonder er verder iets tegen te doen.

Welnu: Het milieu trachten wij zoo te maken, dat de omstandigheden, die het ontstaan van onsociale gedragingen bevorderen, niet aanwezig zijn. Wij richten een gezellig rustig geordend milieu in en dulden daarin niet, dat de eenling alle anderen stoort. Bij wangedrag wordt de zieke oogenblikkelijk uit het aangename milieu voor korten tijd verwijderd.

Het resultaat is overbluffend en tweeledig.

a. wordt voorkomen, dat de andere zieken door één persoon worden geprikkeld;

b. gevoelt de zieke oogenblikkelijk het onaangename gevolg.

Wij gaan dus uit van de overtuiging, dat ieder krankzinnige zich ordelijk kan gedragen.